Video Overview
Chimi Wangmo from Dagana in Baleggang narrates a story of two brothers. This is a story about foolishness, which in the account is embodied by the figure of the younger brother. One day, the older brother went to plow the field, and his younger brother stayed back to prepare lunch and bring it to him. On his way to the field, the younger brother saw faces in the middle of the footpath. He requested the faces to move out of his way, but they did not listen to him. He threw a stone at them, but instead of going away, the faces splattered all over the lunch he had prepared for his older brother. Frustrated because of not getting his lunch, the older brother went back home, entrusting his younger brother with the task of guarding the ox without letting it move. The ox, however, moved his ear, and boy cut it off. Again it moved its legs, and the boy cut off all its legs. When the older brother returned back from lunch, the ox was lying dead on ground.
དར་དཀར་ན་བ་ལེགས་སྒང་ལས་ འཆི་མེད་དབང་མོ་གིས་གཏང་མི་ ཕོ་རྒསམ་དང་ནུ་གཅུང་གི་སྲུང་འདི་ མི་རྩ་རྒས་ལུ་བློ་མ་གཏད་ ཟེར་བའི་དོན་བཟུམ་ཅིག་ཨིནམ་ད་ དེ་ཡང་ ཧེ་མ་ ཕོ་རྒསམ་དང་ནུ་གཅུང་གཉིས་ གླང་རྨོ་་བ་འགྱོཝ་ད་ ནུ་གཅུང་རྩ་རྒས་འདི་ ཤུལ་མ་ ལྟོ་བཅིངས་འབག་ཤོག་ ཟེར་བཞགཔ་ད་ ལམ་ཁར་ཨ་ཝ་དང་ཕྱད་སྦེ་ ཨ་ཝ་གུ་རྡོ་བླུགསཔ་ཨིན་ཟེར་ ཨ་ཝ་ལྟོ་ནང་ཕོག གླང་གཉིས་སྤར་མ་བཅུག་སྨ་རེད་ ཟེར་གླང་བལྟ་བཅུག་སྦེ་བཞགཔ་ད་ གླང་ཨ་ཙི་སྤརཝ་ད་ར་ མཇུག་མ་ རྣམ་ཅོ་ རྐངམ་ ལགཔ་ག་ར་བཏོག་བཀོ་ད་ནུག དེ་བཟུམ་སྦེ་ མི་རྩ་མ་ཚངམ་གི་མི་ཚུ་ལུ་ བློ་གཏད་པ་ཅིན་ དེ་དང་འདྲ་འོང་ཟེར་བའི་དོན་ཨིན་པས།
- Dagana
- འཆི་མེད་དབངམོ Chimi OmOnce upon a time, there lived brothers. Elder brother had so many children to look after and once he left to plough field. Younger brother was a dumb and went taking packed lunch for elder brother. He took lunch flavored with meat, bottle of alcohol and in his midway he saw stool. To stool he said “get out of my way. My brother would have been hungry by now.” And there wasn’t trace of stool getting out of his way. He said “are you sure that you won’t?”དང་ཕུག་དིང་ཕུག་ཕོ་རྒནམ་གཅིག་དང་ནོར་ཅུང་གཅིག་ཡོདཔ་མས་ ཏེ་ཕོ་རྒནམ་འདི་ཁྱིམ་ན་ལུ་ཨ་ལོ་གསོ་ནི་ལེ་ཤཱ་འབད་ཏེ་གླང་རྨོ་བ་འགྱོ་འགྱོཝ་ཕོ་རྒནམ་འདི་ ནོར་ཅུང་འདི་གླེན་གོ་གཅིག་མས་བ་ལགས། ཏེ་ནོར་ཅུང་འདི་གླེན་གོ་འབད་སྦེ་ལྟོ་བཀལ་བར་འགྱོ་འགྱོཝ་མས་ ལྟོ་འབད་སྤག་འཚོ་ཏེ་ཆང་པ་ལང་གཅིག་ཡང་དེག་འབད་ཏེ་ཕོ་རྒནམ་འདི་ལྟོ་འདི་འབག་འགྱོཝ་ད་ ལམ་ཁ་ལྷོདཔ་ད་འབད་ཚན་ཨ་ཝ་གཅིག་དང་འཕྱད་འཕྱདཔ་མས། ཏེ་ཨ་ཝ་ཕར་ཙ་སེ་ཕར་ཙ་ང་ཕོ་རྒནམ་ལྟོ་བཀྱེད་ཚད་འོང་ཕར་ཙ་ཟེར་ནུག་ ཏེ་ཨ་ཝ་འདི་གི་ཕར་མ་འབདཝ་མས་ ད་རེས་ཁྱོད་ཕར་མི་འབད་ག་ཟེརཝ་མས་ལོ་མི་རྐྱབ་ཟེར།
- འཆི་མེད་དབངམོ Chimi OmHe then kept his packed lunch on the ground and held stone high in the air and threw on the stool. And the stool got inside packed lunch. Then thinking brother would scold him, he went nearby gutter and washed every piece of rice. By then the sun was setting, perhaps it would have been 3 or 4 p.m.ཏེ་ལྟོ་འདི་མར་བཞགས་འབད་རྡོ་གཅིག་འཐུ་ཨ་ཝ་འདི་གུ་བླུག་བླུག་མས་ལགས་ ཏེ་ཨ་ཝ་འདི་གུ་བླུགཔ་ཅིག་ཏེ་ཨ་ཝ་འདི་ག་རང་ལྟོ་འདི་ན་འཇུལ་སོང་ནུག ཏེ་དེ་ལས་ཟར་ཁ་ཁ་འབག་ཏེ་ཕོ་རྒནམ་གི་སླབ་འོང་མནོ་ཏེ་ལྟོ་རེ་རེ་རེ་རེ་འབད་ཆུ་འཁྱུ་སྡདོ་སྡོདཔ་མས་ཏེ་ལགས་ ལྟོ་རེ་རེ་ཆུ་འཁྱུ་སྡོད་སྡོདཔ་བར་ན་ཉིམ་འདི་ཕར་ལས་མ་ཟར་སོ་སོ་འགྱོ་དོ་ཡོདཔ་མས་ལགས་ ད་རེས་འབད་བ་ཅིན་ཏེ་ཆུ་ཙོད་གསུམ་བཞི་དེ་ཅིག་ཡར་སོངམ་མས།
- འཆི་མེད་དབངམོ Chimi OmWhen he was washing, elder brother appeared and said “you dumb, you are good for nothing. Don’t let oxen move. If they do, I will cut off your ear” and leaving packed lunch there, elder brother went home to eat food. And younger one was assigned to look after oxen.ཏེ་ན་འ་ནི་འབད་ཆུ་འཁྱུ་ཏེ་ཕོ་རྒནམ་འདི་གི་མཐོང་ཨ་གླེན་གོ་ཁྱོད་འཚར་ཀ་ག་ནི་ཡང་མི་ཚུད་པས་ ཁྱོད་རང་ཡར་གླང་སྤར་མ་བཙུག་མ་རེ་ཟེར་གླང་སྤར་བ་ཅིན་ཏ་མ་ང་ཁྱོད་རང་སྣ་བཏོག་བཏང་དགོ་ཟེར་སླབ་སླབ་མས། དེ་ལས་ལྟོ་འདི་ན་བཀོ་བཞགས་འབད་ཕོ་རྒནམ་འདི་ཁྱིམ་ན་འགྱོ་ལྟོ་འབད་བཟའ་བ་འགྱོ་འགྱོཝ་མས་བ་ལགས། ལྟོ་འབད་བཟའ་བ་འགྱོ་ཏེ་དེ་ལས་ནོར་ཅུང་འདི་ཡར་གླང་བལྟ་མི་བཞགས་བཞགསཔ་མས།
- འཆི་མེད་དབངམོ Chimi Omདབའི་ཕོ་རྒནམའི་མ་སྤར་ཟེར་སླབ་སླབ་ཨིན་མས་ མ་སྤར་དྲག་མ་ཟེརའི་ལོ་ ཏེ་འ་ནི་འབད་རྣམ་ཅོ་གཅིག་སྦྱངམ་ཆགས་སྤར་སྤརཝ་མ་ཏེ་ ཡ་ཕོ་རྒནམ་གི་མ་སྤར་བ་སྡོད་ཟེར་སླབ་སླབ་ཨིན་ཟེརཝ་ཅི་ གྱི་འབལཝ་ཅིན་རྣམ་ཅོ་གཅིག་བཏོག་བཀོ་དའི་ལོ། ཏེ་དེ་ལས་གཡུབ་ཅིག་ལས་གླང་འདི་གི་ཟུག་གི་འབད་མ་ཚུ་པ་རྐངམ་ལགཔ་སྤར་སྤརཝ་འདྲས་པོ་ཏེ་ ཏེ་དེ་ལས་ལགཔ་སྤརཔ་ཚད་གྱི་གི་ད་རུང་ལགཔ་གཅིག་བཏོག་བཀོ་ནུག་ནོར་ཅུང་འདི་གི་ ཏེ་དེ་ལས་སྡོད་ས་སྡོད་ད་ཏ་རང་ཕོ་རྒནམ་ཐོན་འོང་ཕོ་རྒནམ་གི་སླབའོང་ཟེར་ཡི་ལོ། ཏེ་དེ་ལས་གཡུབ་ཅིག་ལས་སྦྱངམ་གི་བཟའ་མཇུག་མ་གཡུབ་གཡུབཔ་མས་ཏེ་ མཇུག་མ་ཡང་བཏོག་བཏང་།To oxen, he said “brother asked to not to move or shake. It will better if you don’t” and oxen shook the ears after having flies rested on this. Then he cut off the ears. The pain of cutting ears made oxen to move hands and legs and then he again cut off the hands in single slice of knife. And then was a time for tail.
- འཆི་མེད་དབངམོ Chimi OmAnd when elder brother arrived, the ox was made into pieces. And he worried of having made oxen in to pieces and went to inform elder brother. Elder brother was eating food and he said “you asked me not to let them move and when they did, I made them into pieces.”དེ་ལས་ཏེ་ཕོ་རྒནམ་ལྷོད་ལྷོད་གླང་དོག་རིལ་རིལ་བཟོ་ཚར་ནུག་ལོ་ཏེ་ལགས་ ཏེ་གླང་དོག་རིལ་རིལ་བཟོ་དབའི་ག་དེ་འབདན་ན་སྨོ་ངེ་ཕོ་རྒནམ་གི་གླང་སྤར་མ་བཙུག་ཟེར་སླབ་སླབ་ཨིན་ད་གླང་ག་རང་དོག་རིལ་རི་ཡར་སོངའི་ ག་དེ་འབད་ན་སྨོ་ཟེར་ཏེ་ཁོ་རང་འགྱོག་ཁྱིམ་ནང་སླབ་པ་འགྱོ་ཚད་ཅིན་ཕོ་རྒནམ་མར་ལྟོ་བཟའི་གང་མསཟེརའི་ལོ། ཕོ་རྒནམ་མ་ཁྱོད་གླང་སྤར་མ་བཙུག་ཟེར་སླབ་སླབ་ཨིན་ ང་གླང་དོག་རིལ་རི་བཟོ་དའི་ཟེརའི་ལོ།
- འཆི་མེད་དབངམོ Chimi OmWhen elder brother went to see the oxen both were made pieces cutting legs, hands, tail and ears. He saw oxen fallen in the mud. That’s all.ཏེ་ཕོ་རྒནམ་འགྱོག་བལྟ་བ་འགྱོ་བའི་གང་ལས་ཏེ་གླང་གཉིས་ཆ་རང་དོག་རུལ་རུ་བཟོ་ཚར་ནུག་ལོ་ཏེ་འདི་གང་ལས་ རྐངམ་ལགཔ་ག་རང་བཏོག་རྣམ་ཅོ་ཡོད་རུང་བཏོག་མཇུག་མ་ཡོད་རུང་བཏོག་འབད་ཏེ་གླང་འདམ་པ་ན་འགྱེལ་སོང་ནུག་ལོ་ཏེ་ལགས། ཏེ་འ་ནི་ཅིག་མས་ལགས།