08 Feb 2016
13 min 45 sec
Video Overview
Creators:
Duptho, Chimi Wangmo
Radish dishes were in the past a common substitute for rice dishes. However, this tradition is in decline due to people being exposed to other kinds of food through different kinds of electronic media.
ལ་ཕུག་དེ་ ཚོདམ་སྦེ་རྐྱངམ་ཅིག་མེན་པར་ ལྟོ་སྦེ་ཡང་ཟ་བཏུབ་དོ་ཡོདཔ་མས། འདི་བཟུམ་སྦེ་ཟ་ནི་དེ་ ཆུམ་དང་ཁ་རང་ལ་སོགས་པ་མི་རྫོགས་ནི་གི་ལྷན་ཐབས་སྦོམ་ཅིག་ཨིན་མས། འདི་ཚུ་དང་བསླ་བསྲེ་རྐྱབ་པ་ཅིན་ ཆུམ་ཡང་ཕུད་ཏ་གང་ལས་མ་འགྱོ་བའི་ཁ་ལུ་ འཕྲལ་འཕྲལ་སྐབས་སོར་ཡི་སོར་ཡི་ཟཝ་ད་ལུ་ བཞེས་སྒོ་ཡང་ཟ་ཚུགས་དོ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ལྟོ་འདི་བཟུམ་སྦེ་ཡོད་པ་ཅིན་ ཆ་མི་ཟེར་ ཨེ་རྫས་ལྷ་སི་སི་ཅིག་ལས་མ་གཏོགས་ ཚོདམ་ལོགས་སུ་སྦེ་བཙོ་ནི་མིན་འདུག ཨ་ནི་འབདཝ་ལས་ ཆུམ་དང་ཚོད་བསྲེ་གཉིས་ཆ་ར་མི་རྫོགས་ནི་གི་ལྷན་ཐབས་སྦོམ་སྦེ་ར་འདུག།
- Lem
- མཚོ་མོ Tshomoསྦོམ་ཡོད་པ་ཅིན་ ཡུདཔ་ཐེངས་ཅིག་ནང་ རྫོགས་འོང་ཏེ།If the radish is big enough, crushing can be done within no time.
- པདྨ་མཚོ་མོ Pema Tshomoབློ་བཟང་ཆོས་སྒྲོན་འབད་སར་འདུག་སྦོམ།Lobzang Choden has big size radish.
- མཚོ་མོ Tshomoབསྒུག་ག་དེམ་ཅིག་ཡང་ མ་འཐོན་མས་ ཨ་ནཱ།''Please wait, we didn't get much. Here it is''.
- པདྨ་མཚོ་མོ Pema Tshomoཐོག་ཁ་ར་འཚོ་ནི་འབདཝ་མས་མས། ཐོག་ཁ་ར་འཚོ་ནི་བཟུམ་ཅིག་འདུག''It's about to be cooked on the oven. I think it will be cooked on the oven only''.
- མཚོ་མོ Tshomoབཙག་དགོ་ནི་མས།Need to drain out starch.
- པདྨ་མཚོ་མོ Pema Tshomoབཙག་ནི། བཙག་དགོ་ནི་བཟུམ་ཅིག་འདུག། ཁོ་གི་མགུ་ཏོག་བལྟ་མས།Going to drain out. It's likely that we need to drain out starch. Hot starch may get poured on your head.
- མཚོ་མོ Tshomoཐོག་ཁར་མེ་བཏང་ན།''Should I send fire on oven?''
- པདྨ་རྡོ་རྗེ Pema Dorjiགདན་ཨ་ཙི་ཙི་མ་བཏབ་པར།''Don't fold the mat''
- པདྨ་རྡོ་རྗེ Pema Dorjiག་ཏེ་འགྱོ་ཡི་ ཚེ་དབང་?''Where did Tshewang go? Tshewang?
- མཚོ་མོ Tshomoཚེ་དབང་ ཉལ་ནུག་ནང་ན།''Tshewang slept inside''
- བཀྲས་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzom༼རྔམ༽དོ་ཨིན་ན་ཁོ།Did he eat?
- པདྨ་མཚོ་མོ Pema Tshomoད་ཅི་ལས་ར་ཟ་དེས་ ང་བཅས་ཨ་ནི།He ate already. Here we are.
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomཨ་པ་རྟོག་ཤི་མང་ལུ་ ག་གིས་ཆོས་གནས་འགྱོ་ཡི་ཟེར་ཡི་གFather went Tokshimang to perform funeral rites of whom?
- པདྨ་མཚོ་མོ Pema Tshomoམ་ཤེས་ས། I didn't know.
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomག་གི་སྨོ་ཟེར་བ་ཅིན་ མ་ཤེས་ག་གི་ཨིན་ན། ག་གིས་ཨིན་ན་ འགྱོ་དོ་ཟེར་དེས།''Whose it could be? I didn't know, whose is it? He just said he is going''.
- པདྨ་མཚོ་མོ Pema Tshomoའཚོ་འོང་ག་ད་འབདན།''Must be cooked now''
- པདྨ་མཚོ་མོ Pema Tshomoཁྱོད་འགྱིར་ཡི་ག?''Did you turn over?"
- པདྨ་མཚོ་མོ Pema Tshomoའགྱིར་ཡི་ང་གིས། མ་འཚོ་པས་ཡ?''I turned''. ''Is it not cooked?''
- མཚོ་མོ Tshomoཆུ་འདི་མིན་འདུག འོག་ལུ་ཚིག་འོངམ་མས། ཨ་ཙི་བཏོན་ཞིནམ་ལས་ ཁབ་ཏོ་བཅད་བཞག་དགོ།There is no water. It may be burnt at the bottom. After taking out for a while, lid must be covered.
- བཀྲ་ཤིས་གཡང་འཛོམས Tashi Yangzomརང་འབྱུང་ལུ་ལོ།It's at Rangjung.
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomརང་བྱུང་ལུ་འོང་དོ་མེན་ན།It must be at Rangjung.
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomད་མ་འགྱོ་ཁྱོད་ཚུ།''Now, you all go down?''
- པདྨ་རྡོ་རྗེ Pema Dorjiའོ་་བཏུབ་པས།''It's ok!''
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomཁྱོད་ཚུ་མི་འགྱོ་ག?''Are you all not going?''
- པདྨ་མཚོ་མོ Pema Tshomoའགྱོ་ནི་དབའི།''We will be going''.
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomང་ལུ་སྤེག་གཅིག་འབག་འོང་གནང་ས།''Please bring me one packet''.
- པདྨ་མཚོ་མོ Pema Tshomoནམ་འགྱོ་ནི་ཨིན་ན་ མི་ཤེས་པས་ད་ལྟོ། ནམ་འགྱོ་ནི་ཨིན་ན་མ་ཤེས།When to go? Not yet fixed. Didn't know when to go?
- པདྨ་མཚོ་མོ Pema Tshomoང་ལུ་སྤེག་གཅིག་འབག་འོང་གནང་བཏུབ་ག།Bring me one packet ok.
- པདྨ་རྡོ་རྗེ Pema Dorjiག་ཅི་འབད་ནི?What are you going to do?
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomལ་ཕུག བླ། མ་འདྲཝ་མ་འདྲཝ་བཟོ་ནུག་བ།''Radish! Wow! made with different types''
- པདྨ་རྡོ་རྗེ Pema Dorjiསྣ་ཁ་སྤུ་ར་སྣ་ཁ་བསྡུ་ནུགCollected all types.
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomཛའི་་ཨེར་རྫས་འདི་ཚུ།''Wow! Chilli salad''
- པདྨ་མ་རྡོ་རྗེ Pema Dorjiའོ་་་་།Oh!
- པདྨ་མཚོ་མོ Pema Tshomoཐུརམ་འདུག་ ཨ་ནཱ་ིནང་ལུ།''Spoon is here. It is inside this''
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomསྒོགཔ་ཡ? སྒོགཔ་གིས་ཨེར་རྫས།''It is onion? Onion salad!''
- པདྨ་རྡོ་རྗེ Pema Dorjiཐུརམ་འབག་ཤོག་ག?''Do you want spoon?''
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomཨེ་རྫས་ལས་སྦེ་འབག་ནི་ང་།''I will use one in the chilli salad''
- པདྨ་རྡོ་རྗེ Pema Dorjiཁྱོད་མི་བཟའ་ཡ? བཟའ། ཨ་ནཱི་བཟུམ་རག་ཀ་རོག་ཀོ་བཟོ་སྟེ་བཟའ་བ་ཅིན་ བཟའ་དགོ་མནོཝ་མས།''Are you not eating? Please eat!'' If we prepare different dishes, like one of this, our appetite increases.
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomལ་ཕུག་མེད་ཏེ། ང་བཅས་ལ་ཕུག་མེད།''No Radish! We don't have radish''
- པདྨ་རྡོ་རྗེ Pema Dorjiལྟོ་ཙང་ཙ་སུན་མས།''Fate up with food''
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomཁྱོད་ཀྱིས་ ལ་ཕུག་ག་ཏེ་བཏབ་དོ?''Where do you sow your radish?''
- པདྨ་མཚོ་མོ Pema Tshomoམཚོ་མོ་གིས་ འབག་འོང་ཡི་མས།''Tshomo brought it''
- མཚོ་མོ Tshomoཆུང་ཀུ་ཆུང་ཀུ་འདུག ཨེ་རྫས་ཨོག་འབག།''It is very small''. ''Take some chilli salad''
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomམཚོ་མོ་ལུ་ ཧོན་ཚོད་ཟེརཝ་ཅིག་འདུག་ས། ང་ེགི་ཧོན་ཚོད་སྦོམ་ནུག། ཁྱོད་ཀྱི་ཆུང་ཀུ་མིན་འདུག།Tshomo has spinach. My spinach is fully grown. Do you have spinach saplings?
- མཚོ་མོ Tshomoཨ་ནཱ་ཨ་ཙི་ཅིག་འདུག འབད་དེ་འབག།''Here it is! I have little bit. Take this!''
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomང་གིས་ མདངས་ཞག་ཨ་ནཱི་ སྒོགཔ་འདབ་མ་ ཧོད་ཚོད་བཏབ་ནི་ བརྗེད་སོང་ནུག། བློ་བཟང་ཆོས་སྒྲོན་གྱི་ ཁྱིམ་ནང་ཧེ་མ་བཙུགསཔ་ད་ལུ།Last time when I sow onion leaves, I forgot to sow spinach at Lobzang Choden's place.
- པདྨ་མཚོ་མོ Pema Tshomoབློ་བཟང་ཆོས་སྒྲོན་ལུ་ ག་དེམ་ཅིག་ཡང་འདུག་ བཙུགས་ནི་གིས།''Lobzang Choden has too much for sowing''
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomའུམ་།Oh!
- པདྨ་མཚོ་མོ Pema Tshomoབློ་བཟང་ཆོས་སྒྲོན་ལུ།Lobzang Choden's?
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomའ་ནཱེ་སྦེ་འདུག་མེན་ན། བློ་བཟང་ཆོས་སྒྲོན་ ཁོང་ར་ལུ་ལྷང་ནི་ཟེར་བ་ཅིན་ བློ་བཟང་ཆོས་སྒྲོན་ ཁོང་ར་ཚར་གཉིས་འོང་རུང་མ་ཕྱད། ཚར་གཉིས་འོང་རུང་མ་ཕྱད།She has these many, right? I thought of begging from Lobzang Choden herself but though I came twice, I didn't meet her'.
- པདྨ་མཚོ་མོ Pema Tshomoག་ཅི་སྤོག་འབག་ནི? ག་ཅི་ཁྱད་འོང་ནི? ལེ་ཤ་འདུག།''How to uproot and take? Why you have to come? There are many''.
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomཇོ་བདག་མེད་པར་ འབག་མི་ཚུགས་མས། ཚར་གཉིས་འོང་རུང་ཕྱད་མ་ཚུགས། ད་རེས་ བ་ར་ཆི་ལུ་ བཏབ་མས་ཁོང་ཚུ།''Without owner, I cannot take. Though I came twice, I couldn't meet'' ''Today, they are busy sowing paddy''
- པདྨ་མཚོ་མོ Pema Tshomoལཱ་མི་འདུག་ག? མེདཔ་འོང་།Did she hire worker? I guess no!
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomསྤག་ཁ་བདག་མི་འཛིན་ནི་མས་ས།I guess there is no worker.
- པདྨ་རྡོ་རྗེ Pema Dorjiདཀྲིགས་དཀྲིགས་ཚགས་ཁར་ཚུད་ནུག། ཨ་ནཱ་ལས་ཕར་ རྭ་བ་མེད་པར་ སེམས་ཅན་ག་ར་ ང་བཅས་ལུ་ གནོད་པ་བཀལ་དེས། ཨ་ནཱི་བཏབ་ཞིནམ་ལས་ ཚགས་ཁར་ཚུག་ཅི།''Rightly done. From here, animals destroy our crops. After sowing this, it is well protected''
- མཚོ་མོ Tshomoཨེ་མ་ཨོག་ག?Do you want chilli salad?
- པདྨ་རྡོ་རྗེ Pema Dorjiམིན་དགོ།No!
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomད་ལྟོ་ ཚར་ཅིག་ ནཱ་མིན་པ་ཤིང་གི་རྩ་བ་ར་ མ་རྫོགས་པས་མས།At prsent for one time, rather than here, did not finish near the tree.
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomཨ་ཙི་ཅིག་ དགོ་ནི་མས་ས། ཡ།You need little bit. Have it!
- པདྨ་རྡོ་རྗེ Pema Dorjiམིན་དགོ།''No need!''
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomམིན་འདུག་བ་སྟེ་ ཁྱོད་ཀྱི་ཨ་ནཱི།''You don't have, your this''
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomལྟོ་ཨ་ཙི་ཅིག་བཟའ་ཡ།Have little more food. please have it!
- པདྨ་རྡོ་རྗེ Pema Dorjiལྟོ་ཡང་མིན་དགོ། མིན་དགོ། ཕོ་འགྲངས་སོང་ཡི། ཨ་ནཱེ་ཅིག་རྐྱངམ་ཅིག་བཟའ་དོ།''Food, I don't need. No! My stomach is full. I take only this much''
- མཚོ་མོ Tshomoབཟའ་ནི་ཟེར་ར་ ག་ཅི་སྨོ? ཨ་ཙི་ཅིག་རྐྱངམ་ཅིག་བཟའ་སྟེ།Having said that you want to eat, you ate only little.
- པདྨ་རྡོ་རྗེ Pema Dorjiམིན་དགོ མིན་དགོ། ཨ་ནཱི་རྐྱངམ་ཅིག། མིན་དགོ་ མིན་དགོ།No need. No need. Only this much. No need. No need.
- མཚོ་མོ Tshomoཡ་ཨ་ནཱེ་ཅིག་ ཨོག་ཅིག།Yeah! Please have this much.
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomལྟོ་བཟེད་དེ་ བཟའ་དབའི། ཨ་ནཱི་བཟེད་ཡ།Please have little more food. Please take this.
- མཚོ་མོ Tshomoཁྱོད་གཉིས་རྫོགསཔ་འབད་ར་བཟའ་དགོ་མས། ཨ་ནཱི།You two need to finish up, this food.
- པདྨ་རྡོ་རྗེ Pema Dorjiཀཱ་ལས་བཞག་ འབད་མ་ཚུགས་པ་ཅིན་ ནངས་པ་ནངས་ཚེ་འོང་སྟེ་བཟའ་ནི།We cannot. If not able to finnish up, we will come after a day or two and eat.
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomཡོད་ ངེ་གི་འདི།Mine, I have.
- པདྨ་རྡོ་རྗེ Pema Dorjiཞིམ་ནི་འདི་ཞིམ་པས་ལ་ཕུག།Radish dish is delicious!
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomཞིམ་པས་ དྲིམ་མ་མནམ་པར། ཁ་ཙ་ ཡར་ཡང་ ལ་ཕུག་ལྟོ་འབད་བཟའ་ནི་ཟེརཝ་ད་ དུས་ཚོད་མ་ཐོབ།It is tasty without smell. Yesterday we thought of having radish dish but we couldn't manage time.
- མཚོ་མོ Tshomoསག་སྟེང་ལུ།At Sakteng.
- པདྨ་མཚོ་མོ Pema Tshomoལ་ཕུག་ཐོན་ནུག་ཡ?Is radish available there?
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomལ་ཕུག་འབད་དེ་ ཤུབས་བཞག་ནུག།Radish was pluged and peeled.
- མཚོ་མོ Tshomoཨ་ཙི་ཅིག་རྐྱངམ་ཅིག་བཟའ་ཡི། ད་རུང་ ཨ་ཙི་བཟའ་ཟེར་རུང་ མིན་དགོ་ལོ། ཡ་བཟའ་ས།
- པདྨ་རྡོ་རྗེ Pema Dorjiམིན་དགོ།No need!
- མཚོ་མོ Tshomoཡ་་་ཨམ་བཀྲ་ཤིས་གཡང་འཛོམས།Ya! Am Tashi Yangzom!
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomམིན་དགོ བླ་མ་མཁྱེན། ནཱ་ཡོད། མིན་དགོ།No need, Oh my god! Here I have. No need.
- མཚོ་མོ Tshomoའ་་ད་ཅིག་བཟེད་ཟེར།Please have little more!
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomམིན་དགོ ཡ་ཡ་ཟེར།No need! Please have please, please!
- པདྨ་མཚོ་མོ Pema Tshomoབཟའ་རྩ་འགེངས་ཏེ་བཟའ།Try to eat more!
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomག་ཏེ་འགྱོཝ་ད་ལུ།While where were you going?
- པདྨ་རྡོ་རྗེ Pema Dorjiཨ་མར་སོང་ཡི། མར་སོང་སྟེ་ ཆང་ཨ་ཞིམ་ཚེ་རིང་སྒྲོལ་མ་འབད་སར་འཐུང་ཡི། དེ་ལས་ ཚུར་ཁ་ཐུག་ སྐལ་བཟང་ཆོས་སྒྲོན་འབད་སར་འཐུང་ཡི།I went down. I drink wine at sister Tshering Dema's place. Then, this side, drink at Kezang Dema's place also.
- མཚོ་མོ Tshomoམིན་དགོ་ མིན་དགོ བཟའ་དབའི།No need! No need! ''Please have!''
- བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས Tashi Yangzomའ་པ་་་་བཟའ་ཡི་མས། ཐ་ལི་གཉིས།Oh! I ate two plates.
- པདྨ་རྡོ་རྗེ Pema Dorjiསྐལ་བཟང་སྒྲོལ་མ་འབད་སར་འཐུང་ཡི། ལྟག་མ་མཇུག་ལུ་ལྷོདཔ་ད་ ༼ཆོར༽འགྱོ་ས་མཐོང་ནུག་བ། ཨ་ཅོ་ཆོས་འཕེལ་ནཱ་བསྐྱལ་བར་འབག་འོང་ནུག་སྟེ།Drink at Kezang Dema's place. Atlast, brother Chophyll saw and he came to reach till here.
Loading ... Collection:
Subcollection
- Oral Traditions
Subject
- Stewed Dish
Referenced Places
- Lem
Recording Location
- Lem
Language
- Tsangla
Time Period:
Time:
00:13:45
Creator:
Duptho
Creator:
Chimi Wangmo
Editor:
Dr.karma phuntsho
Editor:
Duptho
Contributing Contributor:
Pema Tshomo
Contributing Contributor:
Tshomo
Publisher:
Tibetan and Himalayan Library
Sponsor:
Arcadia Fund (Other)
Data Entry:
Copyright Owner:
Shejun
Year Published:
2018
Rights Summary:
ཤེས་རིག་དང་ལམ་སྲོལ་གྱི་དོན་ལུ་ཕབ་བཟུང་ཞུས། ཤེས་རྒྱུན་ལས་སྡེ་ལས་གནང་བ་མེད་པར་བསྒྱུར་སྤེལ་འབད་མི་ཆོག།
For educational and cultural use only. Reproduction is strictly prohibited without permission from Shejun.
Visibility:
Public - accessible to all site users
Shanti AV Id:
4636
Versions:
Date Created:
Monday, November 2, 2015
Date Issued:
Monday, February 8, 2016
Digital Format:
video mp4
File Size:
521.8 MB
Colors:
Color
Duration:
00:13:45
Start Time:
00:22:34