25 Jan 2016
3 min 57 sec
Video Overview
Creators:
Yeshi Wangchuk, Dorji Nima
Before rice was introduced to the Dophu area, foxtail millet used to be the main cereal cultivated by locals. In this video, Lhamo prepares a foxtail millet dish. She brings water to a boil, and adds the millet. Lhamo does not specify the amount of water used to cook the millet, but she says that once the water is completely evaporated, it is ready. Before serving, the first portion is always offered to the Buddhas and deities; a small portion of the food is put on a plate and placed in the house’s shrine room.
- Ngangla
- རིན་ཆེན་བསམ་གཏན་ཆོས་འཕེལ་ Rinchen Samten Chophelམེ་མེ།Grandfather.
- རིན་འཛིན་ Rinzinཨའེ་མེད། ཕུད་ཏ་གཉིས་འབད་མི་ཅིག་ ལུས་ཏེ་ཡོད་པའི་(ངང་ལག)It is left with only two small measuring bowl.
- ལྷ་མོ་ Lhamoཨ་ནཱེམ་ཅིག་ར་བཟའ་མི་ཚར་མེན་ན?We can eat only that much, isn't it?
- རིན་འཛིན་ Rinzinཨ་ནཱི་ཇུ་འུསི་(ཤིང་ཁུ)འབག་ཤོག་ཟེར་ཨིན་པས། ངང་ལག་བྱིན་པ་ཅིན་ ཇུ་འུསི་ཡ་ཁོ་རེ?Bring that sap of trees, if you give banana.
- ལྷ་མོ་ Lhamoབཏུབ་མེན་ན་ ཨ་ནཱེམ་ཅིག་གིས་འདི?This much will be enough, I think.
- ཕྱག་རྡོར་དབང་མོ་ Chador Wangmoབླུགས་བལྟ་ད།Fill it and see it.
- རིན་འཛིན་བླུགས་བལྟ་མས་ཏེ།Fill it once.
- ཕྱག་རྡོར་དབང་མོ་ Chador Wangmoབླུགས་བལྟ་བ་ཅིན་དྲག་ནི་མས།It will be better, if you fill and see.
- རིན་འཛིན་ Rinzinབླུགས་ད།Fill it.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukཆུ་འཁོལ་ཡི་ག? ཆུ་འཁོལ་དགོ་ག?Did u boil water? Do we need to boil water?
- ལྷ་མོ་ Lhamoཨ་ཙི་ཅིག་འདི་ མ་འཁོལ་མེན་ན? མགྱོགས་པ་འཁོལ་ར་མི་བཏུབ་པས། ང་གིས་འདི་ ཨ་ནཱི་རྫམ་ནང་ལ་ཁག་བཏངམ་མས།It doesn't boil properly because of the pot.
- ཕྱག་རྡོར་དབང་མོ་ Chador Wangmoཀ་ལ་སྟུག་པག་པ་ཨིན་པས་ཏེ།Pot is very thick.
- རིན་འཛིན་ Rinzinབླུགསཔ་ད་འཁོལ་བའི།Pour it, water is boiling.
- ལྷ་མོ་ Lhamoགཡང་རེད་ཆུམ་བླུགས་པ་ཅིན་ ཆུ་འཁོལ་ཞིནམ་ལས་བླུགས་དགོ།If you want to put the Yangroet rice, you should should put only after boiling water
- ཕྱག་རྡོར་དབང་མོ་ Chador Wangmoམ་འཁོལ་པ་ཅིན་སྦྱརཝ་མས།because it affix on pot, if we don't boil water properly.
- རིན་འཛིན་ Rinzinབལྟ་ཤིག་ཆུམ་བླུགས་པ་ཅིན་ ཐེངས་ཕོག་གཅིག་གུ་ དོ་རོ་རོ་བཏང་འཁོལ་འོང་།If you put Takshing rice, it get cooked very fast.
- ཕྱག་རྡོར་དབང་མོ་ Chador Wangmo་་་་་གློག་མེ་ཡོད་པའི་ས་ཁར་ ནཱ་གློག་མེ་མེད་པར།Lhamo's place is without electricity.
- ལྷ་མོ་ Lhamoལང་ག?Will it be sufficient?
- ཕྱག་རྡོར་དབང་མོ་ Chador Wangmoཀྲིག་ཀྲི་འོང་ནི་མས། གཡང་རེད་ཆུམ་འདི་ གཟན་ལྕགས་ཀྱི་ ཚད་ཤེསཔ་ཨིན།Will be sufficient because one pot of Yangroet rice is the accurate measurement.
- རིན་ཆེན་བསམ་གཏན་ཆོས་འཕེལ་ Rinchen Samten Chophelཅོ་ལེབ་ཨིན་པས། (སོག་ལེ་ཟེར་བའི་སྐབས་ཁ་མ་དག་པར།)It's 'Cholab'
- ལྷ་མོ་ Lhamoཅོ་ལེབ་ལོ་ she laughs་་་་་'Cholab' haha
- རིན་འཛིན་ Rinzinཅོ་ལེབ་མས་ ཅོ་ལེབ་ཟེར་སླབ་མས།It's not 'Cholab' it's Cholip.'
- རིན་ཆེན་བསམ་གཏན་ཆོས་འཕེལ་ Rinchen Samten Chophelབཏོག་འོང་མས།It will cut,
- རིན་འཛིན་ Rinzinབཏོག་འོང་ཡ?Will it?
- ཕྱག་རྡོར་དབང་མོ་ Chador Wangmoསོག་ལེ་ཟེར་སླབ།Say it as 'saw.'
- རིན་འཛིན་ Rinzinསོག་ལེ་ཟེར་སླབ་ད། ཀྲོ་ལེ་ཀྲོ་ལེ་ཟེར་ སླབ་མས་ཏེ་ ཤེས་ཡང་ཤེས་པས་ཏེ མིང་ག་ར།Use the saw and cut, not as saw, indeed you know the name.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukཆུམ་གྱི་ལྟོ་བཟུམ་སྦེ་ར་ ཆུ་བཙག་དགོཔ་འོང་འདི་ཡང་?We should pour water like the rice, should we?
- ཕྱག་རྡོར་དབང་མོ་ Chador Wangmoབཙག་མི་དགོ་ཨ་ཞང་།We shouldn't, maternal uncle.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukམི་དགོ་ག?Should we?
- ཕྱག་རྡོར་དབང་མོ་ Chador Wangmoམི་དགོ་ བལྟ་ཤིག་ ལྟ་མ་ཁོ་ར་གིས་ར་ སྐམ་འགྱོ་འོང་།We don't have to, it gets dried itself.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukའེང་་་།Yeah!
- ཕྱག་རྡོར་དབང་མོ་ Chador Wangmoཆུ་བཙག་མི་བཏུབ་པས། ཧ་ར་ར་བཏང་ཐོན་འོང་མས། ཆུམ་བཟུམ་སྦེ་བཙག་བཏང་པ་ཅིན་ ཆུམ་ག་ར་ཐོན་འགྱོཝ་མས།We cannot strain the water, it's going all continuously and if we strain it togather with rice then all rice will be drained.
- རིན་ཆེན་བསམ་གཏན་ཆོས་འཕེལ་ Rinchen Samten Chophelབཱ་ན་ན(ངང་ལག)། BananaBanana.
- རིན་འཛིན་ Rinzinགྱང་ཆི་ངནི།I am feeeling cold.
- ཕྱག་རྡོར་དབང་མོ་ Chador Wangmoཁོ་གིས་ འ་ནཱི་སླབ་མས་ བཱ་ན་ན་ཟེར།He said it as "banana.''
- རིན་འཛིན་ Rinzinཁོ་གིས་ ངང་ལག་ལུ་ ག་ཅི་ཨིན་ན་ སླབ་ནི་ཡོད། ཁོ་རའི་ བློ་རིག་ལས་བཏོན་ཏེ་ སླབ་ནི་ཅིག་ཡོདཔ་ཨིན།He have something to tell about banana and his doing out of his intellectual power
- ཕྱག་རྡོར་དབང་མོ་ Chador Wangmoཨ་མ་ཆུ་སྐམ་ནུག། ཁབ་ཏོ་བཅད་བཞག་ནི་མས་ད།Mother, the water is dried now, you can cover it with the lid.
- རིན་འཛིན་ Rinzinཨཱ་ཚབོ་ པར་བཏབ་མ་ཚརཝ་ལས།Atsaw, (a reflex expression when you gtouch hot things) before the photo session is completed.
- ལྷ་མོ་ Lhamoཡ་ཏེ། ཨ་ནཱ་བཏོན་བཞག་ད་ཡི་མས།Yeah! Remove that.
- ཕྱག་རྡོར་དབང་མོ་ Chador Wangmoཨ་ཙི་ཅིག་འདི་ དྲོད་ནང་བཀལ་བཞག་པ་ཅིན་དྲག།Let's keep it heating to keep it warm.
- ཕྱག་རྡོར་དབང་མོ་ Chador Wangmoཨ་ཙི་ཅིག་འདི་ འཚོ་མ་ཚུགསཔ་འོང་། དྲོད་ཀྱིས་སྦེ་འཚོཔ་མས།It might not be fully cooked, the heat will help to cook it fully.
- ལྷ་མོ་ Lhamoསྐམ་ཕར་ཕར་ཡར་སོང་ནུག་མས།It's dried extremely.
- རིན་འཛིན་ Rinzinཨ?Ohhh!
- ལྷ་མོ་ Lhamoཕར་ཕར་ཡར་སོང་ནུག་It's dried fully.
- རིན་འཛིན་ Rinzinསྐམ་ཕར་ཕར་འགྱོ་མི་དྲག་པ་ཏེ། གཡང་རེད་ཀྱི་ ལྟོ་ཨ་ནཱེ་སྦེ་འགྱོ་མི་འདི་ཞིམ།Yangroet rice taste delicious when it's fully dried.
- ཕྱག་རྡོར་དབང་མོ་ Chador Wangmoཆུ་ཁོག་ཁོ་ལས་ འདི་ཞིམ། ཕར་ཕར་འགྱོ་མི་འདི་དྲག།Dried rice is better than rice containing water.
- ཕྱག་རྡོར་དབང་མོ་ Chador Wangmoཆུ་ཁོག་ཁོ་འབད་མི་ གཡང་རེད་ཀྱི་ལྟོ་འདི་ ཧ་ལམ་ཅིག་ལས་ མི་ཞིམ་པས་མེན་ན? སྐམ་ཕར་ཕར་འགྱོ་མི་གི་འབདན་ཞིམ།Yangroet rice containing water is not delicious, isn't it? Dried rice is better in taste.
- ལྷ་མོ་ Lhamoགཡང་རེད་ཀྱི་ དྲོན་གོང་ཆུ་ཁོག་ཁོ་འབད་མི་འདི་ཞིམ་པས།།Yangroet rice is delicious.
- རིན་འཛིན་ Rinzinང་བཅས་ སྐྱབས་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ སོམ་རང་པ་(སུམ་ཕྲང་) སམ་སྡང་པ་ ཏམ་ཞིང་པ་འདི་ཚུ་ལུ་ ད་བར་ཆད་ཀྱི་ རྐྱེན་སེལ་ཤིག་ཟེར་ ང་བཅས་ཚེ་མཐུད་བཅུག་ཤིག།May our triple gem; Sumtrang, Samdang, Tamzhing ease our sorrows and sufferings and may our life span be strengthened.
- རིན་འཛིན་ Rinzinགཡང་མཐུད་བཅུག་ཤིག། མགུ་ལུ་ཚེ་མེད་པ་ཅིན་ ཚེ་གནང་བཅུ་ཤིག། ཁ་ལུ་དབང་མེད་པ་ཅིག་ དབང་གནང་བཅུག་ཤིག། ལུས་ལ་དྲོད་མེད་པ་ཅིན་ དྲོད་གནང་བཅུག་ཤིག་ཟེར།Let us be blessed.If we dont have the longer life span, may us be blessed with longer life span, If we dont have conquering power, may us be blessed with conquering power, If we dont have the heat and warmth, may us be blessed with heat and warmth.
- རིན་འཛིན་ Rinzinད་རེས་ གསར་ཕུད་ཀྱི་ ལྟོ་ཕུད་གཙང་མ་བཞེས་ཅི་ཟེར་ སླབ་དགོ་པའི་ སྔར་སྲོལ་གྱི་ ལམ་ལུགས་ཡོདཔ་ཨིན། འ་ནཱི་འབད་ནི་དེ་གིས་ ལྟོ་ཕུད་ཕུལ་དགོ་ཟེར་མི་འདི་ཨིན། ང་བཅས་ར་གསརཔ་ཐོབ་ད་ ག་ཅི་ར་འབད་རུང་ སྔར་སྲོལ་གྱི་ལམ་ལུགས།So, before taking the food, people do the food offering's mainly for the above reason.
- རིན་འཛིན་ Rinzinང་བཅས་ར་ གཞན་མི་ཨ་ནཱི་ཚུནི་ ག་ར་རྒྱ་གར་ལས་ཐོན་མི་ཙང་ཙ་ཨིན།All this are originated from India.