Video Overview
A Bön priest known as Pemala from Goleng village is talking about the lineage of his Bön recitation and ritual practice lineage he inherited. He narrates accounts of his predecessors and from whom he received the oral transmission of the recitations and teaching of ritual proceedings. He serves as the Bön priest for the village during annual festivals and rituals of Bön traditions. He also talks about who could learn and can become a Bön priest. So far, noone has tried to learn from him.
བོན་གྱི་ཆོསཔ་ཅིག་ཨིན་མི་ གཞལམ་སྒང་རྫོང་ཁག་ ནང་སྐོར་རྒེད་འོག་ སྒོ་གླིང་གཡུས་ཚན་ལས་ པདྨ་ལ་གི་ ཁོ་རའི་བོན་སྲོལ་དང་ ཁོ་གི་བོན་གྱི་རྒྱུད་པ་འདི་ ག་ལས་དར་དརཝ་ཨིན་ནའི་སྐོར་ལས་ བཤདཔ་ཨིན་པས། ཁོ་གིས་ ཁོ་རའི་ ཧེ་མམ་གྱི་སྐོར་ལས་དང་ ཁོ་ལུ་ བོན་སྲོལ་གྱི་ལུང་རྒྱུན་དང་ སློབ་སྟོན་ཚུ་ ག་ལས་ཐོབ་ཐོབ་ཨིནནའི་སྐོར་ལས་ བཤད་པ་རྐྱབ་ཨིན་པས། ཁོ་གིས་ བོན་པོའི་ཆོསཔ་སྦེ་ ལོ་བསྟར་གཡུས་ཁའི་ བོན་སྲོལ་གྱི་སྐབས་དང་ བོན་ལུགས་ཀྱི་ཆོ་ག་ཚུ་ནང་ ཕྱག་ཞུ་དོ་ཡོདཔ་ད་ ཁོ་གིས་ ད་རུང་ ག་གིས་ ལུགས་སྲོལ་འདི་ལྷབ་ཞིནམ་ལས་ བོན་པོའི་ཆོས་འབད་ཆོགཔ་ཡང་ སླབ་ཨིན་པས། གློག་བརྙན་འདི་ སྒྲ་བཟུང་འབད་བའི་བསྒང་ཚུན་ཚོད་ ཁོ་འབད་སར་ ལུགས་སྲོལ་འདི་ ལྷབ་སྦྱང་འབད་བ་ ག་ཡང་མ་ལྷོད་པས།
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaདང་ཕུགས་ བོན་པོ་འཕྲིན་ལས་རྡོ་རྗེ་ཟེར་མི་སྡོད་ནུག་ བོན་པོ་ངོ་མ་ར་ལགས། དེ་ལས་ བོན་པོ་སིར་ཅུང་ཟེར་མི་སྡོད་ནུག་ལགས། དེ་ལས་ ང་བཅས་ ནཱ་མེ་མེ་གླེང་ཀོང་ཟེར་མི་ཅིག་སྡོད་ནུག་ལགས།Before there lived a true practitioner of bon, bonpo Thinley Dorji, bonpo Serchung and here in our community was mimi Lengkong.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukལགས་སོ།Ok....
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaམེ་མེ་གླེང་ཀོང་མཇུག་བསྡུ་ཞིནམ་ལས་ ང་བཅས་ར་ མར་མེ་མེ་ཁྱུང་ལ་ཟེར་ཡོད་སྦ་ དེ་གི་ཤུལ་ལས་ར་བརྒྱུད་འདི་ ང་བཅས་ཀྱི་ ཨ་རྒས་ཀྱིས་ཡང་ བོན་པོ་འབད་ཡི་འབད་ནི་དེ་ལགས།After the mimi Lengkong it was over taken by mimi Chungla followed by our grandfather.
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaདེ་ལས་ ཤུལ་ལས་ རོགས་ག་ཡང་ སླབ་མི་མེད་པར་ ག་གིས་ཡང་ སླབ་མ་ཚུགས་པར་ མེ་མེ་ཁྱུང་ལ་ལས་ ང་གིས་ ལུང་ཞུ་ཞུཝ་ཨིན་ལགས།Later as there was no body say anything and no one was able to say anything, I received oral transmission from mimi Chungla.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukལགས་སོ།Ok...
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaང་གིས་ སླབ་ནི་སྦེ་ དེ་ལས་ ང་གིས་ ལུང་ཞུ་སྟེ་ ངེ་ཤུལ་ལས་ ག་ཡང་མེད་ད་ ལྷབ་མི་ཅིག་ཡང་ལགས།I received it because to say by me and after me no one is there to learn.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukནཱ་ལས་ བོན་པོ་སྐྱོང་སྟེ་མིན་འདུག་སྨོ?There is no bonpo here?
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaམེད་ལགས། བོན་པོ་སྐྱོང་སྟེ་མེད་ལགས།No...no bonpo here.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukའེང་་་ མ་པ་བོན་པོ་མི་བརྒྱུད་ཀྱིས་སྦེ་ འབད་དགོཔ་ར་འདི་མེན་པས་སྨོ?Ok....Is it compulsory for only a lineage of bonpo to do that?
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaམེན་ལགས་ མི་བརྒྱུད་ཀྱིས་འབད་དགོཔ་སྦེ།No, its not compulsory to do by a bonpo lineage only...
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukད་་་།Now...
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaདེ་སྦེ་ར་ཨིན་ ང་བཅས་ཀྱི་གཡུས་ཁར།It is like that only in our village..
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukལྷབ་སྟེ་འབད་བ་ཅིན་ད་ག་ར་གིས།If all the people learn about it..
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaའོང་་་།Yes...
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukབློ་འདོད་ཡོད་པ་ཅིན་ རང་གིས་ལྷབ་ནི་ཨིན་ན?Is it that, they can learn if they desire?
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaམ་པ་བོན་བརྒྱུད་ངོ་མ་དགོ་ལགས་ དགོ་ནི་འདི་ལགས།Infact a true lineag of bonpo is required..
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukལགས་སོ།Ok...
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaབོན་བརྒྱུད་ངོ་མ་མེད་པ་ཅིན་འདི་མི་བཏུབ་ཏེ་ ང་བཅས་ར་ གདོན་གཅོད་འབད་རུང་མི་བཏུབ། ང་བཅས་ར་ ག་ཅི་འབད་རུང་མི་བཏུབ་ལགས་ དེ་སྦེ་ཨིན་ ཨིན་རྒྱུ་འདི་ལགས།The true fact is that, it will not work while doing anything and exorcising the demons, if one is not a real lineage of bonpo.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukལགས་སོ།Ok...
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaང་བཅས་ལུ་འབད་བ་ཅིན་ བོན་བརྒྱུད་ཨ་ཙི་ཅིག་ཡོད་ལགས།We have some lineage of bon
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukད་ཁྱོད་ར་འབད་བ་ཅིན་ བོན་ཁྱུང་ལ་ལས་ ལྷབ་ལྷབ་ཨིན་པས་སྨོ?Coming to you, you had learned from bonpo Chungla?
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaའོང་་་ མེ་མེ་ཁྱུང་ལ་ལས་ལྷབ་ལྷབ་ཨིན་ལགས།Yes...I did learn from mimi Chungla.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukའེང་་་ ལགས་སོ་ ལགས་སོ།Oh...Ok, ok
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaགཞན་ལས་མ་ལྷབ་ལགས་ང་གིས་ དེ་སྦེ་ཨིན།I didn't learn from others
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukའེང་ལགས་སོ།Oh....ok
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukདེ་ལས་ད་་་བོན་པོ་གི་དཔེ་ཆ་སྦེ་འདི་མེདཔ་འོང་ལགས?Is there any books of Bonwhile exorcising the demons and ?
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaམེད་ལགས་ དཔེ་ཆ་མེད་ལགས།No...there is no book about it.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukལགས་སོ།Ok....
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaད་ང་བཅས་ཁ་ལྷབ་འབད་དེ་གིས་བཏང་དགོ་ལགས། ང་བཅས་བོན་པོ་འདི་ཚུ་ག་ར་ར།We the bonpo should learn the language and perform it.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukལགས་སོ།Ok....
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaདེ་སྦེ་ཨིན་ལགས།It is like that.
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaའེང་་་།Oh...
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaད་ལྟོ་ ཁོ་ནདཔ་སྦེ་ཡོད། ཁོ་གིས་འབད་ཚུགས་ཚུགསཔ་ཚུན་ ཁོ་གིས་རང་འབད་ཡི། དེ་ལས་ ཁོ་རྒན་ཤོས་ཐལ་ཏེ་ ད་ཁྱོད་ཀྱིས་འབད་ད་ཟེར་སླབ་སྟེ་ དེ་ལས་ ང་ལུ་ལུང་གནང་ཡི་ལགས། དེ་ལས་ཚུར་ ང་གིས་འབད་ཡི་ལགས།Now he is sick and he did till he was able to do. After growing old, he asked me to do and so I received oral transmission from him and from that onwards I did.
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaདེ་ལས་ དང་ཕུ་བོན་པོ་གི་ཡང་ དེ་སྦེ་ཨིན་ཟེར་ ལུང་གནམ་མེད་ས་མེད་ཡང་མིན་འདུག། ལུང་ང་ལུ་ཡང་མ་གནང་ལགས། དེ་འབད་ནི་དེ་གིས་ ང་གིས་ གནམ་མེད་ས་མེད་ སླབ་མ་ཚུགས་མི་ཡང་ འདི་ཨིན་ཟེར་ ཞུ་ནི་ཨིན་ལགས།I am not able to say much more about it because there was nothing much about bonpo before and I too didn't receive the oral transmission about it much.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukད་ཁྱོད་ར་གིས་ ག་དེ་སྦེ་ཡོད། བོན་པོ་སྐྱོང་ནིའི་རེ་བ་ཡང་ཡོད་ག་ལགས?Now how is yours? Do you have any desire to be a bonpo?
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaམེན་ཁོང་ར་ཐོན་པ་ཅིན་ཐོན་ནི་ཨིན། ང་གིས་ འབད་མི་ཚུགས་པས་ཟེར་ ཞུ་ནི་ཨིན། དེ་སྦེ་ཨིན་ལགས།No..if they want, they are most welcome. I am not able to continue any more.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukདེ་ལས་ ད་་་ད་ཅི་ཞུ་དོ་བཟུམ་སྦེ་ འཕྲོ་མཐུད་དེ་རང་ ད་བོན་ལུ་ ཐོབ་ཁུངས་ཡང་ག་ནི་ཡང་མིན་འདུག་སྨོ་ལགས?Then with continuation as said before there is no source of income for bon?
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaམེད་ལགས་ ག་ནི་ཡང་མེད་ལགས།No...nothing for them.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukདེ་འབད་བ་ཅིན་ མ་འོངས་པའི་ནང་ ད་ཁྱོད་ར་གིས་ད་ ཡང་ཅིན་བོན་པོ་ལུ་ ཐོབ་ཁུངས་དེ་སྦེ་དགོ་ནི་མས་ཟེར་ བཟོ་བཞག་ནིའི་རེ་བ་འདྲཝ་ཡོད་ག་ལགས?If its like that, in future do you have any plan to implement such as shares for bonpo should be this and that?
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaང་གིས་འདི་ ཤུལ་ལས་རོགས་ཀྱིས་ ཁ་གཏང་ནི་མས་ཟེར་ མི་དགོ་ཟེར་སླབ་པའི་ དང་ཕུའི་ལུགས་སྲོལ་སྦེ་ར་ བཞག་གནང་ཟེར་ལགས།I thought that later the people will backbite, so I asked to keep the same tradition as before.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukལགས་སོ།Ok...
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaདེ་སྦེ་ཨིན་པས་མེན་ན་ལགས། ག་ཅི་འབད་ནི་ལགས་ དང་ཕུ་ལུགས་སྲོལ་སྦེ་བཞག་ད་ཟེར་ ག་ཅི་ར་འབད་རུང་ ང་གིས་ མར་ཆུམ་གཉེར་འབད་རུང་ལགས། ང་གིས་ ཆུམ་གཉེར་འབད་དེ་སྡོད་ཅི་ལགས། ཆུམ་གཉེར་འབད་རུང་ དང་ཕུའི་ལུགས་སྲོལ་སྦེ་ར་བཞག་ཡི། ཆུམ་གཉེར་ཡང་ རེད་བསྡུ་རུང་ག་ཅི་འབད་རུང་ལགས།It is like that no? What to do? I served as in-charge of rice and as a in-charge of rice as well as during the collection of the paddy (rice) I did accordingly to the old tradition in every field.
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaརོགས་ལུ་ཡང་ དང་ཕུའི་ལུགས་སྲོལ་ཉམས་མ་བཅུག་པར་བཞག་ཟེར་ སླབ་དོ་ང་གིས། ང་གིས་ དེ་གི་བར་ན་ སླབ་མ་ཚུགས་རུང་ ད་ཁོང་ར་སླབ་རུང་འདི་དེ་ དང་ཕུའི་ ལུགས་སྲོལ་སྦེ་ར་ བཞག་གནང་ཟེར་ཨིན་ལགས།I advice others to preserve the old age tradition without deterioration. Though I am not able to tell within this time, I want them to keep as it before.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukདེ་ལས་ ད་བོན་པོའི་འགན་ཁུར་གཙོ་བོ་ རུབ་ཀྱི་སྐབས་ཨིན་པས་སྨོ?Then the main responsibilities of the bonpo may be during the time of Rup, is it?
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaའོང་་་།Yes...
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukདེ་ལས་ རུབ་ཀྱི་མ་དོ་བར་གཞན་ཡང་ ཁ་རམ་འདྲཝ་གསོལ་ནི་ཡོད་ག་ད་རུང་?Is there any other ritual being conducted such as Kharam other than Rup?
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaཁ་རམ་མི་གསོལ་བས་ད་ལགས།Kharam is not conducted now a days.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukམི་གསོལ་ག་ད་ལགས?Isn't it conducted now a days?
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaམི་གསོལ་ལགས་ད་ཁ་རམ།Kharam is not conducted now a days.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukའེང་་་ལགས་སོ་ལགས།Oh...ok
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaམི་གསོལ་ལགས་ཁ་རམ།Its not conducted...
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukད་ཨ་ནཱི་རུབ་ གཅིག་རང་ཨིན་ན་ལགས་ བོན་པོ་གིས?Is Rup only the ritual for bonpo this days?
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaཨ་ནཱི་ཡོད་སྦ་ ཧེ་མ་གསོལ་ནི་གཅིག་ ང་བཅས་ ཡར་ཟླཝ་དྲུག་པའི་ནང་ཟེར་ ཨ་ནཱི་ ཕོར་གོ་ལ་གསོལ་ནི་ཡོད་སྦ།Before it was there, we performed this so called Phorgola during sixth month.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukའེང་་་ལགས་སོ།Oh...ok
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaཟླཝ་དྲུག་པའི་ནང་སྦེ་ ཕོར་གོ་ལ་གསོལ་ནི་ཡོད། ཟླཝ་དྲུག་པའི་ནང་གསོལ་བའི་སྐབས་ དུར་ཁྲོད་ཀྱི་ལྟག་ལུ་ཡོད་ཕར་ ཨ་ཕི་ཁར་ སླབ་དགོ་ དེ་ལས་ ཕོར་གོ་ལ་ཟེར་མི་ ཁ་ཙ་གི་ས་སྒོ་ནང་ སླབ་དགོ་ལགས།We did performed Phorgola during sixth month and during that time, we have to say above the crematorium which is there, this Phorgola shpuld be said in yesterday's place.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukའེང་་་།Ok....
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaདེ་ལས་ དེ་གི་ཤུལ་ལས་ བླམ་ཆོསཔ་གིས་འབད་དེ་ ལྷ་ཁང་ནང་ལུ་ གསོལ་ནི་ཡོད་སྦ། གནས་བདག་གཞི་བདག་བཙན་འདི་ཚུ་ག་ར་ཞུ་ནི་གཅིག་ལགས། དེ་བསྒང་ བོན་པོ་འགྱོ་ཞིནམ་ལས་ བཙན་ཞུ་དགོ་ལགས་ བཙན་ག་ར་རང་།Then after that there is another offering of inviting local deties that is performed inside the lhakhang (temple) by a person belonging to the monastic community. At that time the bonpo should go and invite all the local deties.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukལགས་སོ།Ok...
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaའ་ནཱི་སྦེ་ཡོད་ལགས། སླབ་ནི་གི་ལུགས་སྲོལ་ལགས། འདི་ཚུ་ ཨ་ཙི་ཅིག་ ཉམས་སུ་ཅིག་འགྱོཝ་མས་ཟེར་ ཞུ་དོ་ང་གིས་ གཡུས་ཁའི་མི་ཚུ་ལུ་ལགས། ང་གིས་ སླབ་དོ་ ཁོང་གཡུས་མི་ཚུ་ལུ་ཡང་ལགས།This type of system of sayings are there and I remind the people of the village that this systems are deteriorating.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukད་ལྟོའི་ རུབ་འབད་བ་ཅིན་ བོན་པོ་གིས་ ཕུད་ཕུལ་དོ་བཟུམ་ཅིག་ཨིན་པས་སྨོ་ལགས?The present Rup is like offering the first sacred offering by a bonpo, is it?
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaཨིན་ལགས།Yes it is...
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukལགས་སོ། ཕུད་མེན་པར་ ཡང་ཅིན་འདི་ཨིནམ་འདྲས་མེན་ན་ལགས། ད་མ་འོངས་པའི་དོན་ལུ་ ལོ་ཐོག་ལེགས་བཅུག་ཤིག་ཟེར?Ok...isn't it a prayer for having a prosperous crops in future instead of first sacred offering?
- བོན་པོ་པདྨ་ལ་ Bonpo Pemalaའོང་ལོ་ཐོག་ལེགས་དགོ། ག་ཅི་ཡང་ལེགས་དགོ་ནི་ཨིན། ང་བཅས་ མི་ཡང་རྐྱེན་དང་བར་ཆད་མེད་ ལུས་ལ་ན་ཚ་ སེམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་མེད་པ་ག་ར་ དུས་ཅི་མཇལ་དོ་བཟུམ་སྦེ་ སང་ཕོད་མཇལ་ནིའི་ སྨོན་ལམ་འདི་ཨིན་ལགས་ ག་རང་ར་ལགས།Yes...its for good harvest in future as well as for everything to be prosperous. Its all about praying for a good health without any obstacles and cause, body without disease and mind without sufferings as well as a prayer to meet again in future as today.
- ཞིབ་འཚོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ Researcher Yeshi Wangchukལགས་སོ་ལགས་སོ། ལགས་སོ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ལགས།Ok, ok....Thank you!