འདི་འོང་འབྲས་སྤུངས་ལ་ཡ་ལྟ་ད་ལྟ་འདི་གང་ཟེར་དགོས་ཀྱི་རེད། དགོན་པའི་ས་འདི་ནས་ཚུར་འབྲས་སྤུངས།

From Drepung, you have to come toward this site. Is that correct?

ཚུར་འགྲོ་དགོས་ཀྱི་རེད། ཡར་སེ་ར་རེད།

Yes, you have to come toward this side. If you go up, it is Sera.

ཨང་ལས།

I see.

འོ་འདུག་སེ་རེད། སྔས་མ་སྤྱི་ཚོགས་རྙིང་པ།

So it was like that before.

བ་རི་རི་ཁྲོད་ཟེར་ཡག་དེ།

Tell us about the Bari hermitage?

བ་རི་རི་ཁྲོད་དེ་ཁོང་རྣམ་ཚོ་ཡར་སེ་རའི་ཁོངས་གཏོགས་རེད།

Bari hermitage is part of Sera monastery.

ཨང་ལགས་སོ།

I see.

ལྟ་བ་རི་རི་ཁྲོད་དེ་སྔས་མ་ཕལ་ཆེར་བླ་མ་བསྡད་ཡོག་རེད་གསུངས་ཀྱི་འདུག ལྟ་འདི་སེ་རའི་ཁུངས་ཡིན་ནམ་ག་རེ་ཡིན་ནམ་ཞུ་ཡག་མི་འདུག་ག

At Bari hermitage, I heard that one spiritual teacher used to live there. I am not sure whether he was a monk from Séra or not.

ལགས་སོ།

I see.

ལྟ་འོ་ད་ལྟ་པ་རི་ཐོད་ཡ་གིར་ཡ་ལྷན་རྒྱས་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་ན་དེང་སང་བསྡད་ཤག ཁ་སང་ང་ཚོ་འགྲོ་དུས། འདི་ཕྱོགས་ངོས་འདའི་ལྷ་ཞིག་དང་འདི་ཕྱོགས་ངོས་འདའི།

Located in the upper Pari area, that heritage is still there. We visited it not long ago. If you are planning to go there, you can see it. You will also notice two rock carvings on each side.

ལྟ་འབྲས་སྤུངས་ཚོགས་ཆེན་ཞལ་ངོ་དང་། སེ་ར་ཚོགས་ཆེན་ཞལ་ངོ་ཡིན་གསུངས་ཀྱི་ཡོག་རེད། ལྟ་ཡར་བྱས་མར་ཡས་བཟོས་གནང་བ་རེད། འོ་ཏང་ཤོའོ་(བོད་སྐད་ནང་ཏང་གི་སློབ་གྲྭ་)ཡར་འཐད་དགོས་ཀྱིས།

It is said that one is the head disciplinary officer of the Drepung monastery and the other one is that of the Sera monastery. From the Party School, you have to go up.

འདི་རེད་པས། བྲག་སྒང་ལ་བརྐོས་བཞག་རྒྱོག་རེད་པ།

Are those carvings on the rocks?

བྲག་སྒང་ལ་བརྐོས་བཞག་རྒྱོག་དེ་འདྲས་རེད།

Yes, they are carvings on the rokes.

ཨང་ལས།

I see.

གཉིས་ཡོག་རེད་ཁ་ཕར་འདམ་ར་ཕར།

There are two of them, facing the marsh.

གཟིགས་བཞུགས་ཡོད་རེད་པས།

Facing that side?

ཞལ་དེ་འདམ་ར་ལ་གཟིགས་བྱས་བཞུགས་ཡོག་རེད།

Yes, they are facing the marsh.

ལྷོ་ལ།

Toward south.

འོ་འདུག་སེ་ཡིན་གསུངས་ཀྱི་ཡོག་རེད་ད།

It is said like that.

འབྲས་སྤུངས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་ཞལ་ངོ་དང་།

One is the head disciplinary officer of Drépung,

ལྟ་སེ་རའི་ཚོགས་ཆེན་ཞལ་ངོ་། ཨཱ་ནི་ཁོང་རྣམ་གཉིས་འདུག་སེ་བཞུགས་འདུག་ག

and the other one is the head disciplinary officer of Sera. They are positioned like that.

ལཱ་སེ།

Okay.

ཨཱ་ནི་ཡར་བྱས་མར་བྱས་ཡིན་གསུངས་ཀྱི་འདུག་ཡོག་རེད་གསུངས་ཀྱིས། རྒན་རབས་ཚོས། ལྟ་རྒན་རབས་ཚོས་གསུངས་པའི་སྐད་ཆ་རེད། ངས་ཞུས་པ་དེ། གཞན་ང་ཆུང་ཆུང་རེད་པ།

That was what I had heard from the elders. Those were the words of the older generations. Otherwise, I was just a kid.

འོ་རེད།

Right.

ལྟ་འདི་ཡ་གིའི་བཙན་ཁང་དེ་འོ་ཡར་སེ་ར་སྨད་ཀྱི་རེད་གསུངས་ཀྱི་ཡོག་རེད།

And it is said that lower Sera managed the tsenkhang (protector spirit house) located there.

སེ་ར་སྨད་ཀྱི།

Lower Séra?

སེ་ར་སྨད་ཀྱི་རེད་གསུངས། ཅིག་གསུངས་ཀྱིས།

It's part of lower Sera. That is what I had heard.

ལགས་སོ།

Okay.

ལྷ་འདི་འདའི་མར་འཐད་ཀྱི་མ་རེད།

That God doesn't perform trance in this area.

ལགས་སོ།

I see.

ལྟ་ང་ཚོ་ཕེབས་ཡ་དེ་དེ་ནས་མར་བྱས་ནས་ཨཱ་ནི་གནས་ཆུང་ཁོང་ཚོར་འགྲོ་གི་རེད།

Here we have Nechung Oracle and others.

ལགས་སོ།

Okay.

ལགས་སོ།

Okay.

མགར་སྟོང་ཆོས་སྐྱོང་།

Like Gartong Chökyong.

གནས་ཆུང་འཁོར་རེད་པ།

They are the entourage of Néchung.

གནས་ཆུང་འཁོར་ཤ་སྟག་རེད་པ། མགར་སྟོང་ཆོས་སྐྱོང་། འོ་ད་ལྟ་ཕུར་ཤག་བསྟན་མའི་གཟིམ་ཁང་། བསྟན་མའི་གཟིམ་ཁང་ཨ་མ་ལགས་ཞུ་གི་ཡོག་རེད།

They are the entourage of Nechung, including Gartong Chökyong and the one from Tenmé Zimkhang (the house of female spirit). We address the medium lady at that house as the mother of Tenmé Zimkhang.

ལགས་སོ།

Okay.

བསྟན་མ་དེ་ཞེ་པོ་ཅིག་རེད་པ།

That female spirit is a renowned one.

ད་ལྟ་བཞུགས་ཡོག་རེད་པས།

Is she, the medium still there?

བཞུགས་ཡོག་རེད་ད།

She is still alive.

ལགས་སོ།

Okay.

ད་ལྟ་ཅི་རིའི་རྐུབ་འདའི་བཞུགས་ཡོག་རེད།

Her house is at the end of Chiri.

ཨ་ལས།

I see.

སྔོན་མ་ཨམ། འབྲས་སྤུངས་གནས་ཆུང་གི་འདའི་ཡ་ཕེབས་དུས་བུད་མེད་ཁོང་མ་གཏོགས་ཡོག་མ་རེད་པ།

In the old days, is she the only female when the trance was performed at Nechung in Drepung?

ཁོང་མ་གཞི་ཡོག་མ་རེད།

She was the only one.

གང་འདྲ་ཡོད་ནའི།

And what was it like?

ཁོང་མ་རེད་ང་ཚོའི་འདི་ཡོག་རེད།

Then there was another one from our family.

ལགས་སོ།

Okay.

ལྟ་འདི་འདྲས་རེད་ད། བུད་མེད་དེ་ཕུར་ཤག་བུད་མེད་རེད། ང་ཚོའི་བུད་མེད་རེད།

It is like that, that lady was from Purshag. She was our lady.

ལགས་སོ།

Okay.

ཨམ། བསྟན་མའི་གཟིམ་ཁང་གི་བུད་མེད་རེད།

She is now the lady of Tenmé house.

འོ་རེད་པ།

Right.

ལྟ་འདིའི་ནང་ནས་སྤྱན་རས་གཟིགས་གཟིམ་ཁང་ལ། འོ་་་

Among them, the house of Chenrezik, oh...

ཕེབས་ཆོག་པའི།

The permission to perform trance?

ཕེབས་ཆོག་པའི་ཆོག་མཆན་ཁོང་རྣམ་ཚོ་མ་གཞན་ཡོག་མ་རེད།

She alone had permission to perform the trance.

བསྟན་མ་དེ།

Of the female protector?

བསྟན་མ་དེ་མ་གཞན་ཡོག་མ་རེད།

Yes, only that one.

ཕེབས་ཆོག་གི་མ་རེད་པ།

So she alone had the permission.

ག་དུས་ཡིན་ནའི་ཕེབས་ཆོག་གི་རེད།

She could always perform trance.

ཨ་ལས།

I see.

དེ་འདྲས་ཤིག་རེད།

It's like that.

གཞན་དག་ཕེབས་ཆོག་གི་མ་རེད་པ།

Can she serve as a medium for other?

གཞན་དག་ཡོག་མ་རེད་ད། ཨཱ་ནི་གཙང་རའི་བསྟན་ཁང་ལ་ཕེབས་ཀྱི་ཡོག་རེད་ན་གསུངས་ཀྱིས།

No. I heard that another trance was performed at Tsangré Tenkhang.

ལགས་སོ།

I see.

འདི་ཡང་ང་ཞུ་ཡག་མེད།

I don't know the details.

ལགས་སོ།

Okay.

ལྟ་ང་ཚོའི་ཁུངས་ནས་བྱས་ན་བསྟན་མའི་གཟིམ་ཁང་ཕེབས་ཀྱི་ཡོག་རེད།

In our region, the trance was performed at Tenmé Zimkhang (Tenmé House).

བསྟན་མའི་གཟིམ་ཁང་།

Tenmé Zimkhang?

བསྟན་མའི་གཟིམ་ཁང་། གཟིམ་ཆུང་ལ་འཐད་ཆོག་གི་ཡོག་རེད།

At Tenmé Zimkhang. The medium was allowed to go inside the chamber.

བཞུགས་ཁྲི་ཤ་སྟག་མཐོ་ལོད་གཅིག་པ་རེད་ཟེར་ཡག་ཅིག་མཚུངས་ཀྱིས།

I also heard that the height of her throne was same as the others.

གཅིག་པ་རང་ལྟ་དཔེ་ཡོད་ཀྱི་མ་རེད།

I don't think so.

ཏིག་ཙམ་དམའ་བ་ཡོད་རེད་པས།

Hers was a little bit lower?

ཏིག་ཙམ་དམའ་བ་ཡོད་ཀྱི་རེད།

I think so.

དེ་ལྟ་འགྲོ་གི་མ་རེད། ལྷ་བྱས་ན་ལྷ་གནས་མཐོ་པོ་རེད་པ། ལྟ་ང་རང་ཚོའི།

That has to be the case. Concerning their divine realm, they are from a high realm.

ལགས་སོ།

I see.

་་་བུད་མེད་རེད་པ།

Being a woman,

ལགས་སོ།

I see.

ཏིག་ཙམ་འདྲ་གི་ཡོད་ཀྱི་མ་རེད།

there are some minor differences.

ལགས་སོ།

Okay.

ལྟ་འདི་ལྟ་ལོ་རྒྱུས་དེ་བསྟན་མའི་སྐུ་རྟེན་ད་ལྟ་སྐུ་རྟེན་དེ་པཱ་ལགས་གཉིས་ཅོག་བཞུགས་ཡོག་རེད།

The medium lady and her husband are still alive.

ད་ལྟ་བཞུགས་ཡོད་པས།

They are still there.

སྐུ་རྟེན་ནི་བདེ་ཕྲུག་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་མཆེད་རེད། གཤགས་མཁན་དེ། པཱ་ལགས་ནི་ང་ཕོད་ཀྱི་སྐུ་མཆེད་རེད།

The medium is a relative of the late Detruk Rinpoché, and her husband is relative of Ngapö (formal Tibetan official).

ལྟ་ང་ཚོའི་སྔས་མ་ལས་ཀ་བྱེད་དུས་འདི་མཉམ་པོ་རེད་པ། གྲལ་རིམ་གང་ག་མཉམ་པོར་འཛོམས་དགོས་ཀྱི་རེད་པ། དེ་དུས་ཤེས་པ་རེད་མ་གཞི་ཡང་ང་ཚོ་རྒྱང་པ་སྤྱི་ཚོགས་རྙིང་པའི་སྒང་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོག་མ་རེད།

I know all these much later when all the drelrim (class) were working together in one group. But during the old time, we had no relationship with them.

རེད་པ་ལ།

Right.

རེད།

Right.

ལྟ་གྲལ་རིམ་གོ་དུས་འོ་ཛག་ཏོ་ཡོག་རེད། འདམ་བག་གཟིམ་ཁང་ཡོག་རེད། ཕུ་ཤར་ཡོག་རེད། བསྟན་མའི་གཟིམ་ཁང་། ང་ཚོ།

When all the derlims were grouped, there were many well-known families like Dambak, Purshag, Tenmé, and our family.

བཙན་ཁང་འདི་གས།

So all Tsenkhangs were together?

བཙན་ཁང་འདི་གས་མང་ཆེ།

Most of the Tsenkhangs were together.

རུབ་རུབ་བཟོས།

They were grouped.

རུབ་རུབ་བཟོས་གནང་བྱས་འདུག་སེ།

Yes, they grouped all the Tsenkhangs.

ཨང་ལས། ལགས་སོ།

I see. Okay.

ཨཱ་ནི་ང་ཚོ་ཨ་ཅག་ལགས་ཁོང་རྣམ་ཚོ་ལྟ་རྦད་དེ། ཨམ་རིག་གནས་གསར་བརྗེའི་སྒང་ལ་འཇག་ར་ལ་ཞེ་དྲགས་ཉར་གནང་བ་རེད་པ།

During the Cultural Revolution, my sister and many others were detained at Jakra for a long time.

ལགས་སོ།

I see.

ལྷ་ཆས་དེ་ཚོ་སྤེལ་གནང་བྱས། ལྟ་ང་ཚོ་སླེབས་ཀྱི་མ་རེད་པ། ་་་ཡོག་མ་རེད་པ་ང་།

They were made to wear the ritual custom. We were not there with them.

ལགས་རེད།

Right.

ལྟ་ཨ་ཅག་ལགས་ཁོང་རྣམ་ཚོ་རྦད་དེ་ཞེ་པོ་ཞིག་ལྟ་ཨ་ལའི་ལས་བྱེད་པ་ཁག་ཅིག་གིས་མཁྱེན་་གྱི་ཡོག་རེད།

My sister and others went through great hardship. Some cadres know that.

ལགས་སོ།

I see.

ཧབ་ཐོབ་བསྐྱོན་གནང་ལྟ་ཁྱེད་ཚོ་ལྷ་གང་འདྲ་སེ་ཕེབས་ཀྱི་ཡོད་སེ་སྤྱི་ཚོགས་རྙིང་པའི་སྒང་ལ། གང་འདྲ་སེ་སྐྱག་རྫུན་ཤོད་ཀྱི་ཡོད་གསུངས་དུས་ལྷ་ཆས་དེ་ཚོ་ཕུད་གནང་བྱས་ཕ་གིར་ཞེ་དྲགས་ཉར་བཞུགས་པ་རེད།

During struggle session, they were charged by a group of people (red guards) and made to admit how the perform trance and deceived the people. They were detained for a long period,

ལགས་སོ།

I see.

སློབ་སྦྱོང་ལ།

for re-education.

ལགས་སོ།

I see.

ལྟ་དེ་དུས་ལྷ་སྒང་ག་ཡོག་རེད།

འཇག་ར་ཕ་གིར་ཡ་འདི་སྐུ་ཕྲེང་ལྔ་པའི་འདི་རེད་གསུངས་མཁན་གཅིག གང་རེད། ལྷ་ཁང་རེད་བཙན་ཁང་རེད་གཅིག་འདུག གང་རེད་འདི།

At Jakra, there are some remains of an old structure which some people relate it to the Fifth Dalai Lama. Do you know what is that? Is it a Zimkhang or a temple?

ལྟ་འདི་ང་ཞུ་ཡག་མེད།

I don't know.

མཁྱེན་གྱི་མེད་པས།

You don't know that?

ཤེས་ཀྱི་མེད་ལགས།

I don't know.

ལགས་སེ།

I see.

ལྟ་ང་རང་ཚོའི་ལོ་རྒྱུས་མ་གཞན་ཡང་། ང་དེ་དུས་ཟིང་འཁྲུག་ལངས་དུས་རྒན་ལགས་ལོ་བཅུ་བཞི་ཡིན་ནམ་བཅུ་གསུམ་ཡིན་ནམ་གཅིག་རེད། ད་ལྟ་ང་རས་དྲན་པ་ལྷེབ་ཙམ་དེ་ཞུས། འོ་ལྟ་མི་ལོ་ཆུང་ཆུང་ཟིན་དུས་སྒང་ཞེ་དྲགས་ཀྱིས་ཞིབ་ཕྲའི་ང་ཚོར་ཞུ་ཡག་མེད། ལྟ་ང་རས་ཤེས་པ་འདི་གས་ལྷན་རྒྱས་ལ་ཚོར་ཞུས་པ་ཡིན།

I only know my family history. When chaos began [in 1959], I was about thirteen or fourteen years old. I told you whatever I remember. Since I was just a child, I don't know the details.

ལགས་སོ།

Okay.

ལྟ་འདི་སྐྱག་རྫུན་བཤད་གཅས་མེད། དངོས་འབྲེལ་རང་ད་ག་ཡིན།

Whatever I told you are all true.

ལགས་སོ།

Okay.

ལྟ་ང་རང་ཚོའི་ལོ་རྒྱུས་བྱས་ན་ལོ་འོ་འདི་འདྲས་རེད།

That's our family story.

པ་ཕའི་དུས་ཀྱི་་ལྟ། ཕ་ཡི་དུས་སྲུང་མ་འདི་འོ་ཐོག་བཙན་ཟེར་ཡག་་དེ་རེད། འདི་ང་རའི་ཨ་ཅག་ལགས་ལ་ཕེབས་ཀྱི་ཡོད།

During the time of my father, the name of the protector is Toktsen, and my sister was the medium for the god.

བ་རི་ཐོག་བཙན།

Bari Toktsen.

བ་རི་ཐོག་བཙན་ཟེར།

Yes, Bari Toktsen.

ལགས་སོ།

I see.

ལྟ་འདི་འོ་ག་རེད་ཟེར་དགོས་ཀྱི་རེད། སྐད་གྲགས་ཆེན་པོ་ར་ཅིག་རེད།

How should I put it? The protector deity is very famous,

ལགས་སོ།

Okay.

འོ་གནས་ཆུང་ནས་རྩིས་པ་ཡིན་ན།

that is according to Nechung.

གནས་ཆུང་ནས་རྩིས་ན།

From Nechung?

ལྟ་འདི་འོ་ཆོས་སྐྱོང་གི་ཡོད་ན་མེད་ན་དེ། ཆོས་སྐྱོང་མ་ཕེབས་ནའི་ཁྱོན་ནས་འཁོར་འདི་ཁོ་རང་དེང་སང་བྱས་པ་ཡིན་ན་ཞབས་ཕྱི་ཡོད་ན་མེད་ན་དེ་ལྟ།

That one is the main aid of the Nechung oracle. The most important one.

ཞབས་ཕྱི་ཡོད་ན་མེད་ན་དེ།

The most important assistant?

འོ་འདི་རེད་ལྟ་དེ།

Exactly.

ལགས་སོ།

Okay.

ལྟ་འདི་ཡོད་ན་མེད་ན་སོང་ཙང་ང་ཚོར་གནས་ཆུང་སྐུ་ཤོག་གཅིག་གིས་སྐུ་སྐལ་ཡོད་དགོས་ཡག་གི་རྒྱུ་མཚན་འདུག་སེ་རེད གཞན་ང་ཚོར་སྐུ་སྐལ་ཐོབ་ཀྱི་མ་རེད་པ།

For the reason, we are getting some payment from the Nechung monastery equal to what a monk from Nechung gets. Otherwise, we won't get anything.

རེད་པ།

Right.

ལྟ་ཕ་གིར་ག་རེ་ཡོད་ནའི་འདི་བསྟེན་གནང་གི་ཡོག་རེད། གཅིག་ནས། གཉིས་ནས་ང་ཚོའི་ཨ་ཅག་ལགས་གནས་ཆུང་འཐད་པ་ཡིན་ན་ལམ་སེང་སྐྱེ་བ་དམའ་པོའི་རིགས་འདའ་ལམ་སེང་གཟན་དེ་ཕབ་གཟན་དེ་ཕབ་བྱས་སྒུར་སྒུར་གནང་བྱས་འཐད་ཉན་ཤ་སྟག་རེད།

So whatever deities they have, we worship that. That is is one thing. Secondly, whenever my sister pays a visit to Nechung monastery, everyone would bow their heads, even though she was a woman whose status was generally lower than that of a man.

གནས་ཆུང་སྐུ་ཤོག་ཡོད་ཚད་ཐམས་ཅད་ལོགས།

Everyone monks at the Nechung monastery would do that,

ལགས་སོ།

I see.

གོ་གནས་ཡོད་མེད་ཡོག་མ་རེད།

regardless of their position.

ལགས་སོ།

Okay.

ལྟ་ལྷ་དེ་རེད་མ་གཞན་གཞན་སྐྱེས་དམན་རེད་པ།

It was all because of that protector deity. Otherwise, she is just a woman.

འོ་རེད་པ།

Right.

ལགས་འོང་འདི་འདྲ་རེད་གོ་གནས།

Yes, that is the position.

ལགས་སོ།

Okay.

གཅིག་ནས། གཉིས་ནས་ཨཱ་ནི་འོ་ང་ཚོའི་ཅོ་ཅོག་གཅིག་གནས་ཆུང་སྐུ་ཤོག་བྱས་ནས་གཤགས་སོང་།

One of our brothers was a monk at Nechung, he passed away.

གཅིག་འབྲས་སྤུངས་སྐུ་ཤོག་ཡིན།

Another one is a monk at the Drepung monastery.

ལགས་སོ།

Okay.

བློ་གསལ་གླིང་གི དགེ་བཤེས་ཡིན།

He is at Loseling. He is a geshé.

ལགས་སོ།

Okay.

གཅིག་འོ་ཨཱ་ནི་ལགས་ཨ་ཅག་གཅིག་ཨ་ནི་བྱས་ནས་གཤོང་སྲིད་ཀྱི་བཙུན་མོ་ཡིན།

One of my sisters became a nun, and another one is the wife of Shongsi.

ལགས་སོ།

Okay.

ལྟ་ང་ར་དང་ད་ལྟ།

And I am now,

མཚན་གསུང་གནང་ཡག་ཡོད་པས།

Do you know the names?

ཨང་ཡོད།

Yes.

ལགས་སོ། ཅིག་གསུང་རོགས་གནང་།

Okay. Please tell us.

ལྟ་དང་པོ་ང་ཚོའི་ཨ་ཅག་ལགས་འདི་རྡོ་རྗེ་གཡུ་སྒྲོན་ཞུ་གི་ཡོད།

Our sister's name is Dorjé Yudrön.

རྡོ་རྗེ་གཡུ་སྒྲོན།

Dorjé Yudrön.

ལགས་འོང་།

Yes.

ལགས་སོ།

Okay.

ལགས་འོང་།

Yes.

ལགས་སོ།

Okay.

འོ་ད་ལྟ་འདའི་ཡ་ལ་ཡ་འོང་གནས་ཆུང་གི་ཕྱག་འབྲུ་གནང་མཁན་ལ་ཡ་དགེ་བཤེས་ལགས། དགེ་བཤེས་ལགས་ཞུ་གི་རེད།

The one at Nechung, who distribute the blessed grain, everyone addresses him as, "Geshé la, Geshé la."

ལགས་སོ།

Okay.

འོང་ད་ལྟ་འབྲས་སྤུངས་བློ་གསལ་གླིང་ལ་གི་ཡིན་པའི་དགེ་བཤེས་འདའི་མདོ་སྔགས་ཆོས་རྒྱལ་ཟེར་གྱི་ཡོད།

The name of the relative who is at Drepung Loseling is Dongak Chögyel.

མདོ་སྔགས་ཆོས་རྒྱལ།

Dongak Chögyel?

ལགས་འོང་།

Yes.

ང་རའི་ད་ལྟ་འོ་སྤུན་སྐྱ་ཨ་ཅག་ད་ལྟ་འདའི་ཡོད་པ་གཤོང་སྲིད་གནང་པ་འདའི་བརྩོན་འགྲུས་མཐར་ཕྱིན།

And the name of my sister who is the wife of Shongsi is Tsöndrü Tarchin.

བརྩོན་འགྲུས་མཐར་ཕྱིན།

Tsöndrü Tarchin.

ལགས་འོང་།

Yes.

ལགས་སོ།

Okay.

ཁོང་རྣམ་ཚོ་ལྟ་ཕྱི་མི་ཤ་སྟག་རེད།

They all left home.

ལགས་སོ།

Okay.

ལྟ་ང་རའི་མིང་ལ་ཚེ་དབང་པདྨ་ཟེར་གྱི་ཡོད། ལོ་༥༧ སླེབས་ཡོད་ད་ལོ། ད་ག་ཡིན།

My name is Tsewang Pema, and I am 57 now. That's all.

སྔས་མ་འདིའི་གཡས་གཡོན་ལ་གླིང་ཁ་མང་པོ་ཡོག་རེད་པས།

In the old days, were there some parks around this area?

འོ་ལྟ་གླིང་ཁ་འོ་དེ་རྒྱུ་མཚན་གཞུག་གུར། གླིང་ཁ་ཡ་གི་ཐོད་ནས་གཤམ་བར་དུ་ང་ཚོའི་ཡིན།

As for the park, its area covers from this site till that end, it was once our family property.

ལགས་སོ།

Okay.

དོན་འཁྱོལ་ད་ལྟ་མ་གི་ལྷེབ་ཙེ་དེ་བཏང་ནས་རུ་ཁག་གསུམ་པ་ཡ་༡༥༠༠གནང་བྱུང་། ལྟ་དྲུག་བཅུ་བདུན་ཅུ་དེ་ག་རེ་ཡིན་ནམ། གཅིག་ཡིན་མ་གཞན་ཞུ་ཡག་མི་འདུག ཐུགས་རྗེ་གཟིགས།

After the reform, we were given 1500 Renminbis as compensation for the land that was given to the Third Team. I think it was in the 60s or 70s something. I don't know the exact date, and I apologize for that.

ལགས་སོ།

Okay.

འདིའི་གླིང་ཁ་དེ་དོན་འཁྱོལ་གནང་དེའི་སྐབས་འདའི་ཡ་ང་རའི་ཨ་ཅག་ད་ལྟ་བརྩོན་འགྲུས་མཐར་ཕྱིན་ཞུ་གི་ཡོད།

At the time of the reform, my sister Tsöndrü Tarchin was there.

འོ།

Okay.

འདི་གནང་ནས་འོ་ཤང་(རྫོང་)ནས་མར་ཡ་ཁྱོད་རང་ཚོ་དོན་འཁྱོལ་བསྩལ་བ་ཡིན་ཟེར། ལྟ་ཡིན་ནའི་ཁྱེད་རང་དགོས་ཡག་ཡོག་མ་རེད་ཟེར། གླིང་ཁ་སྤྲད་ཀྱི་མ་རེད། ལྟ་འདི་རུ་ཁག་གསུམ་པར་ང་ཚོའི་རུ་ཁག་གསུམ་པ་རེད།

The county authority told us that even though the park was given back to you in name, we don't need it. Like that, the county authority did not give it back to us.

རུ་ཁག་གསུམ་པ་ཡ་སྤྲད་དགོས་རེད་ཟེར། ཨཱ་ནི་༡༥༠༠གནང་བྱུང་། ༡༥༠༠དེ་གཞུག་གུ་ཡ་ང་རའི་སྤུན་སྐྱ་དེ་མེད་པ་བྱེད་དུས་འདི་འགྲོ་སོང་བཏང་ཡག་བྱས་པ་ཡིན།

They told us that we had to give it to the Third Team. For that, we were compensated with 1500 Renminbis for the property.

ལྟ་གླིང་ཁ་དེ་ད་ལྟའི་འདིའི་ཟུར། དམག་མིའི་ཟུར་ནས་མ་གིའི་ཟུར་བར་དུ་ད་ག་ཡིན།

That park stretch from this corner to that corner.

གླིང་གའི་མིང་ལ་ག་རེད་ཟེར་གྱི་ཡོད་ན།

What is the name of the park?

མིང་སེ་ལྟ་འདིའི་གཤམ་འདའི་སྤྲོ་ཁང་། སྤྲོ་ཁང་ཟེར་བ་རེད་ལྟ།

The lower one is called Trokhang.

སྤྲོ་ཁང་ཞུ་གི་ཡོག་རེད་པས།

Is it Trokhang?

འོ་སྤྲོ་སྐྱིད་ཁང་དེ་ཡིན།

Yes, Trokyikhang

འོ་ལགས་སོ།

Oh, I see.

སྔས་མ་འོ་འདི་ཚོ་རྡོའི་འདུག་སེ་སྒོ་ཀྱོག་ཀྱོག་དེ་ཚོ་བསྐུམ། མཐའ་གཡས་གཡོན་གང་ག་མེ་ཏོག་འདྲེས་འདྲེས་དེ་ཚོ་བཏབ།

In the old days, the park use to have a fence made up of rocks, and the park was filled with different flowers.

འོ་ལགས་སོ།

Oh, I see.

འདིའི་སྒང་ལ་གུར་དེ་ཚོ་བརྒྱབ་སྤྲོ་ཁང་ཟེར་རེད།

And we would set up tents there.

ལགས་སོ།

I see.

ལྟ་ཐོད་དེ་གླིང་ཁ་ཆེན་པོ་ཁོ་ར་ཕ་མ་འོ། ཕ་དེས་བཏབ་པའི་གླིང་ཁ་ཡིན།

The upper park was larger than the Trokhang, and my father built it.

ལགས་སོ།

I see.

ང་ཚོའི། དེ་གས་དེ་ང་ཚོར་ཡོག་རེད། ལྟ་ང་ཚོའི་པ་ལགས།

We have these from our father.

འདི་སྔས་ལ་ཡོག་མ་རེད་པས།

Was there any other park for that?

འདི་སྔས་ལ་མེད་པ་འདྲ་ལྟ། ཨཱ་ནི་པ་ལགས་ཀྱིས་བཏབ་པའི་གླིང་གི་རེད་གསུངས་ཀྱི་ཡོག་རེད་ལྟ། སྤུན་སྐྱ་ཚོས། རེད་རེད་ལགས་ལྟ་འདི། ཁོ་རང་གིས་བཏབ་བྱས་རེ་རེ་བཞིན་བཏབ་གནང་བྱས།

As far as I know, there were none. My relatives told me that our father created the park. He built it piece by piece.

ང་ར་ཏིག་ཙམ་ག་དུས་གླིང་ཁའི་ནང་ལ་སྦྱར་པ་ད་ག་ཙམ་ལས་མི་འདུག

When I was a small child, the aspen tree in the park was this tall.

ལགས་སོ།

I see.

ང་ལྟ་ལོ་ཕལ་ཆེར་ལྔ་དྲུག་ཡིན་པ་འདྲ།

At that time, I think I was about five.

ལགས་སོ།

I see.

ལྟ་ཁོ་རང་དགུང་ལོ་བདུན་ཅུ་གཡས་གཡོན་ལ་གཤགས་པ་རེད།

My father passed away in his mid-70s.

ལགས་སོ།

I see.

ང་ལོ་ཆུང་ཆུང་རེད་དེ་དུས། ལྟ་ངས་ཞུས་སོང་ང་། ཨ་མ་དེ་འདུག་སེ་གཡོག་པ་ཡིན། པ་ཕ་འདི་ལྟ་སྦྱིན་བདག་ཡིན་ཞུ་ཡག་འོ་འདུག་སེ་རེད།

As I told you, I was very young at the time. My mother was a housewife, and the father was the head of the family.

ལགས་སོ།

I see.

ལྟ་གཞུག་གུ་དེ་ངས་ཟིན་གྱི་ཡོག་རེད་གསུངས་ཀྱི་ཡོག་རེད། ལྟ་སྤྱི་ཚོགས་རྙིང་པ་ཕ་ཚབ་བུ་རྒྱུད་དེ། ཡོང་ཡག་དེ་ལྟ་མི་ནག་གཉིས་ལས་ཡོག་མ་རེད་པ།

It is said that I am the successor of our family because there were only two of us who are lay people.

འོ་རེད།

Right.

ཁོ་རང་གཤགས་ན་ང་རེད་པ།

If the other pass away, I have to run the family. Right?

རེད་རེད།

Right.

ཁོང་རྣམ་ཚོ་ཁག་ཅིག་གིས་གྲྭ་པ་བྱས། ཁག་གཅིག་ཨ་ནི་རེད་པ།

Some from our family members became monks, and others are nuns. Right?

ལགས་རེད།

Right.

གཞུག་གུ་དེ་ཁྱེད་རའི་ཡིན་གསུངས་ཀྱི་ཡོག་རེད། འོ་འདུག་སེ་རེད།

And I was told that I would be the successor. It's like that.