Introduction Part 5: Dept. of Liver Disorders #05 | Mandala Collections

15 Dec 2011

2 min 38 sec

Rating

No votes yet

Video Overview

Creators:

Unknown

Doctors in the Department of Liver Disorders discuss their work.

Tibetan and Himalayan Library

ཨེམ་ཆི་ལགས
ད་གྲང་མཁྲིས་དེ་འདི་རེད་འདུག་གཱ་ལ།
da grang mkhris de 'di red 'dug gA la/
Regarding the icterohepatitis,
ཨེམ་ཆི་ལགས
ང་རང་ཚོའི་ད་ལྟ་སྡེ་ཁག་གིས་རྦད་དེ་འགོས་ནད་ཀྱི་ཁོངས་གཏོགས་་མ་བརྩི་པ་བྱས་བྱས་༼མི་བརྩི་བར།༽
nga rang tsho'i da lta sde khag gis rbad de 'gos nad kyi khongs gtogs ma brtsi pa byas byas (mi brtsi bar/)
our department has not completely considered it as an infectious disease,
ཨེམ་ཆི་ལགས
སྨན་ཁང་ཁོ་ར་༼ཁོ་ན་༽ཉལ་ཁྲི་ཁོ་ར་༼ཁོ་ན་༽ད་ཁཱ་ནང་ལོགས་བཀར་བཞགས་བྱས་འདི་འདྲས་ཡོའོ་༼ཡོད་༽རེད།
sman khang kho ra (kho na )nyal khri kho ra (kho na )da khA nang logs bkar bzhags byas 'di 'dras yo'o (yod )red/
but there are separate beds in the department for the [patients who have icterohepatitis].
ཨེམ་ཆི་ལགས
དེ་འདྲས་སོང་ཙང་གཙོ་ཆེ་ཤོས་དེ་འདི་རེད་ཤག།
de 'dras song tsang gtso che shos de 'di red shag/
the most important thing is like [the following].
ཨེམ་ཆི་ལགས
ད་གྲང་མཁྲིས་ཟེར་ཡག་༼ཟེར་བ་༽དེ་ད་སྤྱིར་བཏང་གིས་སྨན་བཅོས་བྱས་པ་ཡིན་ན།
da grang mkhris zer yag (zer ba )de da spyir btang gis sman bcos byas pa yin na/
If giving a general medical treatment to the icterohepatitis,
ཨེམ་ཆི་ལགས
ཉིན་མ་བཅོ་ལྔ་བཅུ་དྲུག་ནང་ལ་ཡ་ད་ཁོ་རའི་མིག་འོག་ལ་ཡ་མིག་མིག་སྤྲིན་སེར་པོ་ཆགས་ཡས་དང།
nyin ma bco lnga bcu drug nang la ya da kho ra'i mig 'og la ya mig mig sprin ser po chags yas dang/
it may take about 15 to 16 days. For treating the yellow color on the white part of one's eyes,
ཨེམ་ཆི་ལགས
ལྕེ་ལེའི་༼ལྕེ་༽འོག་ལ་སེར་པོ་ཆགས་ཡས།
lce le'i (lce )'og la ser po chags yas/
yellow color under the tongue,
ཨེམ་ཆི་ལགས
གཟུགས་པོའི་པགས་མདོག་ཆ་ཤས་ལྒང་དགའ་༼ཡོངས་རྫོགས་༽སེར་པོ་ཆགས་ཡས།
gzugs po'i pags mdog cha shas lgang dga' (yongs rdzogs )ser po chags yas/
yellow color on skin,
ཨེམ་ཆི་ལགས
ཨ་ནི་རྦད་དེ་འདི་འདྲས་ཟེར་༼འདུག་ཟེར་༽ཁ་ཟས་༼ཁ་ལག་༽ཟ་མ་ཐུབ་པ་དང།
a ni rbad de 'di 'dras zer ('dug zer )kha zas (kha lag )za ma thub pa dang/
poor appetite,
ཨེམ་ཆི་ལགས
དེ་འདྲས་གིས་༼དེ་ལྟ་བུ་༽ནད་རྟགས་དེ་འདྲས་ཡིན་ན།
de 'dras gis (de lta bu )nad rtags de 'dras yin na/
such symptoms
ཨེམ་ཆི་ལགས
ཉིན་མ་སྤྱིར་བཏང་གིའི་སྨན་བཅོས་ཉིན་མ་བཅོ་ལྔ་བཅུ་དྲུག་ནང་ལ་ཡ་༼བར་ལ།༽
nyin ma spyir btang gi'i sman bcos nyin ma bco lnga bcu drug nang la ya (bar la/)
may take 15 to 16 days,
ཨེམ་ཆི་ལགས
ཨ་ནི་ག་ལེར་ག་ལེར་རིམ་བཞིན་རྦད་དེ་སེར་པོའི་ཆ་ཤས་དེ་མེད་པ་ཆགས་ཡས་དང་ཨ་ནི་དེ་འདྲས་བྱེད་ཀྱི་འདུག།
a ni ga ler ga ler rim bzhin rbad de ser po'i cha shas de med pa chags yas dang a ni de 'dras byed kyi 'dug/
during which the yellow parts will gradually disappear.
ཨེམ་ཆི་ལགས
གཙོ་ཆེ་ཤོས་ཨ་ནི་ང་རང་ཚོ་སྨན་དེ་བོད་སྨན་དེ་ཡིན་ན།
gtso che shos a ni nga rang tsho sman de bod sman de yin na/
The most important thing is that [we use] a Tibetan medicine,
ཨེམ་ཆི་ལགས
གར་ནག་བཅུ་པ།
gar nag bcu pa/
called Gar nag bcu pa.
ཨེམ་ཆི་ལགས
ཞོགས་ཀས་༼ཞོགས་པ༽གར་ནག་༡༠པ་སྒང་ལ་ཡ་གར་ནག་ཆ་བསྐྱེད་བྱས་བྱས་༼བྱས་ནས།༽
zhogs kas (zhogs pa)gar nag 1a0apa sgang la ya gar nag cha bskyed byas byas (byas nas/)
In the morning, in addition to the Gar nag bcu pa, Garnag Cha bskyed
ཨེམ་ཆི་ལགས
གཙོ་ཆེ་ཤོས་ད་ག་རང་༼དེ་རང་༽བེད་སྤྱོད་བཏང་ཡས་དང།
gtso che shos da ga rang (de rang )bed spyod btang yas dang/
is mainly given.
ཨེམ་ཆི་ལགས
ཨ་ནི་སེ་འབྲུ་པདྨ་འདབ་བརྒྱད་སེ་འབྲུ་པདྨ་འདབ་བརྒྱད་དང་།
a ni se 'bru pad+ma 'dab brgyad se 'bru pad+ma 'dab brgyad dang /
[We] also use Se 'bru Padma 'Dab brgyad, pomegranate-lotus
ཨེམ་ཆི་ལགས
དེ་བཞིན་གི་༼དེ་མ་ཡིན་པའི་༽གསེར་མདོག་ལྔ་པ་འདི་འདྲས་བེད་སྤྱོད་བཏང་གི་ཡོའོ་༼ཡོད་པ་༽རེད།
de bzhin gi (de ma yin pa'i )gser mdog lnga pa 'di 'dras bed spyod btang gi yo'o (yod pa )red/
as well as gSer mdog lNgap a, golden myrobalan 5.
ཨེམ་ཆི་ལགས
ཨ་ནི་གཞོགས་འདེགས་ཀྱི་ང་རང་ཚོ་ཕྱི་ལུགས་ཀྱི་གཤེར་ཁུ་ལ་སོགས་པ་དེ་འདྲས་གི་ཨ་ནི།
a ni gzhogs 'degs kyi nga rang tsho phyi lugs kyigsher khu la sogs pa de 'dras gi a ni/
As a supplementary, we use biomedicine such as syrup,
ཨེམ་ཆི་ལགས
དེ་འདྲས་ཏས་ཙ་༼ཏོག་ཙམ་༽བེད་སྤྱོད་བཏང་གི་ཡོའོ༼ཡོད་པ་༽རེད།
de 'dras tas tsa (tog tsam )bed spyod btang gi yo'o(yod pa )red/
but we use very little.
ཨེམ་ཆི་ལགས
གཙོ་༼གཙོ་བོ་༽ཆེ་ཤོས་ང་རང་ཚོའི་ད་བོད་སྨན་གོང་ལ་ཡ་ད་ན་ཚ་དེ་དངོས་འབྲེལ་བྱས་ན། བོད་སྨན་གོང་ལ་ཡ་མིན་འདུག་གཱ།
gtso (gtso bo )che shos nga rang tsho'i da bod sman gong la ya da na tsha de dngos 'brel byas na/_bod sman gong la ya min 'dug gA/
Regarding this disease, the important thing [we found] is that there are no better medicines than Tibetan medicines.
ཨེམ་ཆི་ལགས
ད་ང་ཚོའི་སྨན་དེ་ད་རྩེ་འདྲ་༼ཡག་ཤོས་༽རེད་ཤག་ད་ཡག་༼ཤོས་རེད་བཞག༽
da nga tsho'i sman de da rtse 'dra (yag shos )red shag da yag (shos red bzhag)
Our medicine is the best [for treating the concerned disease].
ཨེམ་ཆི་ལགས
དེ་འདྲས་སོང་ཙང་༼ཡིན་ཙང་༽ད་ན་ཚ་དེ་སྡུག་པོ་ཞེ་པོ་༼ཧ་ཅང་༽འདི་འདྲས་ཆགས་པ་ཡིན་ན།
de 'dras song tsang (yin tsang )da na tsha de sdug po zhe po (ha cang )'di 'dras chags pa yin na/
Therefore, when the disease becomes very serious,
ཨེམ་ཆི་ལགས
ད་སྣོད་ཀྱི་མཁྲིས་པའི་བྱ་ལས་དང་མ་སོང་ནས་དེ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ཡིན་ན།
da snod kyi mkhris pa'i bya las dang ma song nas de yongs su nyams pa yin na/
which means when the function of liver becomes completely abnormal,
ཨེམ་ཆི་ལགས
ཨ་ནི་རྐུབ་ཀྱི་མཆེར་དབང་དཀར་པོ་ཆགས་བྱས་དེ་འདྲས་བཙོག་པ་༼ཆབ་ཆེན་༽དང་དེ་ཀྱས་༼དེ་ཚོ་༽ལྒང་དགའ་༼ཚང་མ་༽དཀར་པོ་ཆགས་པ་ཡིན་ན།
a ni rkub kyi mcher dbang dkar po chags byas de 'dras btsog pa (chab chen )dang de kyas (de tsho )lgang dga' (tshang ma )dkar po chags pa yin na/
when...... it even causes the excrement to become white,
ཨེམ་ཆི་ལགས
ཨ་ནི་ན་ཚ་སྡུག་པོ་ཞེ་པོ་༼ཧ་ཅང་༽འདི་འདྲས་ཆགས་ཚར་པ་རེད།
a ni na tsha sdug po zhe po (ha cang )'di 'dras chags tshar pa red/
the sickness has become very serious.
ཨེམ་ཆི་ལགས
དེ་འདྲས་མ་ཆགས་པའི་སྔོན་ལ་ཡ་སྤྱིར་བཏང་གི་པགས་མདོག་སེར་པོ་ཆགས་ཡས་དང།
de 'dras ma chags pa'i sngon la ya spyir btang gi pags mdog ser po chags yas dang/
Before the sickness becomes [so serious], the symptoms- such as the skin color becoming yellow
ཨེམ་ཆི་ལགས
གཅིན་པ་སྣུམ་ནག་ཆགས་ཡས་དེ་འདྲས་ཡིན་ན་ང་རང་ཚོའི་ཉིན་མ་བཅོ་ལྔ་ཁོ་རའི་ནང་ལ་ཡ་གར་ནག་ཆ་བསྐྱེ་དང། གསེར་མདོག་ལྔ་པ་དང་དེ་ཀྱས་༼དེ་ཚོ་༽ལྒང་དགའ་༼ཚང་མ་༽ཡག་པོ་ཞེ་པོ་༼ཧ་ཅང་༽ཡོང་གིས།
gcin pa snum nag chags yas de 'dras yin na nga rang tsho'i nyin ma bco lnga kho ra'i nang la ya gar nag cha bskye dang/_gser mdog lnga pa dang de kyas (de tsho )lgang dga' (tshang ma )yag po zhe po (ha cang )yong gis/
and the urine becoming dark and oily- can be cured by taking Gar nag cha bskye and gSer mdog lNga pa within 15 days.
ཨེམ་ཆི་ལགས
སྐབས་སྐབས་༼མཚམས་མཚམས་༽ལ་ཡ་ཨ་ནི་དེ་ང་རང་ཚོའི་སེ་འབྲུ་པདྨ་འདབ་བརྒྱད་དང།
skabs skabs (mtshams mtshams )la ya a ni de nga rang tsho'i se 'bru pad+ma 'dab brgyad dang/
Sometimes, our pomagranate-lotus and
ཨེམ་ཆི་ལགས
དེ་འདྲས་གི་གསེར་མདོག་ལྔ་པ་དང་དེ་ཀྱས་༼དེ་ཚོས་༽ཡག་པོ་ཞེ་པོ་༼ཧ་ཅང་༽ཡོང་གིས།
de 'dras gi gser mdog lnga pa dang de kyas (de tshos )yag po zhe po (ha cang )yong gis/
golden syrobalan are really useful.
ཨེམ་ཆི་ལགས
ང་རང་ཚོ་ནད་པ་ཡོང་མཁན་ཡང་རྦད་དེ་མང་པ་ཞེ་པོ་༼མང་པོ་༽འདུག་གཱ།
nga rang tsho nad pa yong mkhan yang rbad de mang pa zhe po (mang po )'dug gA/
We have a lot of patients coming [for medical treatment].
ཨེམ་ཆི་ལགས
རྦད་དེ་དེ་འདྲས་ལས་རྦད་དེ་པུ་གུ་༼ཕྲུ་གུ་༽ལའི་༼ལས་ཀྱང་༽ན་ཚ་དེ་མང་པོ་ཞེ་པོ་༼ཧ་ཅང༽ན་གི་འདུག་གཱ།
rbad de de 'dras las rbad de pu gu (phru gu )la'i (las kyang )na tsha de mang po zhe po (ha cang)na gi 'dug gA/
[We also found that] this sickness is also very common among the children.
ཨེམ་ཆི་ལགས
དེ་འདྲས་ཨ་ནི་ང་རང་ཚོ་སྤྱིར་བཏང་མཆིན་ནད་ལྡེམ་བུ་དང་གྲང་མཁྲིས་གཉིས་སྨན་བཅོས་བྱེད་ཡས་ལ། རྦད་དེ་ཚད་གཞི་དང་མ་སོང་ནས་མྱུར་ལས་༼མགྱོགས་པོ་༽བྱས་པ་ཡིན་ན།
de 'dras a ni nga rang tsho spyir btang mchin nad ldem bu dang grang mkhris gnyis sman bcos byed yas la/_rbad de tshad gzhi dang ma song nas myur las (mgyogs po )byas pa yin na/
If we compare the speed of treating the hepatitis B and icterohepatitis, we would see that the [speed of curing icterohepatitis] is super-fast.
ཨེམ་ཆི་ལགས
ང་རང་ཚོ་རྦད་དེ་གྲང་མཁྲིས་དེ་ཞེ་དྲག་༼ཧ་ཅང་༽གི་མགྱོགས་པ་ཡོང་གི་འདུག་ག་ལ།
nga rang tsho rbad de grang mkhris de zhe drag (ha cang )gi mgyogs pa yong gi 'dug ga la/
The speed of [recovery from] icterohepatitis is really fast.
ཨེམ་ཆི་ལགས
ཉིན་མ་བཅོ་ལྔ་བཅུ་དྲུག་ནང་སྤྱིར་བཏང་གི་སེར་པོའི་ཆ་ཤས་དེ་ལྒང་དགའ་༼ཚང་མ་༽ཤི་འགྲོ་གིས་ལ།
nyin ma bco lnga bcu drug nang spyir btang gi ser po'i cha shas de lgang dga' (tshang ma )shi 'gro gis la/
Within 15-16 days the yellow parts will completely disappear.
ཨེམ་ཆི་ལགས
སྤྱིར་བཏང་སྐྱོན་མིན་འདུག།
spyir btang skyon min 'dug/
There is no problem.
ཨེམ་ཆི་ལགས
འདི་ཀྱས་༼དེ་ཚོར་༽འདའི་ང་རང་ཚོའི་ཨམ་ཆི་༼སྨན་པ་༽ལྒང་དགས་༼ཚང་མས་༽སྣང་དག་མེད་པར།
'di kyas (de tshor )'ad'i nga rang tsho'i am chi (sman pa )lgang dgas (tshang mas )snang dag med par/
All of the doctors here are proficient in this skill,
ཨེམ་ཆི་ལགས
སྨན་བཅོས་བྱེད་ཀྱི་ཡོའོ་༼ཡོད་༽རེད་ད་། དེ་ཀྱས་༼དེ་ཚོར་༽དེ་བརྒྱ་ཆ་དང་མ་སོང་ནས་ཡར་་མཐོ་པོ་ཞེ་་པོ་༼ཧ་ཅང་༽སླེབས་ཚར་པ་རེད།
sman bcos byed kyi yo'o (yod )red da /_de kyas (de tshor )de brgya cha dang ma song nas yar mtho po zhe po (ha cang )slebs tshar pa red/
and giving medical treament to it. [Recovery] rate is really high.
ཨེམ་ཆི་ལགས
གྲང་མཁྲིས་ཡིན་པ་དེ་ཚོ་ཡག་པོ་ཞེ་པོ་༼ཧ་ཅང་༽དྲག་གི་འདུག་གཱ་ལ།
grang mkhris yin pa de tsho yag po zhe po (ha cang )drag gi 'dug gA la/
The patients with icterohepatitis recover very well,
ཨེམ་ཆི་ལགས
མཆིན་ནད་ལྡེམ་བུ་དང་འདྲ་གི་མི་འདུག།
mchin nad ldem bu dang 'dra gi mi 'dug/
which is different from the patients having hepatitis B.
ཨེམ་ཆི་ལགས
མཆིན་ནད་ལྡེམ་བུ་ཡིན་ན་ཁོ་རྦད་དེ་ཁོ་ཁྲག་དེ་ཁོ་རའི་སོང་ཙང་ལུས་ཟུངས་ལ་ཕར་ཞེན་ཚར་པ་རེད་པཱ།
mchin nad ldem bu yin na kho rbad de kho khrag de kho ra'i song tsang lus zungs la phar zhen tshar pa red pA/
Hepatitis B is a disease of blood, which has spread into one's body.
ཨེམ་ཆི་ལགས
ན་ཚ་དེ་འདྲའི་༼དེ་འདྲ་༽སོང་ཙང༼ཡིན་ཙང་༽སྨན་བཅོས་ཟླ་བ་གསུམ་ཙ་༼ཙམ་༽བཞི་ཙ་༼ཙམ་༽ལྔ་ཙ་༼ཙམ་༽བྱེད་དགོས་ཡག།
na tsha de 'dra'i (de 'dra )song tsang(yin tsang )sman bcos zla ba gsum tsa (tsam )bzhi tsa (tsam )lnga tsa (tsam )byed dgos yag/
Therefore, such disease may take three or four months of medcial treatment.
ཨེམ་ཆི་ལགས
དེ་གྲང་མཁྲིས་ཡིན་ན་ཉིན་མ་བཅོ་ལྔ་བཅུ་དྲུག་ནང་སྤྱིར་བཏང་འགྲིག་འགྲོ་གི་འདུག་གཱ།
de grang mkhris yin na nyin ma bco lnga bcu drug nang spyir btang 'grig 'gro gi 'dug gA/
If the disease is icterohepatitis, it only takes 15 to 16 days generally,
ཨེམ་ཆི་ལགས
ཡག་པོ་དྲག་གིས།
yag po drag gis/
[during which the patients] would recover very well.

Mandala Collections Audio-Video

Rating

Video Overview

Related A/V Titles

Details

People

Availability & Access

Technical Metadata

Current Search: Filters and Sorting

Current Search: All Results

You Are the Sun: A Song audio-video-22496

Related Resources:

བླ་རུང་ཟེར་སྡེར་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ། DVD: 4.17 audio-video-29081

Related Resources:

བླ་རུང་ཟེར་སྡེར་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ། DVD: 3.03 audio-video-28866

Related Resources:

བླ་རུང་ཟེར་སྡེར་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ། DVD: 3.25 audio-video-28976

Related Resources:

Political Ad: 002224226_05 audio-video-3084

Related Resources:

A Song called Sungshig Sungshig audio-video-21956

Related Resources:

བླ་རུང་ཟེར་སྡེར་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ། DVD: 19.23 audio-video-31411

Related Resources:

AUDIO_SAMPLE_UPLOAD.mp3 audio-video-2846

Related Resources:

Zhide New Year's Song audio-video-2713

Related Resources:

Political Ad: 002224229_42 audio-video-2984

Related Resources:

A Song called Lebé Lebé audio-video-22171

Related Resources:

Roofers For New Test audio-video-2708

Related Resources:

Political Ad: 002224229_55 audio-video-2979

Related Resources:

བླ་རུང་ཟེར་སྡེར་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ། DVD: 38.02 audio-video-35091

Related Resources:

བླ་རུང་ཟེར་སྡེར་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ། DVD: 8.39 audio-video-29771

Related Resources:

Сказки Пушкина - Сказка о царе Салтане audio-video-3751

Related Resources:

Political Ad: 002224214_09 audio-video-2521

Related Resources:

བླ་རུང་ཟེར་སྡེར་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ། DVD: 1.21 audio-video-28176

Related Resources:

བླ་རུང་ཟེར་སྡེར་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ། DVD: 5.10 audio-video-29186

Related Resources:

བླ་རུང་ཟེར་སྡེར་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ། DVD: 17.11 audio-video-31046

Related Resources:

Political Ad: 002224233_22 audio-video-3138

Related Resources:

བླ་རུང་ཟེར་སྡེར་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ། DVD: 4.16 audio-video-29076

Related Resources:

བླ་རུང་ཟེར་སྡེར་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ། DVD: 63.30 audio-video-39441

Related Resources:

The Black Metal Gun audio-video-2289

Related Resources:

An Account of Chungkhar Barma audio-video-23181

Related Resources:

SCPS Public Safety Webinar 02 audio-video-25506

Related Resources:

བླ་རུང་ཟེར་སྡེར་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ། DVD: 21.28 audio-video-31736

Related Resources:

AUDIO_SAMPLE_UPLOAD.mp3 audio-video-2764

Related Resources:

བླ་རུང་ཟེར་སྡེར་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ། DVD: 14.18 audio-video-30616

Related Resources:

བླ་རུང་ཟེར་སྡེར་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ། DVD: 22.20 audio-video-31846

Related Resources:

བླ་རུང་ཟེར་སྡེར་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ། DVD: 19.01 audio-video-31301

Related Resources:

A Nar-Phu man describes about establishing a water factory audio-video-4043

Related Resources:

བླ་རུང་ཟེར་སྡེར་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ། DVD: 57.04 audio-video-38211

Related Resources:

བླ་རུང་ཟེར་སྡེར་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ། DVD: 26.14 audio-video-32531

Related Resources:

An Account of Zhabdrung Jigme Drakpa's Tooth audio-video-22971

Related Resources: