ད་ལྟ་ངས་འདི་རྩེ་ཕོ་བྲང་ལ་རྩེ་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལའི་ལོ་རྒྱུས་མདོར་བསྡུས་ཅིག་རགས་བསྡུས་རགས་ཙམ་ཅིག་ཞུ་གི་ཡིན།

da lta ngas 'di rtse pho brang la rtse pho brang po ta la'i lo rgyus mdor bsdus cig rags bsdus rags tsam cig zhu gi yin/

Now I will give a short description of the history of the Potala, the Potala palace.

རྩེ་ཕོ་བྲང་ལ་དེ་ག་དུས་བཞེངས་པ་རེད་ཟེར་ན་རྒྱལ་པོ་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་སྐབས་ལ་ཨེ་་ དེ་དུས་དུས་རབས་བྱས་ན་དུས་རབས་བདུན་པའི་སྐབས་ལ་ཨ་ནི་་་རྩེ་ཕོ་བྲང་དེ་བཞེངས་པ་རེད།

rtse pho brang la de ga dus bzhengs pa red zer na rgyal po chos rgyal srong btsan sgam po'i skabs la e _de dus dus rabs byas na dus rabs bdun pa'i skabs la a ni rtse pho brang de bzhengs pa red/

The Potala Palace was built during time of the Dharma king Songtsan Gampo in the seventh century.

དེའི་གོང་ལ་ཨ་ནི་་་རྒྱལ་པོ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་དེ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཐོག་སུམ་ཅུ་སོ་གསུམ་འཁེལ་གྱི་ཡོའོ་རེད་༿ཡོད་རེད༾། སུམ་ཅུ་སོ་གསུམ་གྱི་གོང་ལ་རྒྱལ་པོ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་ཡབ་གནམ་རི་སྲོང་བཙན་ལ་སོགས་པ་འགང་ག་ལོགས་༿ཚང་མ་༾བཞུགས་ས་དེ་ཡར་ལུང་ལ་བཞུགས་ཀྱི་ཡོའོ་རེད་༿ཡོད་རེད༾།

de'i gong la a ni rgyal po srong btsan sgam po de bod kyi rgyal thog sum cu so gsum 'khel gyi yo'o red {yod red}/_sum cu so gsum gyi gong la rgyal po srong btsan sgam po'i yab gnam ri srong btsan la sogs pa 'gang ga logs {tshang ma }bzhugs sa de yar lung la bzhugs kyi yo'o red {yod red}/

Srongtsan Gampo is the 33rd king of Tibet. During the reign of his father, Namri Songtsan and all the previous Tibetan kings, the capital of Tibet was located in the Yarlung area. Before the the time of 33rd king

སྐབས་དེ་དུས་སྤུར་རྒྱལ་བོད་ཟེར་ཡས་ཀྱི་ལྟེ་གནས་དེ་ག་པ་འཁེལ་གྱི་ཡོའོ་རེད་༿ཡོད་རེད༾ཟེར་ན། ཡར་ལུང་ངོས་ཀྱི་ད་ལྟ་འཕྱོངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ཡུམ་བུ་བླ་སྒང་དང་། ཨ་ནི་་་ཁྲ་འབྲུག་དེའི་རྒྱུད་ལ་འཁེལ་གྱི་འདུག

skabs de dus spur rgyal bod zer yas kyi lte gnas de ga pa 'khel gyi yo'o red {yod red}zer na/_yar lung ngos kyi da lta 'phyongs rgyas la sogs pa yum bu bla sgang dang /_a ni khra 'brug de'i rgyud la 'khel gyi 'dug

the capital of Tibet was located in various in the Yarlung region including is Chongye, Yumbu Lagang, Tradruk etc.

དེ་ནས་གཞུག་གུར་༿རྗེས་ལ་༾རྒྱལ་པོ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་སྐབས་ལ་ད་གནས་འདྲ་པོ་ལྟེ་གནས་འདའི་༿འདི་ལ་༾ཆགས་བྱས། ཨ་ནི་་་དུས་རབས་བདུན་པ་ནས་བྱུང་བྱས་སྐབས་དེ་དུས་དམར་པོ་རི་དང་བ་མ་རི་དང་བུམ་པ་རི་རི་གསུམ་བཅས་ལྕགས་པོ་རི་རི་གསུམ་དེ་འདྲས་འདྲ་པོ་ཅིག་བྱས་བྱས་ལོ་རྒྱུས་དེ་འདྲས་ཅིག་ཆགས་བསྡད་ཡོའོ་རེད།༿ཡོད་རེད༾

de nas gzhug gur {rjes la }rgyal po srong btsan sgam po'i skabs la da gnas 'dra po lte gnas 'da'i {'di la }chags byas/_a ni dus rabs bdun pa nas byung byas skabs de dus dmar po ri dang ba ma ri dang bum pa ri ri gsum bcas lcags po ri ri gsum de 'dras 'dra po cig byas byas lo rgyus de 'dras cig chags bsdad yo'o red/{yod red}

During the period of King Songtsan Gampo, the seventh century, the capital was moved to this site. The three mountains Marpo Mountain, Pama Mountain, and Jakpo Mountain became the center [of the Tibetan capital].....

ཨ་ནི་་་སྐབས་དེ་དུས་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་སྤོས་པའི་སྐབས་ལ། ཨ་ནི་་་རྒྱ་བཟའ་ཀོང་ཇོ་དང་བལ་བཟའ་ཁྲི་བཙུན་གཉིས་ཨ་ནི་་་གདན་དྲངས་བྱས་རྗེས་ཐོག་མ་གཙུག་ལག་ཁང་བཞངས་༿བཞེངས༾།

a ni skabs de dus srong btsan sgam po spos pa'i skabs la/_a ni rgya bza' kong jo dang bal bza' khri btsun gnyis a ni gdan drangs byas rjes thog ma gtsug lag khang bzhangs {bzhengs}/

At that time Songtsan Gampo uh...invited the Chinese princess Gongjo and the Nepali princess Tritsun and they established the Tsuklakhang Temple.

གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་ཚར་ནས་ཨ་ནི་་་ག་གི་བཞེངས་པ་རེད་ཟེར་ན། ཨཱ་འདའི་༿འདི་ལ་༾ལོ་རྒྱུས་དང་ལྡན་པའི་རྩེ་ཕོ་བྲང་དེ་བཞེངས་ཡོའོ་རེད་༿ཡོད་རེད༾། ད་ཡིན་ནའི་ཨ་ནི་་་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དེབ་ཐེར་དུས་རབས་བཅུ་བཞིའི་གོང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དེབ་ཐེར་མང་ཆེ་བ་དཔེར་ན་ཆ་བཞག་ན།

gtsug lag khang bzhengs tshar nas a ni ga gi bzhengs pa red zer na/_A 'da'i {'di la }lo rgyus dang ldan pa'i rtse pho brang de bzhengs yo'o red {yod red}/_da yin na'i a ni lo rgyus kyi deb ther dus rabs bcu bzhi'i gong gi lo rgyus kyi deb ther mang che ba dper na cha bzhag na/

After the Tsuklakhang Temple was constructed the historic Potala palace was built. According to pre-fourteenth century historical texts such as

དུས་རབས་བཅུ་གཉིས་དང་བཅུ་གཉིས་གོང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དེབ་ཐེར་དང་ཏུན་ཧོང་ནས་ཐོན་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དེབ་ཐེར། དེའི་དེ་གྱད་༿དེ་ཚོ་༾ཀྱི་ནང་ལ་ག་རེ་བཤད་ཡོའོ་རེད་༿ཡོད་རེད༾ཟེར་ན།

dus rabs bcu gnyis dang bcu gnyis gong gi lo rgyus kyi deb ther dang tun hong nas thon pa'i lo rgyus kyi deb ther/_de'i de gyad {de tsho }kyi nang la ga re bshad yo'o red {yod red}zer na/

twelfth century and pre-twelfth century history texts and the Dunhuang Annals,

ཨ་ནི་་་ བོད་ཀྱི་འདི་རྩེ་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ་དེ་སྐབས་དེ་དུས་ཨ་ནི་་་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་བཞུགས་ས་སྒྲུབ་ཕུག་འདྲ་པོ་གཅིག་ཆོས་རྒྱལ་སྒྲུབ་ཕུག་དང་ཨ་ནི་་་དེ་དང་སྦྲགས་པའི་འཕགས་པ་ལྷ་ཁང་ཨ་ནི་་་ཁོ་རང་གི་ལྟེ་གནས་ལྷ་ཁང་མཆོད་པ་འབུལ་ས་ལྷ་ཁང་གཅིག་དེ་ག་འདྲ་པོ་ཅིག་མ་གཏོགས་ཨ་ནི་་་དེ་ག་ཙམ་གྱི་རྒྱ་ཆེན་པོ་མེད་པ་ཅིག་ཞུ་གི་ཡོའོ་རེད་༿ཡོད་རེད༾།

a ni _bod kyi 'di rtse pho brang po ta la de skabs de dus a ni chos rgyal srong btsan sgam po'i bzhugs sa sgrub phug 'dra po gcig chos rgyal sgrub phug dang a ni de dang sbrags pa'i 'phags pa lha khang a ni kho rang gi lte gnas lha khang mchod pa 'bul sa lha khang gcig de ga 'dra po cig ma gtogs a ni de ga tsam gyi rgya chen po med pa cig zhu gi yo'o red {yod red}/

at that time, the original Potala Palace was the small meditation cave of the King Songtsan Gampo, called the "Chogye Drubpuk [Mediation Cave of the Dharma King]" and the "Pakpa Lakang [Exalted Chapel]". He used the chapels to present offering and other similar activities.

ཡིན་ནའི། གཞུག་གུར་༿རྗེས་ལ་༾ཨ་ནི་དུས་རབས་བཅུ་བཞི་ནས་འགོ་བཙུགས་བྱས། ཨ་ནི་་་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཐེར་མང་ཆེ་བ་དང་ལྷག་པར་དུ་ཨ་ནི་་་རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་ལྔ་པས་མཛད་པའི་དཔྱིད་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་གླུ་དབྱངས་ནང་ལོགས་ལ་ཨ་ནི་་་སྐབས་དེ་དུས་ད་ག་རེ་རེད་ཟེར་ན་དམར་པོ་རི་སྒང་ལ་ཨ་ནི་་་ཆོས་རྒྱལ་སྒྲུབ་ཕུག་དང་འཕགས་པ་ལྷ་ཁང་གཙོས་པའི་ཨ་ནི་་་དེ་མིན་པའི་ཨ་ནི་་་མཁར་ཁང་མིག་ག་ཚོད་ཡོའོ་རེད་༿ཡོད་རེད༾ཟེར་ན་དགུ་བརྒྱ་དགུ་བཅུ་གོ་དགུ་ཡོད་ཟེ་དེ་འདྲས་ཟེར་བཤད་ཀྱི་ཡོའོ་རེད་༿ཡོད་རེད༾།

yin na'i/_gzhug gur {rjes la }a ni dus rabs bcu bzhi nas 'go btsugs byas/_a ni bod kyi lo rgyus deb ther mang che ba dang lhag par du a ni rgyal ba sku phreng lnga pas mdzad pa'i dpyid kyi rgyal mo'i glu dbyangs nang logs la a ni skabs de dus da ga re red zer na dmar po ri sgang la a ni chos rgyal sgrub phug dang 'phags pa lha khang gtsos pa'i a ni de min pa'i a ni mkhar khang mig ga tshod yo'o red {yod red}zer na dgu brgya dgu bcu go dgu yod ze de 'dras zer bshad kyi yo'o red {yod red}/

Since the 14th century most Tibetan texts, especially the fifth Dalai Lama's historical annals, The Song of the Cuckoo, mention the Chogye Drubpuk [Mediation Cave of the Dharma King] and the Pakpa Lakang [Exalted Chapel] but also describe a castle with nine hundred and ninety nine rooms..

ད་ཡིན་ནའི་འདི་དུས་རབས་བཅུ་བཞིའི་གོང་ལ་དེབ། དེབ་ཐེར་ཁག་ནང་ལོགས་ལ་བཤད་ཀྱི་ཡོད་ཙང་། ཡིན་ནའི་ལོ་རྒྱུས་དངོས་ལ་སྤྱིར་བཏང་བྱས་ན་ཨ་ནི་་་ཆོས་རྒྱལ་སྒྲུབ་ཕུག་དང་འཕགས་པ་ལྷ་ཁང་ཙམ་མ་གཏོགས་དང་དེའི་ཉེ་འཁོར་ལ་ཨ་ནི་་་བློན་པོ་སོགས་བཞུགས་ས་ལྷ་ཁང་ཁག་ཅིག ཨཱ་་་བློན་པོ་སོགས་བཞུགས་ས་ཨ་ནི་་་བཞུགས་གནས་བཞུགས་ཁང་ཁག་ཅིག་དང་ལྷ་ཁང་ཁག་ཅིག་མ་གཏོགས་དེ་འདྲའི་རྒྱ་ཆེན་པོ་མེད་པ་འདྲ།

da yin na'i 'di dus rabs bcu bzhi'i gong la deb/_deb ther khag nang logs la bshad kyi yod tsang /_yin na'i lo rgyus dngos la spyir btang byas na a ni chos rgyal sgrub phug dang 'phags pa lha khang tsam ma gtogs dang de'i nye 'khor la a ni blon po sogs bzhugs sa lha khang khag cig_A blon po sogs bzhugs sa a ni bzhugs gnas bzhugs khang khag cig dang lha khang khag cig ma gtogs de 'dra'i rgya chen po med pa 'dra/

However according to accounts in texts before the 14th century, in actuality the [Potala Palace] consisted of the Chogye Drubpuk [Meditation Cave of the Dharma King] and the Pakpa Lakang [Exalted Chapel] and some surrounding temples and residences for officials. The residences and the temples probably didn't constitute a large castle.

བྱས་ཙང་ཨ་ནི་་་སྐབས་དེ་དུས། དེའི་གཞུག་གུ་༿རྗེས་ལ་༾ལ་ཨ་ནི་་་བོད་བཙན་པོ་གླང་དར་མ་ནས་བྱས་རྗེས་ཨ་ནི་་་བོད་བཙན་པོ་དེ་གཏོར་བརླགས་ཕྱིན་བྱས། ཨ་ནི་་་དམག་དོན་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཨ་ནི་་་ཞེ་དྲག་ཉམས་སུ་ཕྱིན་བྱས་ལྷག་པར་དུ། ཨ་ནི་་་རྒྱལ་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་གྱི་སྐབས་ལ་མེ་སྐྱོན་ཆེན་པོ་གཅིག་བྱུང་བཞག

byas tsang a ni skabs de dus/_de'i gzhug gu {rjes la }la a ni bod btsan po glang dar ma nas byas rjes a ni bod btsan po de gtor brlags phyin byas/_a ni dmag don la sogs pa'i rkyen gyis a ni zhe drag nyams su phyin byas lhag par du/_a ni rgyal po khri srong lde'u btsan gyi skabs la me skyon chen po gcig byung bzhag

Later during the reign of Trisong Detsan time [the Potala] was extensively damaged by fire. During the Tibetan king Langdarma the [Potala] was severely damaged by conflict and civil war.

དེ་ནས་འགོ་བཙུགས་བྱས་ཨ་ནི་་་སྤྱིར་བཏང་གི་པོ་ཏ་ལ་དེ་ཞེ་དྲག་ཉམས་བྱས། ད་གཞུག་གུ་གཞུག་གུ་༿རྗེས་༾དེ་ལ་ཨ་ནི་་་ཆོས་རྒྱལ་སྒྲུབ་ཕུག་དང་འཕགས་པ་ལྷ་ཁང་དེ་ཐེབས་ཆག་ཙམ་ཅིག་མ་གཏོགས་ཨ་ནི་་་བསྡད་མེད་པ་དང་། ཨ་ནི་་་བོད་ཀྱི་ལྟེ་གནས་དེ་ཡང་སྤྱིར་བཏང་བྱས་ན་ཨ་ནི་་་བོད་བསིལ་པོར་ཐོར་པའི་རྗེས་ལ་ཨ་ནི་་ དཔེར་ན་ཆ་བཞག་ན་ས་སྐྱའི་སྐབས་ལ་ནི་ལྟེ་གནས་དེ་ས་སྐྱ་ལ་འཁེལ་གྱི་ཡོའོ་རེད་༿ཡོད་རེད༾། འཕགས་མོ་གྲུབ་པའི་སྐབས་ལ་ནི་ཡར་ལུང་ད་ལྟ་སྣེ་གདོང་རྒྱལ་པོ་བཞུགས་ས་སྣེ་གདོང་ལ་འཁེལ་ཀྱི་ཡོའོ་རེད་༿ཡོད་རེད༾།

de nas 'go btsugs byas a ni spyir btang gi po ta la de zhe drag nyams byas/_da gzhug gu gzhug gu {rjes }de la a ni chos rgyal sgrub phug dang 'phags pa lha khang de thebs chag tsam cig ma gtogs a ni bsdad med pa dang /_a ni bod kyi lte gnas de yang spyir btang byas na a ni bod bsil por thor pa'i rjes la a ni _dper na cha bzhag na sa skya'i skabs la ni lte gnas de sa skya la 'khel gyi yo'o red {yod red}/_'phags mo grub pa'i skabs la ni yar lung da lta sne gdong rgyal po bzhugs sa sne gdong la 'khel kyi yo'o red {yod red}/

The Potala Palace was left in a state of poor repair from that time and it's condition continued to decline. There were few existing building besides the Chogye Drubpuk [Mediation Cave of the Dharma King] and the Pakpa Lakang [Exalted Chapel]. The capital of Central Tibet moved [from Lhasa], during the Sakya period to Sakya and during the Pagmo Drubpa period to residence of the Nedong king for example.

བྱས་ཙང་ཨ་ནི་་་ལྷ་ས་ལ་སྤྱིར་བཏང་བྱས་ན་ལྷ་ས་དང་ལྷ་སའི་ཉེ་འཁོར་དེ་གྱད་༿དེ་ཚོ་༾ཨ་ནི་་་ ལྟེ་གནས་དང་ཆབ་སྲིད་འགང་ག་ལོགས་༿ཚང་མ་༾ག་པར་འདྲ་ཅིག་འཁེལ་གྱི་ཡོའོ་རེད་༿ཡོད་རེད༾ཟེར་ན། ཨ་ནི་་་ཚལ་གུང་ཐང་ཚལ་པ་ཁྲི་དཔོན་བཞུགས་ས་འདའི་༿འདི་ལ་༾། འདའི་༿འདིར་༾ལྟེ་གནས་འདྲ་པོ་ཅིག་འཁེལ་གྱི་ཡོད་ཙང་། ཨ་ནི་་་འདི་སྐབས་དེ་དུས་ཨ་ནི་་་རྩེ་ཕོ་བྲང་ལ་ཞེ་དྲག་གི་དེ་འདྲས་ཁང་པ་དང་དེ་འདྲས་གྲ་རྒྱས་པོ་ཞེ་དྲག་མེད་པ་འདྲ།

byas tsang a ni lha sa la spyir btang byas na lha sa dang lha sa'i nye 'khor de gyad {de tsho }a ni _lte gnas dang chab srid 'gang ga logs {tshang ma }ga par 'dra cig 'khel gyi yo'o red {yod red}zer na/_a ni tshal gung thang tshal pa khri dpon bzhugs sa 'da'i {'di la }/_'da'i {'dir }lte gnas 'dra po cig 'khel gyi yod tsang /_a ni 'di skabs de dus a ni rtse pho brang la zhe drag gi de 'dras khang pa dang de 'dras gra rgyas po zhe drag med pa 'dra/

Therefore during that time the political center of the Lhasa area was based in Gung Tang the seat of the Tsalpa Tripon. The Potala Palace probably wasn't very elaborate at that time.

ཨ་ནི་་་དེ་མིན་པའི་ཨ་ནི་་་ག་རེ་རེད་ཟེར་ན་ཨ་ནི་་་ད་ལྷ་ཁང་དང་དེ་འདྲས་དེ་བས་ཀྱང་མེད་པ། དཔེར་ན་ཆ་བཞག་ན་གཙུག་ལག་ཁང་དང་ལྷ་ལྡན་གཙུག་ལག་ཁང་དེ་ཡང་ཐེབས་ཆག་ཅིག་ཡིན་པ་ཨ་ནི་་་གཞུག་གུར་༿རྗེས་ལ་༾ད་ལྟ་མངའ་རིས་ཀྱི་སྤུ་རང་རྒྱལ་པོས་ཨ་ནི་་་དེ་བྱས་བྱས་༿ནས་༾འགྱེད་ཕུལ་བྱས་ཨ་ནི་་་གཙུག་ལག་ཁང་གི་གསེར་གྱི་གསེར་ཏོག་དང་དེ་གྱད་༿དེ་ཚོ་༾ཨ་ནི་་་དེ་ཡའི་༿ཡང་༾དེ་གྱད་༿དེ་ཚོ་༾བཞེངས་ཡས་དེ་ཡང་སྤྱིར་བཏང་ཧ་ཅང་ཕྱི་པོ་ཡིན་པ། དུས་རབས་བཅུ་དྲུག་ཙ་༿ཙམ་༾བར་ཕྱི་པོ་ཞེ་དྲག་ཡིན་པ།

a ni de min pa'i a ni ga re red zer na a ni da lha khang dang de 'dras de bas kyang med pa/_dper na cha bzhag na gtsug lag khang dang lha ldan gtsug lag khang de yang thebs chag cig yin pa a ni gzhug gur {rjes la }da lta mnga' ris kyi spu rang rgyal pos a ni de byas byas {nas }'gyed phul byas a ni gtsug lag khang gi gser gyi gser tog dang de gyad {de tsho }a ni de ya'i {yang }de gyad {de tsho }bzhengs yas de yang spyir btang ha cang phyi po yin pa/_dus rabs bcu drug tsa {tsam }bar phyi po zhe drag yin pa/

So other than that, there were no significant temples [at the site of the Potala]. For example, even the Ramoche Temple and the Jokhang Temple were not elaborate temples until the Purang king built golden roof of Jokhang Temple, but this was much later in the 16th century.

སྐབས་བྱས་ཙང་དེའི་དེ་ནས་སྐབས་ལ་ཨ་ནི་་་རྩེ་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ་དེ་ཞེ་དྲག་སྤྱིར་བཏང་སྟབས་བདེ་སྟབས་བདེ་ཅིག་ཡིན་པ་ལས་དམར་པོ་རི་དེའི་སྒང་ལ་ཁང་། ཁང་མིག་དང་ཁང་རོ་འདྲ་པོ་ཅིག་སྟབས་བདེ་ཅིག་ལས་ཨ་ནི་་་ཞེ་དྲག་བྱུང་ཡོའོ་༿ཡོད་༾མ་རེད།

skabs byas tsang de'i de nas skabs la a ni rtse pho brang po ta la de zhe drag spyir btang stabs bde stabs bde cig yin pa las dmar po ri de'i sgang la khang /_khang mig dang khang ro 'dra po cig stabs bde cig las a ni zhe drag byung yo'o {yod }ma red/

At that time, the Potala Palace was extremely undeveloped. There were only some simple houses and ruins on Marpo Mountain.

ད་ཡིན་ནའི་ཨ་ནི་་་དུས་རབས་བཅུ་བདུན་པའི་སྐབས་ལ་སྤྱིར་བཏང་བྱས་ན་ཆིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་བཞི་བཅུ་ཞེ་ལྔ་༡༦༤༥་ནས་འགོ་བཙུགས་བྱས་ཨ་ནི་་་རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་ལྔ་པས་ཨ་ནི་་་འབྲས་སྤུངས་ནས་ཚུར་སྤོས་བྱས་ཨ་ནི་་་རྩེ་ཕོ་བྲང་དེ་དངོས་སུ་ད་བཞེངས་ཡས་དེ་འགོ་བཙུགས་བྱས། འགོ་བཙུགས་ཡས་དེ་ག་དུས་ནས་འགོ་བཙུགས་པ་རེད་ཟེར་ན་ཆིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་བཞི་བཅུ་ཞེ་ལྔ་༡༦༤༥་ནས་འགོ་བཙུགས་བྱས་ཨ་ནི་་་ཆིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་བཞི་བཅུ་ཞེ་བརྒྱད་༡༦༤༨་ལ་བར་དུ་ཨ་ནི་་་ལྷ་ཁང་ཕོ་བྲང་དཀར་པོ་དེ་སྤྱིར་བཏང་མང་ཆེས་ཅིག་བཞེངས་སྒྲུབ་ཡོའོ་རེད་༿ཡོད་རེད༾།

da yin na'i a ni dus rabs bcu bdun pa'i skabs la spyir btang byas na chig stong drug brgya bzhi bcu zhe lnga 1645 nas 'go btsugs byas a ni rgyal ba sku phreng lnga pas a ni 'bras spungs nas tshur spos byas a ni rtse pho brang de dngos su da bzhengs yas de 'go btsugs byas/_'go btsugs yas de ga dus nas 'go btsugs pa red zer na chig stong drug brgya bzhi bcu zhe lnga 1645 nasa 'go btsugs byas a ni chig stong drug brgya bzhi bcu zhe brgyad 1648 la bar du a ni lha khang pho brang dkar po de spyir btang mang ches cig bzhengs sgrub yo'o red {yod red}/

During the 17th century, or from the year 1648, the 5th Dalai Lama moved the center of political power from Drepung Monastery to Marpo Mountain and the construction of the Potala Palace began in earnest. Construction of the White Palace began in 1645 and was mostly completed by 1648.

དེ་ནས་བྱས་རྗེས་ཨ་ནི་ཕོ་བྲང་དཀར་པོ་དང་ཕོ་བྲང་དཀར་པོའི་ཉེ་འཁོར་གྱི་ད་ལྷ་ཁང་དང་དེ་གྱད་༿དེ་ཚོ་༾སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་སྐུ་ཞབས་ལགས་བཞུགས་ས་ལ་སོགས་པ་ཨ་ནི་་་དེ་མིན་པའི་ཨ་ནི་་ ཨ་ནི་་་སྐབས་དེ་དུས་ཀྱི་སྲིད་གཞུང་གི་ཨ་ནི་་་ཕྱག་ལས་གནང་ས་དང་འགང་ག་ལོགས་༿ཚང་མ་༾ཨ་ནི་་་རིམ་པས་རིམ་པས་རིམ་པས་བྱས་བཞེངས་བྱས་ཆིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་དགུ་བཅུ་ཐམ་པ་བར་དུ་སྤྱིར་བཏང་བྱས་ན་ལྷ་ཁང་དཀར་པོ་དང་ལྷ་ཁང་དཀར་པོའི་ཉེ་འཁོར་དེ་གྱད་༿དེ་ཚོ་༾ཆ་ཚང་ཞིག་ཨ་ནི་་་བཞེངས་བསྒྲུབས་པ་རེད།

de nas byas rjes a ni pho brang dkar po dang pho brang dkar po'i nye 'khor gyi da lha khang dang de gyad {de tsho }sgrub pa la sogs pa sku zhabs lags bzhugs sa la sogs pa a ni de min pa'i a ni _a ni skabs de dus kyi srid gzhung gi a ni phyag las gnang sa dang 'gang ga logs {tshang ma }a ni rim pas rim pas rim pas byas bzhengs byas chig stong drug brgya dgu bcu tham pa bar du spyir btang byas na lha khang dkar po dang lha khang dkar po'i nye 'khor de gyad {de tsho }cha tshang zhig a ni bzhengs bsgrubs pa red/

After that the White Palace and the surrounding temples, monastic residences, and government offices were gradually constructed until 1690 when the White Palace and it's surrounding where completed.

དེ་ནས་བྱས་རྗེས་ད་ཆིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་དགུ་བཅུ་ཐམ་པ་༡༦༩༠་ནས་འགོ་བཙུགས་བྱས་ཆིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་དགུ་བཅུ་གོ་བཞི་༡༦༩༤་བར་དུ་ཨ་ནི་་་ཕོ་བྲང་དམར་པོ་དེ་བཞེངས་བྱས་ལོ་ལྔ་ཙམ་ཅིག་གི་ནང་ལ་བཞེངས་བྱས་ཨ་ནི་་་དེ་འདྲས་བྱས་བྱས་ད་དངོས་སུ་སྒྲུབས་ཡས་དེ་ག་དུས་བསྒྲུབས་པ་རེད་ཟེར་ན་ཆིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་དགུ་བཅུ་གོ་བཞི་༡༦༩༤་ལོའི་ད་རྩེ་ཕོ་བྲང་ད་ལྟའི་ང་ཚོས་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་རྩེ་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ་ཟེར་ཡས་དེ་དངོས་སུ་བསྒྲུབས་ཡོའོ་རེད་༿ཡོད་རེད༾།

de nas byas rjes da chig stong drug brgya dgu bcu tham pa 1690 nas 'go btsugs byas chig stong drug brgya dgu bcu go bzhi 1694 bar du a ni pho brang dmar po de bzhengs byas lo lnga tsam cig gi nang la bzhengs byas a ni de 'dras byas byas da dngos su sgrubs yas de ga dus bsgrubs pa red zer na chig stong drug brgya dgu bcu go bzhi 1694 lo'i da rtse pho brang da lta'i nga tshos mthong rgyu yod pa rtse pho brang po ta la zer yas de dngos su bsgrubs yo'o red {yod red}/

After that during a five year span from 1690 to 1694 the Red Palace was completed. The Potala Palace, the Potala Palace that we see today was finally completed in 1694.

བྱས་ཙང་ད་རྩེ་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ་དེ་འགོ་བཙུགས་ཡས་དེ་ག་དུས་བཙུགས་པ་རེད་ཟེར་ན་ཆིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་བཞི་བཅུ་ཞེ་ལྔ་ནས་ཆིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་ཨ་ནི་་་བསྒྲུབས་ཡས་དེ་ཆིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་ཨ་ནི་་་དེའི་དགུ་བཅུ་གོ་བཞི་༡༩༩༤་ལ་དངོས་སུ་བསྒྲུབས་ཙང་ལོ་ལྔ་བཅུ་ཙམ་ཅིག་གི་ནང་ལོགས་ལ་ད་རྩེ་ཕོ་བྲང་གི་ད་གྱད་ཆ་ཚང་ཆ་ཚང་བ་ད་ལྟ་ང་ཚོས་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ་ཨ་ནི་་་ལོ་ལྔ་བཅུ་ཙམ་ཅིག་ནང་ལ་བསྒྲུབས་པ་རེད།

byas tsang da rtse pho brang po ta la de 'go btsugs yas de ga dus btsugs pa red zer na chig stong drug brgya bzhi bcu zhe lnga nas chig stong dgu brgya a ni bsgrubs yas de chig stong dgu brgya a ni de'i dgu bcu go bzhi 1994 la dngos su bsgrubs tsang lo lnga bcu tsam cig gi nang logs la da rtse pho brang gi da gyad cha tshang cha tshang ba da lta nga tshos mthong rgyu yod pa de a ni lo lnga bcu tsam cig nang la bsgrubs pa red/

So construction on the Potala Palace was started in 1645 and completely finished in 1994, lasting a period of 50 years. The Potala Palace we see today was constructed over a period of 50 years.

དེ་ནས་བྱས་བྱས་༿ནས་༾ཨ་ནི་་་གཞུག་གུ་ལ་༿རྗེས་ལ་༾རྒྱ་བསྐྱེད་དཔེར་ན་ཆ་བཞག་ན་ཨ་ནི་་་རྒྱལ་བ་རིམ་བྱོན་གྱི་སྐུ་གདུང་བཞུགས་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་བསྐྱེད་ཞེ་དྲག་བཏང་ཡོའོ་རེད་༿ཡོད་རེད་༾དེ་ཡིན་ནའི་རྨང་གཞི་དང་གཙོ་བོ་ཆེ་བ་དེ་ད་ལྟ་ང་ཚོས་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པའི་རྩེ་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ་དེ་སྤྱིར་བཏང་བྱས་ན་ཆིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་དགུ་བཅུ་གོ་བཞི་༡༦༩༤་ལ་བསྒྲུབས་བྱས་ཨ་ནི་་་འདི་ནས་བྱས་བྱས་༿ནས་༾ད་ལྟ་ང་ཚོས་དངོས་སུ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ་དེ་འདྲས་འདྲ་པོ་ཅིག་རེད་བསམས་ཀྱི་འདུག་ལོ་རྒྱུས་དངོས་དེ་ལ།

de nas byas byas {nas }a ni gzhug gu la {rjes la }rgya bskyed dper na cha bzhag na a ni rgyal ba rim byon gyi sku gdung bzhugs yul la sogs pa rgya bskyed zhe drag btang yo'o red {yod red }de yin na'i rmang gzhi dang gtso bo che ba de da lta nga tshos mthong rgyu yod pa'i rtse pho brang po ta la de spyir btang byas na chig stong drug brgya dgu bcu go bzhi 1694 la bsgrubs byas a ni 'di nas byas byas {nas }da lta nga tshos dngos su mthong rgyu yod pa de de 'dras 'dra po cig red bsams kyi 'dug lo rgyus dngos de la/

There have been many expansions since then, such the successive Dalai Lama's tombs and stupa's, but for the most part, the foundation of the Potala that we see today was finished in 1694. And this is the general history of the Potala we see today.