Video Overview
The Shiva temple was constructed in 1960 on eighteen decimals of land offered by Tularam Ghalley. Until 2012, the structure was small; however, the villagers decided that the temple should be expanded for the benefit of the community. There are numerous deity statues inside the temple, including Dhana Laxmi, Bishnu Laxmi, Lord Buddha, Lord Brahma, Surya, Lord Hanuman, Swaraswati, Lord Maheshwar, Lord Ganesh, Lord Rama, Laxman and Sita, Lord Durga Devi and Radha and Krishna.
༉ གསར་སྤང་རྗོང་ཁག་ དགེ་ལེགས་ཕུག་ཁྲོམ་ཁར་ཡོད་པའི་ཤི་བྷའི་ལྷ་ཁང་འདི་ ཏུ་ལ་རཱམ་དགའ་ལེགས་ཀྱིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ དེ་ཅིག་ཁར་ ས་ཆ་ཌི་སི་མཱལ་ ༡༨ དེ་ཅིག་ཕུལ་བའི་ཤུལ་ལུ་བཞེངས་ཡོདཔ་ད་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ཚུན་ཚོད་ ལྷ་ཁང་འདི་ ཆུང་ཀུ་ཅིག་སྦེ་ཡོད་རུང་ གཡུས་ཁའི་མི་ཚུ་གྲོས་བསྟུན་འབད་དེ་ཁ་འཆམ་ཞིནམ་ལས་རྒྱ་བསྐྱེད་བཏང་ནུག ལྷ་ཁང་དེ་ནང་ སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ དཱ་ན་ལག་ཤི་མི་ བཱིསི་ནུ་ལག་ཤི་མི་ ག་ནེཤ་དང་ཉིམ་གྱི་ལྷ་ དེ་ལས་ཧ་ནུ་མཱན་དང་ སརྦ་སྭསྟི་ མ་ཧེཤ་ཝར་ རཱམ་དང་སི་ཏ་ དུར་ག་དཱེ་བི་དང་རཱ་དཱ་ཀྲྀཤ་ནའི་སྐུ་འདྲ་བརྩིས་ཏེ་ ༡༢ ཡོདཔ་ད་ ལྷ་ཁང་དེ་ཡང་ མི་སྡེ་ནང་ཆོས་པའི་སྐོར་ལས་གོ་བརྡ་སྤྲོད་ནི་གི་དོན་ལས་བཞེངས་ཡོདཔ་ཨིན་མས།
- Sarpang
- ཧ་རི་ཡཱ་ཨ་ཌི་ཀ་རི Hariyar Adhikariའ་ནི་ལྷ་ཁང་འདི་གནམ་ལོ་༡༩༦༠ ལུ་སྒོ་བཙུགས་ནུག ཏུ་ལ་རམ་དགའ་ལེགས་ཀྱི་ལྷ་ཁང་གི་མིང་ཐོ་ཁར་ས་ཞིང་ཌྲིས་༡༨ འབད་མི་ཅིག་བྱིན་འདི་འདུག དེ་ལས་ཀཱ་ཊོལ་ལུ་བཙོངམ་ད་ས་འདི་ཁྱོད་ཀྱི་མ་ཀྲོག་པར་བཞགས་གནང་འདི་ནང་ལུ་ལྷ་ཁང་གི་ཨིན་ཟེར་སླབ་ནུག་ཀཱ་ཊོལ་ བཱག་ཏ་བཱ་དུར་ཀཱ་ཊོལ་ལུ།This temple was started in 1960. Tularam Ghalley, for the sake of the temple gave 18 decimal of his land. Tularam Ghalley said we will not use this land, this will be for the temple. He sold to Katwal, he requested Katwalt to keep Temple's land as usal, to Bhakta Bdr. Katwal.
- ཧ་རི་ཡཱ་ཨ་ཌི་ཀ་རི Hariyar Adhikariདེ་ལས་གནམ་ལོ་༡༩༦༠་ལས་ལྷ་ཁང་སྒོ་བཙུགས་ཡོད་ དེ་ལས་ད་རེས་ཚུན་ཚོད་ལྷ་ཁང་འདི་དེ་འབད་རང་ཡོད། འདི་གི་ཧེ་མ་ལྷ་ཁང་ཆུང་ཀུ་ཅིག་རང་ཨིན་ སྦོམ་མེད། གནམ་ལོ་༢༠༡༢ ལུ་དེ་ལས་ང་བཅས་རང་མ་སེར་ག་རང་འཛོམས་འདི་ལྷ་ཁང་སྦོམ་བཞེངས་ཡོད།So, from 1960 onwards, the temple was established. Still today the temple is there. Before there was no temple. It was small. So, in 2012, with the collective decission from the people, the temple was constructed.
- ཧ་རི་ཡཱ་ཨ་ཌི་ཀ་རི Hariyar Adhikariལྷ་ཁང་འདི་ནང་ལྷ་ག་་དེམ་ཅིག་ཡོདཔ་ཨིན་ན་འདི་གི་སྐོར་ལས་ང་བཤེད་བྱིན་ནི་ཨིན། འ་ནི་འདི་༼ནང་གི་སར༽ ལྷ་དབང་ཕྱུག་གི་༼བན༽ཨིན། ཏེ་ཁོ་འ་ནང་འདི་གླངམོ་ཆེ་གི་ལུས་ལུ་འབད་བཞུགས་ཡོད། ད་ནང་ན་ལུ་འདི་་་།What ever deity/statues are here, I am going to tell about them. Here is Nang gis sor and is considered as Shivaji's ban. Here Kartigeya. He stays in the form of senapati. Senapati and Kartigeya. Now, we shall enter inside.
- ཧ་རི་ཡཱ་ཨ་ཌི་ཀ་རི Hariyar Adhikariའ་ནི་འདི་ནོར་གི་ལྷམོ་༼ལག་ཆད་མི༽ ཨིན་ ག་རང་འབད་རུང་རྒྱུ་ནོར་གི་རེ་དད་ཡོད་མི་གི་འ་ནང་གསོལ་བཏབ་ཨིན། འ་ནི་འདི་བི་ཤུས་ནུ་ལག་ཆད་མི་ཨིན་ ང་བཅས་སྐྱེལ་པ་ཆགས་པའི་སྐབས་ ལྷ་བིས་ནུ་དང་ལག་ཆད་མི་ཡང་ཡོད། འདི་འབད་ནི་འདི་གི་ལྷ་ལྷ་བིས་ནུ་དང་ལག་ཆད་མི་ལས་ལྷ་ན་ར་ཡན་བྱོན་ཡོད། འ་ནི་འདི་ལྷ་ན་ར་ཡན་ཨིན་ ནར་ཟེར་མི་འདི་ཆུ་དང་པིཎ་ཟེར་མི་འདི་ཆུ་ལེན་མི་འདི་ཨིན་ འདི་ཡང་ལྷ་བིས་ནུ་ལག་ཆད་མི།Here is Dhana Laxmi. Who ever desire for wealth, shall pray and will be given. Here is Bishnu Laxmi. During the time of creation, Lord Bishnu and Laxmi was also present. From Lord Bishnu and Laxmi, Lord Brahma appeared. He is Narayan. " Nar" means water. "Pine" means the one who resits the water, that's Bishnu, Bishnu Laxmi.
- ཧ་རི་ཡཱ་ཨ་ཌི་ཀ་རི Hariyar Adhikariན་འདིསངས་རྒྱས་སྟོན་པ་ཨིན་ སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ལུ་སྐྱེས་བ་དགུ་ཟེར་ཡོད། ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐྱེས་བ་དགུའི་མཐོ་ལས་མཐུན་བཏང་ནི་ཡོད། མཐུན་་་་་་།སངས་རྒྱས་འདི་ལྷ་ག་རང་ར་ཁོང་རང་འབད་རྩིསཝ་ཨིན། སངས་རྒྱས་གི་སྐུ་གཟུགས་གུ་ང་བཅས་རའི་བསྐལ་པ་སྟོང་འབད་ཆགས་ཡོད་ཟེར་མཐུན་བཏངམ་ཨིན།Here is Lord Buddha. Lord Buddha is believed to be in nine forms. In nine forms Lord Buddha's prayer is done. [Prayer] Lord Buddha signifies God Hari and everything is in him. It is believed that we find creation in his body and by saying that we pray, Lord Buddha.
- ཧ་རི་ཡཱ་ཨ་ཌི་ཀ་རི Hariyar Adhikariན་འདི་ལྷ་བར་མ་ཨིན་ ལྷ་བར་མ་འདི་ན་ར་ཡན་གི་ལྟེ་བ་གུ་ལས་མེ་ཏོག་པདྨ་འཁྲུངས་འདི་ནང་ལས་འཁྲུངས་ཡོད། ལྷ་བར་མ་གི་མཛད་གནམ་བཞི་ཡོད་འདི་ཡང་ ༼འོད་ཟེར་བད། རིགས་བད། བསམ་བད། ཨར་ཐ་བ་བད༽། ཁོ་འདི་ང་བཅས་བསྐལ་པ་ཆགས་པའི་ལྷ་ཅིག་ཨིན།Here is Lord Brahma. It is believed that from God Narayan's umbilical cod, there appears a Kamal flower and from that flower there comes Lord Brahma. From Lord Brahma there are four "vyath", Yerduvyath, Rigvyath, Samvyath amd Arthabavyath, was created by Lord Brahma. So, he is God of creation.
- ཧ་རི་ཡཱ་ཨ་ཌི་ཀ་རི Hariyar Adhikariན་འདི་ཉི་མའི་ལྷ་ཨིན་ ཁོ་རྟ་བདུན་བདའ་འདི་ཉིམ་ནུབ་མེད་པར འཛན་གླིང་སྐོར་ར་རྐྱབ་འགྲོ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལུ་མཛདཔ་ཨིན། ཉི་མའི་ལྷ།Here is God Sun.In the form of seven horses, he walks day and night and gives revelation to disciples, is God Sun.
- ཧ་རི་ཡཱ་ཨ་ཌི་ཀ་རི Hariyar Adhikariའ་ནི་འདི་ཧ་ནུ་མན་ཨིན་ ཏེ་བདུད་དང་འདྲེ་གི་ནོད་པ་རྐྱབ་འདི་ཡོད་པ་ཅིན་ ཁོ་ལུ་གསོལཝ་བཏབ་པ་ཅིན་འདི་ག་རང་འཛོམས་འགྱོ་འོང་། མཐུན་་་།This is Lord Hanuman. He is considered as the owner of demons. Whoever is been touchered by demons, shall pray to Lord Hanuman and demons could be chased away [Prayer] with this we do arati and aradhana [prayer]
- ཧ་རི་ཡཱ་ཨ་ཌི་ཀ་རི Hariyar Adhikariན་འདི་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ཨིན་ རིགས་པའི་ལྷ། མཐུན་་་་།Here is Lord Swaraswasti. Bidyasti [Knwoledge], Adhisthati Devi Swaraswasti is she. [prayer]By saying that, darkness be removed, Bidya will be given, is Swaraswasti devi , by doing prayers we shall gain knowledge and wisdom.འཇམ་དཔའ་དབྱང་ལུ་གསོལ་བ་བཏབ་པ་ཅིན་མུན་པ་སེལ་ནི་མ་བཏོག་ རིགས་པ་ཡང་འཕེལ་འོང་ འདི་འབད་ནི་འདི་གི་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་གི་ག་མཐུན་བཏངམ་ཨིན།
- ཧ་རི་ཡཱ་ཨ་ཌི་ཀ་རི Hariyar Adhikariན་གི་འདི་༼མན་མ་ཧེ་ཤ་ར་༽་ཨིན། མཐུན་་་། ཁོ་ལྷའི་ནང་ལས་ལྷ་འཇམ་བ་དང་ལྡན་ཅིག་ཨིན། ཁོ་གི་ང་བཅས་མཐར་ལུ་ལྷ༼ཤང་དཀར༽འབད་སར་བཏངམ་ཨིན།Here is Lord Maheshwar. [prayer]By saying that we prayer. He is kind. He gives salvation to disciples and can enter heaven. He is Lord Shankar.
- ཧ་རི་ཡཱ་ཨ་ཌི་ཀ་རི Hariyar Adhikariའདི་ལྷ་དབང་ཕྱུག་ཨིན་ ང་བཅས་རང་རྟེན་འབྲེལ་ག་ཅིག་རང་འབད་རུང་ཁོ་ལུ་གསོལ་བ་བཏབ་ཨིན། མཐུན་་་་་། འ་ནི་འདི་ཁོ་གི་མཐུན་ཨིན།This is Lord Ganesh. He is worshiped first in all task/rituals. He is also known bigna artha, bigna raja. [Prayer] By saying that we offer prayers.
- ཧ་རི་ཡཱ་ཨ་ཌི་ཀ་རི Hariyar Adhikariན་འདི་༼རམ་ལག་ཆུ་མན་དང་སི་ཏ༽་ཨིན། ལག་ཆུ་མན་གི་ཡབ་འདི་དཱ་ས་རད་ཨིན་ རྒྱ་གར་གི་རྒྱལཔོ་འབད་སྡོད་པའི་སྐབས་མཐར་ཤུལ་བཏང་ཡོད། ཏེ་འདི་ནང་རམ་འཁྲུངས་ཡོད་ དེ་ལས་ཁོང་སི་ཏ་དང་ཕྱད་ཡོད།Here is Lord Ram, Laxman and Sita. His father's name is Dasarat. At that time, to make "Bharat tar" as raja [King], few people send him in exile. The only who stayed in exile is Lord Ram. His brother follows him in exile. In the left side is Sita.
- ཧ་རི་ཡཱ་ཨ་ཌི་ཀ་རི Hariyar Adhikariན་འདི་ལྷ་མོ་ཨིན་ ཏེ་མཚན་རྟག་འདི་མོ་ཨིན། མོ་ལུ་གསོལ་བ་བཏབ་པ་ཅིན་ སྟོབ་ཤུགས་དང་མཐར་པ་ཡང་འཐོབ་ཚུགས། མཐུན་་་་་།Here is Lord Naw Durga Devi. She is worship during Shivrati puja for nine days, Ma Durga's and obtain power. Disciples seek for salvation also. Ma Kali, Ma Swarsti, Ma Durga, by saying that, we pray.[Prayer]By saying that, we prayer.
- ཧ་རི་ཡཱ་ཨ་ཌི་ཀ་རི Hariyar Adhikariའ་ནི་འདི་རཱ་ད་ཀིས་ན་ཨིན། རཱ་ད་འདི་ཀིས་ན་གི་ལུས་ལུ་སྤྲུལ་འདི་འཛམ་གླིང་ནང་བྱོན་ཡོད། ཏེ་ཁོ་ཚལ་མ་སྦོམ་ཅིག་ནང་ནོར་འཚོ་བཞུགས་ད་ གོ་པལ་ཟེར་ཡང་སླབ་ཨིན།མཐུན་་་།འ་ནི་འབད་ང་བཅས་གསོལ་བ་བཏབ་ནི་ཡོད།Here is Radha and Krishna. Radha is disgise in Krishna and came in this earth at the end of Dowaper. He came in Brindaban [Jungle], had fun and looked after cows. He is also known as Gopal.[Prayer]By saying that, we pray.