23 Apr 2014
8 min 30 sec
Video Overview
Creators:
Unknown
A Gyalsumdo man describes how his family lost all of their property to debt collectors, the many hardships he endured, and finally regaining his land.
- SABapa amaबा आमाParents
- SABɲi ʈuku ɲi maŋpu kʲeʃuŋहामी वच्चा त धेरै जन्म्यौं।Many of us were born.
- SABʈuku tʃuni kʲeʃuŋबाह्रओटा वच्चा जन्म्यौं।A total of twelve children were born.
- SABakhirla dahraŋ ʃiआखिरमा सवै मरे।All of them died in the end.
- SABbhu ʃum naŋla ŋa tʃik raŋ tʃik ɬaʃuŋतीन जना छोरा मध्य म एकजना मात्रै रहेँ।Among the three sons, only I survived.
- SABŋa tʃiko tʃi ɲeʃuŋम एक जना पनि के भनौं भनेWhat I have to say about me is,
- SABtʃoŋ maŋbu ghjaptiləव्यापार धेरै गरेरinvesting much in business,
- SABtʃhoŋ maŋpu ghjap apatiबाबाले धेरै व्यापार गरेरmy father being engaged in business,
- SABtʃhoŋ maŋpu ghjap tʃhoŋ noŋdiləव्यापार धेरै गरे, व्यापार विग्रेरhe did much business, and it went wrong.
- SABdhene tʃhoŋo lo ghe kaŋləअनि म आठ वर्ष हुँदा खेरिWhen I was eight years old,
- SABlu ghe ghaŋla dheneआठ वर्षको उमेरमा अनिat the age of eight years old, then
- SABbhulen maŋpu phoधेरै झृण लाग्यो।he ran into much debt.
- SABraŋki səmpəti takraŋआफ्नो सवै सम्पत्तिAll property of ours,
- SABdhak dzho tʃhoŋ ghjapti dhak dzhoसवै सकियो, व्यापार गरेर सवै सकियो।all finished. Having done business, all was finished.
- SABdhene bhulen maŋpu phoअनि धेरै रिन धेरै लाग्यो।He ran into much debt.
- SABbhulen maŋpu pho dilə dhene ŋa lo ghe ɖhokja kaŋləधेरै रिन लागेर अनि म आठ वर्ष पुग्ने वेलामाWhile my father was running into much debt and I was eight years old,
- SABdhene ŋa apa ɖhoŋʃuŋअनि मेरो वुवा पनि वित्नु भयो।my father also passed away.
- SABapa ɖhoŋdiləबुबा वितेरHaving my father passed away,
- SABdhene apa ɖhõʃuŋअनि वुवा वित्नु भयो।father also passed away.
- SABɖhoŋtilə dhene sauki takraŋ ʃum ɖhoŋʃuŋवुवा स्वर्गवास भए पछि सवै साहुहरू समात्न आए।After having my father pass away, the money-lenders came to seize our
- SABsəu dhakraŋ ʃum ɦoŋtilə ʃuŋ ɦonti metiləसवै साहुहरू समात्न आएर पछि, समात्न आईहाले पछि (के गर्ने?)As they came to seize our property, what could we do when they came
- SABghʏtʃjallə ama kendzjaसम्पत्ति सरसामान, आमाको गरगहनाThe property, and other things, and ornaments of mother
- SABdhene norki ʃəʃəpsiअनि सम्पत्ति, जग्गा जमिनand the property, land
- SABtakraŋ saulə tamsal taŋसवै साहुले दामासाहिले छोडे (लगे)।the money lenders took away the property.
- SABtʃjaŋ ghaŋneकेही पनि रहेन।Nothing was left.
- SABthapla saru thapsaŋ me tʃjaŋgaŋ meचुलोमा डाडुपन्यु भाँडाकुँडा थिएन, केही पनि थिएन।There were not even ladles in the fireplace, nothing was in the
- SABnor rile saulə tʃi ghjapसवै सम्पत्ति साहुलाई वुझायौं।We gave all properties to money-lenders.
- SABŋaraŋ ama taŋ ŋaraŋ ɲiɲi dheneमेरी आमा र म हामी दुई जना अनिMy mother and I then,
- SABʃoŋkoŋ jø ʃena naltʃa tʃikढिंडो ओढालेर खानलाई एउटा ताप्केa pan was left to make porridge and to eat,
- SABpa kolsa tapke tʃikतिहुन पकाउनलाई एउटा ताप्के (थियो)।and a pan was left to make porridge.
- SABamalə to ʃeʃja ʈak pur tʃikआमालाई भात खान एउटा ठूलो कचौरा,There was a big bowl for my mother to eat rice.
- SABŋaraŋ toʃesə thalin tʃikम आँफै भात खानलाई एउटा थाल।And a plate for me to eat.
- SABnaka ʃi kherdilə dhene tʃhaplə thʏnʃuŋचार किसिमको सामान बोकेर अनि बगरछाप निस्क्यौं।We came to Bagarchhap taking these four things.
- SABtʃhapkolə dhene ʃumu əu tʃalə dheबगरछापमा काका र सानिमाकहाँ बस्यौं।We lived in Bagarchhap with uncle and aunt (mother's younger sister).
- SABʃjo ləb du ɦolə ʃuŋ baआउ भनेका थिए, त्यसैले (हामी) गयौं।They had called us, therefore we went.
- SABɦola ʃuŋdi dhene ŋaत्यहाँ गएर अनि मHaving gone there, I
- SAB
- SABtʃhaplə lo tʃu ɖho kjaबगरछापमा दश वर्ष पुगेको वेलामाas I reached ten years old,
- SABlo tʃju ɖhokja ʃiŋ de jaləदश वर्षको उमेरमा खेतमा,I worked in the field at ten years old.
- SABne ʃjapen bhemthaŋlə reकरूको बिउ बेङ्थाङ्मा हो ।Carrying the seeds of Karu to Bengthangma.
- SABdha tshatʃoŋ ghjapketi bhemthaŋlə reत्यसैले नुनको व्यापार गर्ने ठाउँ बेम्थाङ्मा हो।Therefore, the place to trade salt was Bemthan.
- SABtʃhapne ne khertilə bhemtaŋlə ʃuŋबगरछापबाट करू बोकेर बेङ्थाम गयो।I used to go to Bengtham carrying the seeds of Karu.
- SABbhemtaŋlə tʃha ghjapबेङ्थाममा नुन साट्यो।I used to barter the salt.
- SABnedi ɦalə terकरूलाई उतै दियो।I used to give Karu there.
- SABtʃha tʃhulalaŋ tʃha khurpu kherdi ɦoŋ tʃhapləनुन यता लियो, नुनको भारि बोकेर बगरछापमा आयो।I used to take salt there, and I used to come to Bagarchhap carrying
- SABkher ɦoŋ erkaŋ tʃhatʃhoŋ ghjapबोकेर ल्याएँ। वर्षा भरि नुन ब्यापर गर्थें।I used to carry. I used to barter the salt during the rainy season.
- SABɦalə nekher tʃhulə tʃhakher ɦalə nekher tʃhulə tʃhakherउता करू लग्यो, यता नुन ल्यायो, उता करू लग्यो, यता नुन ल्यायोI used to take Karu that side, and take salt this side, and I used to
- SABer ghaŋ tʃhə tʃhoŋ ghjapवर्षा भरी नुन व्यापार गर्थें।I used to make the trading of salt during the rainy season.
- SABɦerka ʈhik tshimbəraŋ dheneवर्षा ठ्याक्क सकिए पछिAs soon as the rainy season ends,
- SABtʏnka dhawa tʃiktse ɲitseko ʃiŋ khaŋpalə ghokeko ʃiŋ ɖuकार्तिक, मंसिर, पुष एक दुई महिला जति घरमा आवस्यक पर्ने दाउरा टिप्थें।I used to collect firewood for about a month needed for home.
- SABʃiŋle taŋ ʃiŋ ʈu dhawa ɲitse te honeneखेतिपाति गर्ने, दाउटा टिप्ने दुई महिना जति घरमा बस्यो, त्यहाँबाट,To work in the field, and collect firewood for about two months, and
- SABdhawa tʃjuipa ʃjarne ɦone ɦalaदशौं महिना लागे पछि (त्यसपछि)as the tenth month begins, then
- SABdhawa tʃjupalə ɦjaŋ ɦjaŋदसौं महिना फेरी फेरीthe tenth month, and then,
- SABtʃhadi roŋmala kherनुन चाहिँ तल बेसीsalt was carried to lower parts.
- SABɖhelə ghjapti kjuचामल सँग साट्दै हिँड्थें।I used to walk bartering salt with rice.
- SABta ɖhe tʃha khertilə taत्यो चामल नुन बोकेर त्यो (अनि)Carrying the rice and salt then,
- SABbesisəhər lepəreबेशी शहर आई पुग्थें।I used to come down to Besisahar.
- SABbesisəhərne dhene ɦala dhene la tsati tʃha ghjapke tʃhaबेशीशहर देखि पनि अनि उकालो चढेर नुन साट्ने नुन साट्ने (भन्दै)Having climed up Beshisahar, and saying 'Do you like to barter rice
- SABtʃha taŋ ɖhe ghjapनुन र चामल साट।and I said, 'Barter the salt'.
- SABla tsa tsa thur papउकालो चढदा चढदा, ओरालो झर्दा झर्दाWhile climbing up the steep hill and coming down,
- SABla tsa tsa thur pap pap ʃjakpa ʃi ŋaउकालो चढदा चढदा, ओरालो झर्दा झर्दा चार पाँच दिनclimbing up continuously and climbing down for four or five days,
- SABtʃha ghjapti ɖhe lə tʃhakoनुन सँग साट्ने भन्दै नुन चाहिँhaving said, 'do you like to barter with salt ? and so'.
- SABɖhelə ghjap mendʒjorti kherti ʃjaŋma ʃiŋa kherti ghju ɲjuचामल साटन नपाएर बोकेर चार पाँच दिन हिँडेको अनुभव छ।Having not been able to barter the rice with the salt I had
- SABdhene ɦjonʈe tʃheti dʒheke dʒhornaअनि यस्तो गरेर साटन पाएHaving done like this, if I could barter it,
- SABtʃhako ɖhelə ghjapke dʒhornaनुन चामलसँग साटन पाएIf I get a chance I could barter salt with rice
- SABthaptsjatsi ɖhe kerte ɦõबल्ल बल्ल चाम बोकेर आएँ (आउँथें)।I would come carrying the rice.
- SABta ʈeko jala kherɦoŋ ʃjaŋma ghuअनि चामल चाहिँ माथि ल्याएर नौ दिनThen, rice having been taken up, it is kept there for nine days,
- SABʃjaŋma ŋa ʈuk ghor kere phelaŋ diपाँच छ दिन राख्छन्। अनि योor it is kept there five or six days. Than this
- SABdhene dhi besisəhər jalə tʃhap thulə ʃjaŋma ʈuk ʈukor duअनि यो वेशीशहर देखि माथि बगरछाप सम्म छ छ दिन लाग्दो रहेछ।then it used to take about six days to take it to Bagarchhap.
- SABtʃhõ ɖhe kherti ɦoŋव्यापार चामल बोकेर ल्याएँ।I carried rice in the trade.
- SABɦjaŋ lepʃuŋअनि आइपुग्यो।Then I arrived there.
- SABtʃhaplə lepti ʃjaŋma ɲi ʃum deबगरछापमा आएर दुई तीन दिन बस्यो।I used to sit in Bagarchhap for two or three days.
- SABɦjaŋ tʃha kherti roŋmale ɖhoअनि नुन बोकेर बेशी तिर झर्यो।Then I used to walk down to Benshishahar.
- SABɦjaŋ marte tʃha kher ɦjaŋफेरि तल नुन बोक्यो फेरिThen I carried salt to down to Beshishahar.
- SABrika dheka roŋpa rika jala kjuबन त्यसमा तल वेशी बन तिर घुम्यो।Then I used to go around the forest.
- SABtʃhə ɖhe ghjapsa tsəl ti ghjuनुन चामल (सँग) साट्न खोजेर हिँड्यो।I used to seek to barter salt for rice.
- SABʃjakma ʃi ŋa ko reचार पाँच दिन घुम्यो।I used to reach there in four or five days.
- SABɦjaŋ tʃhako ɦjaŋ ɖhelə ghjap ɦjaŋ ɦoteraŋअनि नुन चाहिँ अनि चामलमा साट्यो, अनि त्यस्तै (किसिमले)Then I bartered the salt with rice and in the same way
- SABɦjaŋ kherte ɦoŋ tʃhapləफेरि बोकेर ल्यायो बगरछाप(मा)।then I carried it to Bagarchhap.
- SABɦenʈe khuŋ kaŋ tʃha khertiयस्तै हिउँद भरि नुन बोकेरIn this way, carrying salt during the winter,
- SABtʃhə mala kher ɖhe jala kher mala tʃha kher jala ɖhe kherनुन तल बोक्यो, चामल माथि बोक्यो, नुन तल चामल माथि।I carried the salt down to Beshishahar, and rice to up to Bagarchhap,
- SABɦjaŋdi dhukpu dʒhuŋʃuŋबेसरी दुख पाएँ।I had many hardships.
- SABlo tʃune ɦalə setʃe to metiदश वर्ष देखि उता खानै नभएरBecause of lack of food after I was ten years old,
- SABghondzə ghoela me sedze to meलगाउनलाई लुगा छैन, खानलाई खाना छैन।and there was no clothing to wear, and no food to eat.
- SABpe tukpu ɲjaŋʃuŋ ɦjaŋderaŋयसैगरी वेसरी दुख पाएँ।In this way, I suffered many hardships.
- SABɦonʈela lo tʃɯni tʃjapke thu ŋa ɦonʈe tsediयसै गरेर बाह्र अठार वर्ष सम्म मैले यसै गरेरHaving done like this, having done the same for twelve or eighteen
- SABtukpu tseba taयस्तै दुख गरें।I endured the hardship.
- SABerka tʃha tʃhoŋ ghjapवर्षामा नुन ब्यापार गरें।I traded the salt in the rainy season.
- SABghuŋga ɖhe tshoŋ ghjapहिउँदमा चामल व्यापार गर्थें।I used to trade the rice in winter.
- SABdhana ɲitse dhawa ɲi tshoʈi kolə ʃiŋ ʈuदुई महिना दुई तीन महिना छुट्टीमा दाउरा टिप्थें।I used to collect firewood for two or three months at leisure.
- SABʃiŋ ljakatse ɦonʈeखेतको यस्तै काम पनि गरें।I also worked in the field.
- SABtʃedilə lo tʃjakpe thuयस्तै गरेर अठार वर्ष सम्मDoing like this for eighteen years,
- SABlo tʃjapke ɦalə ɦjaŋ dhene ɦjaŋअठार वर्ष पछि अनि फेरिafter eighteen years again
- SABti tam timaŋ neʃa kolaयो कुरा तिमाङ् भन्ने ठाउँमाin a place called Temang, this thing,
- SABtʃhjaŋ tʃoŋ tʃe man ɲi ɲi tʃhjaŋ tʃhoŋ tʃedi loʃum ʃi tebaभट्टि व्यापार गरेर आमा र हामी दुईजना तीन चार वर्ष बस्यौं।having run a small inn, we lived there for three or four years.
- SABtʃhjaŋma tʃhedi ɦone ɦala ɖãphelə debaभट्टि गरेर त्यहाँ बाट डाँफेमा बसें।Having run the inn, we lived in Danphe.
- SABɖãphe nesə khola phu tʃik jøbəreडाँफे भन्ने ठाउँमा एउटा ओढार छ।There is a cave in a place called Danphe.
- SABɖãphe nesə khola phu tʃik jøbəreडाँफे भन्ने ठाउँमा एउटा ओढार छ।There is a cave in a place called Danphe.
- SABɦola ɦjaŋ siklesne ɦola ɖhakre ɦoŋ kereत्यहाँ पनि सिक्लेस बाट ढाकरेहरू आउँछन्।The porters from Sikles come there.
- SABɖhakere ɦoŋ dilə ɖhakre rile ɖhene ɦolaढाक्रे आएर सवै ढाक्रे अनि त्यहाँHaving the porter come, all porter came there.
- SABbasako ɖhãphe phu naŋlaबासको डाँफेको ओढार भित्रThe porters lived in the cave of Danphe,
- SABdhene ɲie ara tʃoŋge ɦola teअनि हामी पनि रक्सी बेच्न त्यहिं बस्थ्यौं।and then we also lived there
- SABŋako amako phu naŋlə de tilə ara tʃoŋkeम (र) आमा ओढार भित्र बसेर रक्सी बेच्ने।my mother and I used to sell wine living in the cave.
- SABŋako tʃhap jala ara kekeम चाहिँ बगरछापबाट रक्सी ओसार्ने।I used to carry wine from Bagarchhap.
- SABara kekeरक्सी ओसार्ने।Carry wine.
- SABʃjaŋma tʃhjame ara kekeदिन दिनै रक्सी ओसार्ने।Carry wine daily.
- SABlo tʃik ɦolə teba ɖãpheləडाँफेमा त्यहाँ एक वर्ष जति बस्यौं।We lived in Danphe for about a year.
- SABara tʃhoŋ tshedi ɦoneni dheneरक्सी व्यापार गर्यौं, त्यहाँबाट अनि,We did the trade of wine, and then from there,
- SABɦoneni ɖãphene ɦaləत्यहाँबाट डाँफे देखिfrom there, from Danphe,
- SABda sikles mikiत्यहाँ सिक्लेसको मान्छेलेa man from Sikles there said to us,
- SABkhe turu teti tʃi dʒheke dhukpu ɲjuतिमीहरू यहाँ बसेर के गर्ने, दुख पाईन्छ।you will suffer many hardships living here.
- SABsikleslə sjoसिक्लेसमा आउ।Come to Sikles.
- SABsikleslə tʃhjaŋ ara dʒhenaसिक्लेसमा जाँड रक्सि (व्यापार) गरेIf you sell the wine in Sikles,
- SABdʒheke mi meगर्ने मान्छे छैनन्।as there is no man to do this,
- SABtʃhoŋ maŋbu dʒhuŋkəreव्यापार धेरै हुन्छ ।business will be good there.
- SABara ɦjaŋdi kju kereरक्सी वेसरी बिक्रि हुन्छ।Much wine will be sold.
- SABɦolə ʃjo nedi sikleslə ʃoŋत्यहाँ आउ भनेर सिक्लेसमा गयौं।As he said, 'Come there', we went there.
- SABpokhrake ŋjalə sikles gaũ neke kolaपोखरा माथि सिक्लेस भन्ने ठाउँमाIn a place called Sikles just above Pokhara,
- SABɦola loʃi tʃjaŋma dʒheत्यहाँ चार वर्ष भट्टि गर्यौं।we sold wine there for four or five years.
- SABtʃhjaŋma tʃhedi ŋa ʃiŋ ʃjaktaŋ tʃeme ŋa ʃiŋ ɖhukəeभट्टी गरेर मैले दिन दिनै दाउरा टिप्थें।Having sold wine, I used to collect firewood.
- SABɦonʈe tʃeti lo ʃi ɦola tebaयस्तै गरेर चार वर्ष त्यहाँ बसें।Having done this, I lived there for four years.
- SABdhukpu ɲjoʃuŋ da loदुख पाएँ अनि वर्षI suffered many hardships and then
- SABkeni ɦalə ŋaजन्मै देखि मsince I was born, from childhood
- SABʃedze to metilə ŋa dukpu ŋjaŋsuŋखानलाई भात नपाएर मैले दुख पाएँ।I suffered hardships because I did not get food to eat.
- SABta aba aba ɖhuŋkəe ki tʃedilə taअब बुबाले स्वर्गवासी बा ले गर्दा अबBecause of father who passed away, now
- SABtʃhoŋ meghjap ghu ghjaplə dhene daहुने नहुने व्यापारहरु गरेर अनि अबas he did good and bad business, and then,
- SABnor kasjo rile miləʃjorसम्पत्तिमा सवै राम्रो चिज अरूकोमा पुग्यो (फुस्क्यो)।all ancestral properties were shifted to others' hands.
- SABghju ʃjorre matʃho miki bulen poधन सम्पत्ति गएर पनि अझै रिण लाग्यो।All properties were confiscated, and in addition we ran into debt.
- SABbhulen pho tilə dhene ʃərpəsi rile kherʃuŋरिण लागेर सम्पत्ती (सवै) अरू (मान्छे)ले लगे।Having run into debt, other people took it.
- SABdhene ŋaraŋअनि म नैThen, I in particular,
- SABɦenʈe tʃeti lo ghen ɦalə dukpu ŋjuʃuŋयसै गरेर उमेर बढ्दै दुख पाएँ।I suffered hardships as I grew up.
- SABɦotiraŋ re ŋaki lekakoयस्तै हो मेरो काम चाहिँ।My work is like this.
- SABəni ta ʃjamla dheneअनि त्यसपछि अनिThen after that then,
- SABdhene aʃjaŋ dhordze ɖənʈuk neke tʃikअनि झोर्जे डन्टुल भन्ने एकजना मामाmy maternal uncle called Dhorje Dantul said,
- SABdhene ŋalə khe dhuru mate jalə loʃuŋअनि मलाइ त्यहाँ नबस माथी फर्केर आउ,then he said), 'Don't live there, come up returning from there'.
- SABtʃemelə raŋ ʃjoचामेमै आउ।Come to Chame.
- SABta sər phəsija ʃiŋjaअनि तिम्रो चल अचल सम्पत्तीYour property, land and others,
- SABtʃhu lə lo tʏ tʃhaŋʃuŋअब फिर्ता लिने बेला भयो।it is time to take it back.
- SABta tʃhulə ʃiŋ lo dze duअब यता खेतहरू फर्कला जस्तो छ।Your field is likely to return.
- SABta loʃjo ləbdilə mi laŋkelə tsaŋ du siklesləअव फर्केर आउ भनेर मान्छे लिन पठाएछन् सिक्लेस्मा।He sent some men to take us from Sikles to Chame.
- SABdhene ɦjaŋ ɦjalə lo joŋअनि त्यहाँबाट फर्केर आयौं।And we came there, returning from there Sikles.
- SABsiklesne tʃhulə loसिक्लेसबाट यता फर्क्यौं।We came from Sikles from here.
- SABdhene julə lo tʃemelə loअनि फर्क्यौ, गाउँमा फर्क्यौं।Then we returned, we returned to village.
- SABtʃemelə lo dilə ʃjaŋma twiktinləचामेमा फर्केर सत्र दिनमाHaving returned to Chame, in seventeen days,
- SABʃiŋja loʃuŋखेतहरू फिर्ता पाएँ (फर्क्यो)।the fields were returned.
- SABʃiŋja lodiləखेतहरू फिर्ता पाएरHaving got back the field,
- SABdhene ʃiŋja tapअनि खेतहरू रोपें।we planted rice in fields.
- SABphelaŋ dhene ŋa mi dʒeho ɦjaŋअनि फेरि अनि मेरो जिन्दगि चाहिँAnd as for my life,
- SABtʃhapne tʃhin ɖhoma nekekometʃeko tʃhe terʃuŋ asjaŋkiबगरछाप बाट छिन ढोमा भन्ने त्यो सँग विवाह चाहिँ गराइदिए मामाले।my mother arranged my marriage with a woman named Chhin Dhoma from
- SABmitʃe tʃedilə dhene maɖalə deविवाह गरेर अनि माढामा बस्यौं।After getting married, we lived in Madha.
- SABsiŋ siŋja tapखेत खेतहरू रोप्यौं।We planted the fields.
- SABmaɖalə ulkaŋ ŋeke ɲetuŋ ʃa ulkaŋमाढामा करू चुट्ने ठाउँ(मा) करू चुट्ने ठाउँ उल्काङ्In Madha, there was a threshing place in Ulkyang,
- SABdzhumsa ulkaŋ jøbəreमान्छे भेला हुने पनि त्यही उल्काङ् (मा) हुन्थ्यो।it was also the place to gather people.
- SABulkaŋ naŋla dheneअनि उल्काङ् भित्रInside the threshing place,
- SABbəkari kjorti ɦola tebaभकारीले बारेर त्यसमा बस्यौं।we lived there by fencing with a basket for storing grains.
- SABlo ɲitʃe ɦenʈe tʃeti tebaकरिव दुई वर्ष यसो गरेर बसें।I lived like this there for two years.
- SABɦone ʃjamlaत्यस पछिAfter that,
- SABdhene ʃiŋ lo tʃik tʃeअनि खेत करिव एक वर्षfor about a year, the field was planted.
- SABsiŋ taŋ ghjuptʃja ruकाठ र घरबनाउने सामानहरू जम्मा गरें।I collected the wood and things to build houses.
- SABɦone lo ɲi tse ŋeləत्यहाँ बाट करिव दुई वर्ष अगाडिFor two years since then,
- SABɦjulkha ɲilə gwar laŋदुईओटा गाउँलेहरूलाई गुहार मागें।I asked for help with the villagers.
- SABtə gwar laŋ delə khaŋpa ghjapअब गुहार मागेर घर बनाएँ।I built the house by asking for help.
- SABta khaŋpa ghjap thoktʃe tʃik paअब एक तले घर बनाएँ।I built a one-storeyed house.
- SABthoktʃe ɲipa jøbəre ɲela khaŋpakoदुई तले थियो पहिला घर चाहिँ।There was a two-storeyed house before.
- SABkhaŋpa ɲi dak rulʃuŋ(पुरानो) घर सवै कुह्यो।The old house was decayed.
- SABtak luk pəre(कुहेको घरलाई) सवै भत्काएँ।I dismantled the decayed house.
- SABthok tʃe tʃikpalə pəp thoktʃe tʃik ghjapएकतलेमा झारें, (त्यसमा) एक तले बनाएँ।I built it, a one storeyed house.
- SABdha dhene ɦola te ʃeŋlo taŋ ti dheneअब त्यहिँ बस्यौं, खेति पाति काम गरेर अनि,Having engaged in farming, we lived there.
- SABɦonʈe tʃeti maŋpu tukpu ɲjuʃuŋयसो गरेर धेरै दुख पाएँ।I had suffered doing like this.
- SAB