Video Overview
Tshewang Jamtsho, a villager from Phongmey, Tashigang, shares about Tsedar and Tseda (Longevity Flag and Longevity Arrow). The arrow of longevity is made out of bamboo from Tsari, Tibet, with its feather from a vulture. It is believed that vultures can survive for hundreds and thousands of years. The scarf which wraps the arrow, known as Tsedar (Longevity flag), comprise five different colors: white, yellow, red, green and blue, each of which for a guardian of the four cardinal directions and the center: white is East (Sha Dorji Sampa); yellow is South Ratnasambhava; Red is West Amitabha; Green is North Amoghasiddhi; and blue is the center, Vairichana. The arrow and flag is in the altar room near the lama at the end of the annual ritual.
བཀྲིས་སྒང་རྫོང་ཁག་ ཕོངས་མེད་རྒེད་འོག་ལས་ གཡུས་ཁའི་མི་ཅིག་གིས་ ཚེ་དར་དང་ཚེ་མདའི་སྐོར་ལས་ སླབ་ཨིནམ་ད་ ཚེ་མདའ་འདི་ བོད་ལས་ཐོན་མི་ རྩྭ་རི་སྨྱུག་མ་ཟེར་མི་གི་བཟོ་དོ་ཡོདཔ་ད་ སྒྲོ་འདི་བྱ་རྒོདཀྱི་་སྒྲོ་བཀལ་དགོ་མི་འདི་ གཙོ་བོ་ར་ བྱ་རྒོད་འདི་ ལོ་བརྒྱ་དང་སྟོང་སྦེ་སྡོད་ཚུགསཔ་སྦེ་ ཡིད་ཆེས་བསྐྱེད་མི་ལུ་བརྟེན་མས། འདི་ལས་ཚེ་དར་འདི་ དར་སྣ་ལྔ་སྦེ་མདའ་གུ་དཀྱི་འདི་ཡོདཔ་ད་ དར་དཀརམོ་འདི་གིས་ ཤར་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་མཚོན་བྱེད་ཨིནམ་ད་ སེརཔོ་འདི་གིས་ ལྷོ་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནང་དང་ དམརཔོ་འདི་གིས་ ནུབ་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ འདི་ལས་ཧོདམ་འདི་གིས་ བྱང་དོན་ཡོན་གྲུབ་པ་ཚུ་མཚོནམ་ཨིན་མས།
- Phimsong
- Trashigang
- ཚེ་དབང་རྒྱ་མཚོ་ Tshewang Jamtshoད་ལྟོ་ ནཱ་ང་བཅས་རའི་ནཱ་ ས་ཟུར་ཁར་ ཚེ་ཁུག་གཡང་ཁུག་ཟེར་ ལོ་རེ་ལུ་ལོ་མཆོད་གནང་མི་འདི་ ག་ཅི་གི་དོན་ལས་སྨོ་ཟེར་བ་ཅིན་ ད་ལྟོ་ ཁ་ཙ་གི་ལོ་རྒྱུས་ག་ར་ཞུ་ཚར་ཡི་ ཏེ་ད་མཇུག་རང་ ཚེ་དར་གྱི་སྐོར་ལས་ ཨ་ཙི་ཅིག་ཞུ་གེ་ ཟེར་ཞུ་ནི་ལགས། ཏེ་ཚེ་དར་ཟེར་མི་འདི་ ཚེ་དར་ཡང་ ཙཱ་རི་སྨྱུག་མ་ཟེར་ ང་བཅས་ར་གང་བྱུང་མང་བྱུང་ འ་ནཱི་སྤག་ཤིང་དང་འ་ནཱི་ཚུ་གིས་མི་བཏུབ་ནི་ཨིན་མས་ལགས། ཏེ་ཙཱ་རི་སྨྱུག་མ་རང་དགོཔ་ཨིན་མས།
- ཚེ་དབང་རྒྱ་མཚོ་ Tshewang Jamtshoཏེ་ཙཱ་རི་སྨྱུག་མ་འདི་ སྒྲོ་འདི་ ད་བྱ་རྒོད་ཀྱི་སྒྲོ་དགོཔ་ཨིན་མས། བྱ་རྒོད་ཀྱི་སྒྲོ་དགོ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ ག་ཅི་སྨོ་ཟེར་བ་ཅིན་ བྱ་རྒོད་ཟེར་མི་འདི་ ལོ་སྟོང་ཕྲག་སྟོང་ཕྲག་སྦེ་ ཁྲི་སྦེ་ཁོ་ཚེ་རིང་སྟེ་སྡོདཔ་ཨིན་ ཟེར་ཨིན་མས། དེ་འབདཝ་ལས་ ཁོ་ཚེ་རིངམོ་འབད་ནི་དེ་གིས་ ཁོའི་སྒྲོ་ཁག་ཆེ་མི་དེ་ འདི་ཨིན་ཟེར་ཞུ་ནི་ལགས།
- ཚེ་དབང་རྒྱ་མཚོ་ Tshewang Jamtshoཏེ་ཨིན་ཅིག་མིན་ཅིག་ ཚེ་མདའ་ལུ་བྱ་རྒོད་ཀྱི་སྒྲོ་བཀལ་རང་བཀལ་དགོ་ ཏེ་དེ་ལས་ འ་ནཱ་ལས་ མར་མདའ་ལྕགས་འདི་ གདབ་དགོ་མི་འདི་ ཚེ་སྲོག་ལྕགས་ཀྱིས་བསྒྲུབས་བསྒྲུབས་བཟུམ་སྦེ་ ཏེ་འ་ནཱི་བཟུམ་ ལྕགས་འདི་ གནམ་རང་འབད་རུང་ཡལ་མ་བཏུབ་པར་ ལེགས་ཤོམ་སྒྲིང་སྒྲིང་སྦེ་སྡོད་སྡོདཔ་འབད་ནི་དེ་གིས་ ང་བཅས་རའི་ཚེ་དང་བསོད་ནམས་ སྲོག་འདི་ ལྕགས་བཟུམ་སྦེ་དགོཔ་ལས་བརྟེན་ཏེ།
- ཚེ་དབང་རྒྱ་མཚོ་ Tshewang Jamtshoཏེ་ཁོ་གི་ཚེ་མདའ་ མདའ་ལྕགས་ དེ་ལས་བྱ་རྒོད་ཀྱི་སྒྲོ་ འ་ནཱི་བཟུམ་དགོ་པའི་རྒྱུ་མཚན་འདི་ འ་ནཱི་སྦེ་ཨིན་ཟེར་ ཞུ་ནི་ཨིན་ལགས། དེ་ལས་འདི་གི་ཐོག་ཁར་དར་ དཀར་ སེར་ དམར་ ལྗང་ དབུས་མཐིང་ཟེར་ ཤར་ལས་ མདའ་དར་དཀར་པོ་ ལྷོ་ལས་མདའ་དར་སེརཔོ་ ནུབ་ལས་མདའ་དར་དམརཔོ་ དེ་ལས་བྱང་ལས་མདའ་དར་སྔོན་པོ་ དེ་ལས་དབུས་ལས་མདའ་དར་མཐིང་ཁ་སྦེ་ ལྔ་དགོཔ་ཨིན་མས་ལགས།
- ཚེ་དབང་རྒྱ་མཚོ་ Tshewang Jamtshoདེ་ལས་འ་ནཱི་ལྔ་འདི་ ཤར་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་སྦེ་ དེ་ལས་ལྷོ་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས། ནུབ་སྣང་བ་མཐའ་ཡས། དེ་ལས་བྱང་འདོད་ཡོན་གྲུབ་པ་ དབུས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཟེར་ ཁོང་དར་ལྔཔ་ོའདི་དགོཔ་འདི་ དེ་སྦེ་ཨིན་ཟེར་ཞུ་ནི། དེ་ལས་ འ་ནཱ་ལས་མདའ་དར་ཟེར་ མདའ་དང་མདའ་དར་ཟེར་མི་འདི་ ད་ འ་ནཱི་ ཤར་ལས་མདའ་དར་དཀརཔོ་འདི་ ཚེ་མདའ་གི་མདའ་དར་དཀརཔོ་བཏགས་མི་འདི།
- ཚེ་དབང་རྒྱ་མཚོ་ Tshewang Jamtshoཏེ་ད་ ཤར་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་གིས་འབད་ ཚེ་དང་བསོད་ནམས་ག་ར་དངོས་གྲུབ་ཚུར་གནང་ད་ཟེར་ ང་བཅས་ར་འ་ནཱི་གཡང་ཁུགཔ་ད་ གཡུག་མི་འདི་ འདི་བཟུམ་སྦེ་ཚུར་ལྟ་ཞུཝ་ཨིན་ཟེར་ཞུ་ནི། དེ་ལས་ ལྷོ་རིན་ཆེན་འབྱུང་ནས་ཀྱིས་ ཚེ་དང་བསོད་ནམས་ག་ར་ དངོས་གྲུབ་འདི་མཆོག་དང་ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་འདི་ ང་བཅས་སྦྱིན་བདག་ལུ་ལྟ་སྟེ་གནང་ད་ཟེར་ འདི་བཟུམ་སྦེ་གཡུག་ དེ་ལས་ནུབ་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ཀྱིས་ ཚེ་དང་བསོད་ནམས་ག་ར་ ང་བཅས་ར།
- ཚེ་དབང་རྒྱ་མཚོ་ Tshewang Jamtshoརྒྱུ་སྦྱོར་སྦྱིན་པའི་བདག་པོ་ལུ་ལྟ་སྟེ་ ད་ལྟོ་འ་ནཱི་བཟུམ་རྩ་བ་བཙུགས་མི་དེ་ལུ་ ཏེ་ཚེ་དང་བསོད་ནམས་མཆོག་དང་ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་འདི་གནང་ད་ཟེར་ དེ་སྦེ་ཞུཝ་ཨིན། དེ་ལས་བྱང་ལས་འདི་ མདའ་དར་ ལྗང་ཁུ་གིས་ ཏེ་བྱང་འདོད་ཡོན་གྲུབ་པ་གིས་ འ་ནཱི་བཟུམ་གྱི་ཚེ་དང་བསོད་ནམས་ག་ར་ཚུར་གནང་ད་ཟེར་ དབུས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱིས་ ཏེ་མདའ་དར་མཐིང་ཁ་སྦེ་ དེ་ལས་འ་ནཱ་ལས་འ་ནཱི་བཟུམ་ ཚེ་དང་བསོད་ནམས་མཆོག་དང་ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་གནང་ད་ཟེར་ འདི་བཟུམ་སྦེ་གཡུག་ ནཱ་གཡང་བཀུག
- ཚེ་དབང་རྒྱ་མཚོ་ Tshewang Jamtshoདེ་ལས་འ་ནཱ་ལས་གཡང་བཀུག་སྟེ་འགྲོལ་ནི་འབདཝ་ད་ དེ་ལས་རྟེན་འབྲེལ་ཆང་ཟེར་ རྟེན་འབྲེལ་ཆང་བཙུགས་ཏེ་ རྟེན་འབྲེལ་བརྩིས་ཏེ་ དེ་ལས་དེ་སྦེ་འབད་སྦེ་ དང་ཕུ་འབད་བ་ཅིན་ རོགས་ཡོད་མི་ཚུ་གིས་ རེ་རེ་གཉིས་གཉིས་ཀྱིས་མ་གཏོགས་ ཨིན་གཅིག་མིན་གཅིག་ག་ར་གིས་འདི་ འབད་མི་ཚུགས་དོ་ཡོདཔ་མས་ སྒྲུབ་མི་ཚུགས་དོ་ཡོདཔ་མས་ ཟེར་ཞུ་ནི་ལགས། ལོ་མཆོད་ཟེར་མི་འདི་ ཚེ་ཁུག་གཡང་ཁུག་ཟེར་ [ཚེའི་འབྱམས་མཆོད་ཕུལ་ཏེ།?]
- ཚེ་དབང་རྒྱ་མཚོ་ Tshewang Jamtshoའདི་བཟུམ་མའི་དཀར་པོ་དགེ་བའི་ལཱ་འདི་ ཁོང་ཡོད་མི་ ཕྱུགཔོ་རེ་རེ་གཉིས་གཉིས་ཀྱིས་རྐྱངམ་ཅིག་བཏང་སྡོད་ནུག་ ཟེར་ཞུ་ནི་ལགས། དེ་ལས་ཁོང་ འབད་མ་ཚུགས་མི་ཚུ་གིས་ཡང་ རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ཏེ་ རོགས་ཡོད་མི་ཚུ་གིས་བཏངམ་ད་ལུ་ གནམ་མེད་ས་མེད་ སྤྲོ་བ་བརྒྱ་ཆ་གི་བརྒྱ་ཆ་སྦེ་ གནམ་མེད་ས་མེད་ཀྱི་དད་པ་བསམ་གྱི་མ་ཁྱབ་སྦེ་ ཁོང་གི་སྙིང་ཐག་པ་ལས་རང་ དད་པ་སྐྱེས་འོང་ ཆང་པ་ལང་རེ་འབག་ ཆུམ་བང་ཅུང་རེ་འབག་ དེ་ལས་ ཡོད་མི་གིས་ཡར་ མེད་མི་གིས་མར་འབད་ ག་བཟུམ་ཡོདཔ་ཅིག་འབག་སྦེ།
- ཚེ་དབང་རྒྱ་མཚོ་ Tshewang Jamtshoཏེ་འདི་བཟུམ་མའི་ ཏི་རུ་རེ་འབག་ རྟེན་འབྲེལ་བརྩིས་ཏེ་ དང་ཕུ་ཐ་ལ་ཤི་ཀི་ཟེར་ པོ་ཤི་ཟེར་ དེ་ལས་ཡར་རང་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ དེ་བཟུམ་སྦེ་རང་གནང་སྟེ་ རྟེན་འབྲེལ་བརྩིས་སྡོད་ནུག་ ཟེར་ཞུ་ནི་ལགས། ཏེ་དེ་འབདཝ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ ཏེ་ད་ལྟོའི་བར་ན་ཡང་ མ་ཉམས་པར་ འདི་བཟུམ་སྦེ་རང་ དང་ཕུའི་ལམ་སྲོལ་ལུགས་སྲོལ་སྦེ་རང་ དེ་བཟུམ་འབད་དེ་རང་ ང་བཅས་རའི་ནཱ་ ས་ཟུར་ཁ་ དེ་བཟུམ་སྦེ་ ཁོང་གིས་མཛད་གནངམ་ཨིན་ ཟེར་ཞུ་ནི་ཨིན་ལགས།
- ཚེ་དབང་རྒྱ་མཚོ་ Tshewang Jamtshoདེ་ལས་འ་ནཱ་ལས་ ད་ལྟོ་མཇུག་རང་ ཏེ་ད་ཞུ་ནི་ཟེར་རུང་ ད་ལྟོ་ཚེ་དར་ ཚེ་མདའ་ འདི་བཟུམ་ མེ་ལོང་གཡུ་ཆུང་བཏགས་ཏེ་ བྱ་རྒོད་ཀྱི་སྒྲོ་བཀལ་ཏེ་ རབ་བྱུང་པ་ཅིན་ གསེར་དངུལ་ཟངས་གསུམ་གྱིས་གྲུབ་སྟེ་ མདའ་ལྕགས་དེ་ཡང་ དེ་བཟུམ་གྱིས་བཟོ་དགོཔ་ཨིན་མས། ཏེ་ཚེ་སྲོག་ཡང་ལྕགས་བཟུམ་སྦེ་བརྩིས་ཏེ་ འ་ནཱི་མདའ་ལྕགས་གདབ་དགོ་མི་འདི་ རྒྱུ་མཚན་འ་ནཱི་ཨིན་ཟེར་ཞུ་ནི།
- ཚེ་དབང་རྒྱ་མཚོ་ Tshewang Jamtshoཚེ་རིང་ནི་གི་ཐབས་འདི་ ཁོ་བྱ་རྒོད་འདི་ ལོ་སྟོང་སྟོང་སྦེ་ ཚེ་རིངམ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ ཨིན་གཅིག་མེན་གཅིག་རང་བྱ་རྒོད་ཀྱི་སྒྲོ་དགོཔ་འདི་ འ་ནཱི་ལས་བརྟེན་ཏེ་དགོཔ་ཨིན། དེ་ལས་ད་རུང་མདའ་དར་ཟེར་མི་འདི་ མི་ལུ་མདའ་འབད་བ་ཅིན་ ང་བཅས་ར་རྫོང་ཁ་ནང་ལས་མདའ་ ང་བཅས་ཀྱིས་འདི་ མི་ཟེར་སླབ་མས། དར་བཏགས་དགོ་པའི་རྒྱུ་མཚན་འདི་ཡང་ འདི་བཟུམ་སྦེ་བཏགས་ཏེ་ རང་གི་དར་དཀརཔོ་ ད་ཅི་ཞུ་དོ་བཟུམ་སྦེ་རང་།
- ཚེ་དབང་རྒྱ་མཚོ་ Tshewang Jamtshoཤར་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་གིས་དངོས་གྲུབ་མཆོག་དང་ཐུན་མོང་གི་ཚེ་དང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ དངོས་གྲུབ་གནང་ད་ཟེར་ ད་ཅི་གོང་ལུ་ཞུ་དོ་བཟུམ་སྦེ་རང་ འདི་བཟུམ་སྦེ་སྨོན་ལམ་བཏབ་སྟེ་ འདི་བཟུམ་མའི་བཀིགཔ་ཨིན་ ཟེར་ཞུ་ནི་ཨིན་ལགས། དེམ་ཅིག་རྐྱངམ་ཅིག་བཏངམ་ཨིན་ ང་གི་ཁ་ཐུག་ལས་ཞུ་ནི་ དེམ་ཅིག་རང་ཨིན། ལགས་སོ། བཀའ་དྲིན་ཆེ་ ཟེར་ཞུ་གེ་ལགས།། །།