Skip to main content Skip to search

Mandala Collections Audio-Video

08 Feb 2016
3 min 42 sec
Video Overview
Creators: 
Penchela, Pema

༉ རྩི་རང་བདེ་སྐྱིད་གླིང་ལས་ ཕུརཔ་སྒྲོལམ་གིས་གཏང་མི་སྐྱོ་བློ་སྣ་བསྡུས་འདི་ བློ་ཟེ་གི་ནང་གསེས་ཅིག་ཨིན་པས། སྐྱོ་བློའི་ནང་འབད་བ་ཅིན་ ཞབས་ཁྲ་བཟུམ་སྦེ་ར་ དགའ་བློ་ གཉེན་བློ་ དགྲ་བློ་ སྐྱོ་བློ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ཡོད་པའི་གྲས་ལས་ སྐྱོ་བློའི་སྐབས་ལུ་ སྐྱོ་བའི་ཚིག་ཚུ་བཙུགས་ཏེ་བཤད་པ་རྐྱབ་ཨིན་པས།

The ballad narrated by Phub Dem from Dekiling in Tsirand District is part of a collection of melancholic lozey ballads. This kind of ballad is usually sung when somebody is in an unhappy mood. The lyrics recounts the sorrowful and miserable life of a bird of Tibet, a swan that suffered deeply when trying to find a home for her family.

Oral Cultures of Bhutan
Transcript search
No results found for this search
0 of 0
  • ཕུརཔ་སྒྲོལ་མ Phub Dem
    ས་བོད་ཀྱི་བྱ་ཆེན་ངངཔ་འདི། །མ་ཕུར་ཟེར་བ་བོད་ལུ་འཕུར། ། ཚང་མ་འཚོལ་ཟེར་བ་ཚང་ཅིག་འཚོལ། །ཚང་འཚོལ་བར་སྤོས་དཀར་བསངས་ཅིག་འཚོལ། །
    The huge swan of Tibet; Told not to fly, but has flown to Tibet; Told not to seek, but has sought a nest; Has sought a nest on the tree, giving frankincense.
  • ལྷོའི་ཁུ་བྱུ་སྔོན་མ་གིས། །མགུ་སེ་བྱ་ང་རའི་ཚང་ཨིན་ལོ། །རྩ་བོ་སྨན་ཆུང་བུ་མོའི་གསོལ་རེ་ཨིན་ལོ། །
    The cukoo of the South; Says the top is its own nest; The bole, gift for the girls.
  • བོད་ཀྱི་ཤང་ཤ་འུ་སྒྲ་གིས། །བྱམོ་ནཱ་ལུ་མ་ཆགས་ཞ་ཞ་ལོ། ། མགུ་སེ་བྱ་ང་རའི་བསངས་ཕུད་ཨིན་ལོ། །རྩ་བོ་དཔལ་སྐོར་ཅན་མའི་ཟེཝ་འབྲུ་ཨིན་ལོ། །
    The roaring Shang Shang (a bird) of Tibet; Says the swan cannot nest in here; Says the top is its (Shang Shang’s) incense offering; The bole, anther for the bees.
  • བྱམོ་རང་དབང་ཤིང་ཅིག་མི་བརྩེགས། །ཤིང་གཅིག་གི་གདོང་ཡང་མི་མཐོང་མས། ། ཤིང་ནཱི་ལས་རྩམ་ཏོག་ཟུང་གཅིག་བཅག །ས་ནཱི་ལས་མར་མ་ཕུར་བའི་མཇུག །
    The bird (I) will not stack my own woods; (I) cannot even see the face of one tree; Took a pair of tender shoots from that tree; After flying further down from that place…
  • བྱམོ་རང་དབང་ཤིང་ཅིག་མི་བརྩེགས། །ཤིང་གཅིག་གི་གདོང་ཡང་མི་མཐོང་མས། ། ཤིང་ནཱི་ལས་ཟམ་ཏོག་ཟུང་གཅིག་བཅག །ས་ནཱི་ལས་མར་མ་འཕུར་བའི་མཇུག །
    The bird (I) will not stack my own woods; (I) cannot even see the face of one tree. Took a pair of tender shoots from that tree; After flying further down from that place…
  • མར་མ་འཕུར་ཟེར་བ་ལྷོ་ལུ་འཕུར། །ཚང་མ་འཚོལ་ཟེར་བ་ཚང་ཅིག་འཚོལ། ། ཚང་འཚོལ་བ་ཙནྡན་སྡོངམ་འཚོལ། །
    Told not to fly down (South), but has flown Southwards; Told not to seek, but has sought a nest; Has sought a nest on the cypress tree.
  • བྱམོ་རང་དབང་ཤིང་གཅིག་མི་བརྩེགས། །ཤིང་གཅིག་གི་སྡོང་ཡང་མི་མཐོང་སྦེ། ། ཤིང་ནཱི་ལས་ཙམ་ཏོག་ཟོང་གཅིག་བཅག །ས་ནཱི་ལས་ཕར་ཕ་ཕུར་བའི་མཇུག།
    The bird (I) will not stack my own woods; (I) cannot even see the face of one tree. Took a pair of tender shoots from that is tree; After flying further across from that place…
  • མ་ཕུར་ཟེར་བ་རྒྱ་ལུ་ཕུར། །ཚང་མ་བཅའ་ཟེར་བ་ཚང་ཅིག་འཚོལ། ། ཚང་འཚོལ་བར་སྤག་ཤིང་མགུ་ལུ་འཚོལ། །
    Told not to fly, but has flown to India; Told not to seek, but has sought a nest; Has sought a nest on a bamboo.
  • རྒྱའི་རྨ་བྱ་གདོང་སྒྲོ་གི །བྱམོ་ནཱ་ལུ་མ་ཆགས་བཞག་བཞག་ལོ། ། རྩ་བོ་རྒྱ་ཟ་བུ་མོའི་གསོལ་རས་ཨིན་ལོ། །
    The peacock of India; Says the swan cannot nest in here; Says the bole is gift for the Indian girls.
  • སྒོང་རྡོག་ལྔ་གསུམ་བཅོ་ལྔ་འབུད། །བྱི་ཅུང་བཞི་གསུམ་བཅུ་གཉིས་ཐོན། ། བྱི་ཅུང་ཤོག་སྒྲོ་མ་རྒྱགཔ་ལས། །རྒྱ་ཚད་པའི་གནམ་ཁ་ལོང་མཆི་ནུག །
    Three times five, fifteen eggs are laid; Four times three, twelve chicks came out; Before the chicks were fully fledged; The temperature in India has risen.
  • མར་མ་འཕུར་ཟེར་བ་མཚོ་ཁ་ཕུར། །ཚང་མ་འཚོལ་ཟེར་བ་ཚང་ཅིག་འཚོལ། །ཚང་འཚོལ་བར་པདྨའི་མཚོ་ཁ་འཚོལ། །
    Told not to fly, but has flown to the lake; Told not to seek, but has sought a nest; Has sought a nest at the lotus lake.
  • ལྷོདན་ད་རེས་ནང་པ་ཤོག །མ་ལྷོད་གཉིས་ལུ་མ་ལྷོད་ན། ། བྱམོ་འགྱོ་ས་ཆུ་མོའི་གཞུང་ཁ་ཨིན་ལོ། །རྐང་ཅུང་གནམ་ལུ་ལྷོང་ནི་ལོ། །
    If possible, come between today and tomorrow; Should (you) not arrive within two (days); Says that the swan's destination will be on the river current; That its feet will be skyward.
  • བྱའི་བྱ་ཆེན་རྒྱལ་པོ་གིས། །བཀའ་ཤོག་གནམ་ལས་བཀྲམ། ། བྱམོ་ཡོད་རིགས་ཡོད་ཚད། །བྱ་ཁལ་མཇུག་ཤོག་ཟེར་བའི་ལོ། ། བྱི་ཅུང་ཡོད་རིགས་ཡོད་ཚད། །བྱི་ཁལ་མཇུག་ཤོག་ཟེར་བའི་ལོ། །
    The huge King of the birds; Decreed from the sky; That, the birds should contribute the bird’s-tax; Chicks should contribute chick’s-tax.
  • ཤོག་ཐལ་ཐང་མར་བརྡལ་ནི་ལོ། །ཨོལ་ལྐོག་ཚིག་ལས་དཀྲོལ་ནི་ལོ། །བྱམོ་རྐང་ཅུང་གནམ་ལུ་ལྷོང་པར་དོགས། ། ཤོག་ཐལ་ཐང་མར་བརྡལ་བར་དོགས། །ཨོལ་ལྐོག་ཚིག་ལས་དཀྲོལ་བར་དོགས། །བྱམོ་བྱ་ཁལ་མཇུག་བ་འགྱོཝ་དྲགས། །
    That the feathers will be dispersed on the ground; That the joints in the neck will be twisted; Fearing that the bird’s (my) feet will be erected; That the feathers would be dispersed; That the joints in the neck would be dislocated; The bird (I) would rather go and pay the bird-tax!
  • དབའེ་ཉན་ཅིག་མཚོ་སྨན་རྒྱལ་མོ། །གསན་ཅིག་མཚོ་སྨན་རྒྱལ་མོ། ། ཕྱི་རུ་དཀརཝ་ཤར་གྱི་རི། །དྲོ་པ་དཀརཝ་ནུབ་ཀྱི་རི། །དུས་བརྟན་རྐྱང་དཀརཝ་གངས་ཀྱི་རི། །
    Hey, listen, the Queen of the lake; Listen, the Queen of the lake; Bright in the evenings are mountains in the East; Bright in the mornings are mountains in the West; Bright forever are the snow-capped mountains.
  • ས་ཨ་མཐོང་མི་མཐོང་མཐོང་བའི་རི། །ཨ་གསལ་མི་གསལ་གསལ་བའི་རི། ། གསལ་བའི་རི་ལས་མར་བལྟ་ཚེ། །ལོག་མ་བལྟ་སེམས་ཀྱིས་བཟོད་ཚུགས། །
    Visible from or not? The mountain is visible; Clear or not? The mountain is clear; Peering down the visible mountain; Could not resist from looking back.
  • བྱི་ཅུང་ཤོག་སྒྲོ་རྒྱགཔ་ལས། །ཡར་གངས་ཀྱི་རི་ལུ་བཏང་སྨ་རེ། །བྱམོ་དང་བྱི་ཅུང་ཞལ་འདྲེས། །ཡར་གང་གི་རི་ལུ་བཏབ་གེ ། འཕྲལ་དགའ་ཚོར་བྱ་མ་མི་བརྗེད། །མཇུག་དྲིན་ལེན་བྱི་ཅུང་འཇལ་ལ་བཅུག་གེ་ཟེར། །
    When the chicks are fully-fledged; Send them to the mountains; The bird and the chick’s acquaintance; Shall be on the mountains; For now, the bird shall not forget the gratitude; Shall ask the chicks to repay the kindness later. Is like this.
  • བྱམོ་དྲན་མེད་ངང་ལུ་འགྱེལ་སོང་ནུག །བྱམོ་དྲན་མེད་ངང་ལུ་འགྱེལཝ་ལས། །བྱ་མོ་སེར་ལས་བུ་ཀོ་གིས། ། ཕྱག་གཡས་བ་ཇ་ཐང་བཞེས་དྲི་བསྣམས། །གཡོན་མ་ར་མེ་ཏོག་བསྣམས། །བྱམོ་དྲནམ་ལས་ཧོང་སྟེ་འཁྱིད།
    The swan has fallen unconscious; Because the swan has fallen unconscious; Buko, the golden bird; With some savory black tea in its right hand; And a grape flower in its left; The bird was resuscitated and led.
  • སེམས་བཟོད་ལོ་མེད་པར་ལོག་བལྟ་ཚེ། །མར་རྒྱ་ནག་པདྨའི་མཚོ་ཁ། ། ཆུ་མེད་པའི་རྡར་རྡོ་བཀྱག་རོང་རོ། །བྱམོ་མེད་པའི་བྱི་ཅུང་མགུ་རིལ་རི། །
    Looking back, unable to resist; Down there, at the lotus lake of China; Are the whetstones desolate, without water; The chicks forlorn, in the absence of the mother-bird.
  • སྐརམ་ཞོ་དྲེ་འོག་དྲེ་འཕུ་དྲེ་གསུམ། །ཤར་ས་གནམ་གྱི་མཐའ་མ་མས། ། མཐའ་མ་མ་ཤར་དཀའ་མི་འདུག །གནམ་གྱི་སྦུག་ལུ་ཤར་བ། །སྦུག་ཞོ་ཞལ་ཟླ་བ་ཤར་མ་སྟེར། །
    The three stars: Zhodre, Wogdre, and Phudre; Shine at the edge of the sky; There is no option not to shine at the edge; To shine in the middle of the sky; the moon did not allow it.
  • དབའེ་ཉན་ཅིག་མཚོ་སྨན་རྒྱལ་མོ། །གསན་ཅིག་མཚོ་སྨན་རྒྱལ་མོ། ། ངའི་བྱི་ཅུང་འཚོ་རོགས་འབད་སྨ་རེ། །བྱི་ཅུང་ཤོག་སྒྲོ་རྒྱགཔ་ལས། །གང་གི་རི་ལུ་བཏང་སྨ་རེ། །
    Hey, listen, the Queen of the lake; Listen, the Queen of lake; Help [me] look after my chicks; When the chicks are fully-fledged; Send them to the mountains.
  • འཕྲལ་དགའ་ཚོར་བྱ་མ་མི་བརྗེད། །མཇུག་དྲིན་ལས་བྱི་ཅུང་འཇལ་བཅུག་གེ ། བྱམོ་དང་བྱི་ཅུང་ཞལ་འདྲེས། །གངས་ཀྱི་རི་ལུ་བཏབ་གེ །ཟེར་འནཱེམ་་ཅིག་ཨིན་ལགས།
    For now, the bird shall not forget the gratitude; shall ask the chicks to repay the kindness later. The bird and the chick’s acquaintance; shall be on the mountains; Like this, that is all la.
  • བརྩེ་དང་འབོད་མི་ཧང་ཁྲི་གསུམ། །ཕྱད་ས་གཡུས་ཀྱི་མཐའ་མ་མས། །མཐའ་མ་མ་ཕྱད་དཀའ་མི་འདུག ། མི་གི་སྦུག་ལུ་ཕྱད་པ། །སྦུག་ཡབ་ཡུམ་གཉིས་ཀྱིས་ཕྱད་མ་སྟེར། །མཐའམ་མཉམ་རོགས་གཞོན་མ་འདྲོངས་སོང་ནུག །
    Three of them: the beloved, middleman and the pillow; The edge of the village is where they meet; There is no option not to meet at the edge; To meet among the people; The parents did not allow; At the edge, the young friends have disappeared.
  • མཐའམ་སྨིན་དྲུག་རྒྱལ་མོ་འདྲོངས་སོང་ནུག །དཀར་སངས་མཐོ་མཐོ་དགྱེས་པའི་ཚེ། །ཞོ་ཞལ་ནུབ་ཁ་གཡོ་བའི་ཚེ། ། སྐརམ་ལན་ཅིག་འཛོམས་པའི་སྨོན་ལམ། །ཡར་དགུང་གི་སྦུག་ལུ་བཏབ་གེ །
    The Mindu Gyalmo at the edge has disappeared; When the Brightness of sky is happy;When the moon sets down in the West; For the stars to meet together, for once; A prayer for stars to meet together; will be made at the centre of the sky.
  • མཉམ་རོགས་ཁྲོམ་ཚོགས་དགྱེས་པའི་ཚེ། །ཡབ་ཡུམ་ཚེ་ལས་འདས་པའི་ཚེ། ། བརྩེ་ལོག་ཅིག་བསྡོམས་པའི་གནམ་བསྐོས། །ཁྱིམ་ཁང་ཁྱིམ་གཅིག་ལུ་བཏབ་གེ །ཟེར་ ཏེ་འ་ནི་ཨིན།
    When the crowd of friends is happy; when the parents have passed away; For the destiny to meet with the beloved again; shall be in the shelter of a house. So, this is it.
Collection: 
Oral Cultures of Bhutan
Subject 
Referenced Places 
Recording Location 
Time Period: 
Time: 
00:03:43
Creator: 
Penchela
Creator: 
Pema
Contributing Narrator: 
Phub Dem
Publisher: 
Tibetan and Himalayan Library
Data Entry: