31 Jan 2012
3 min 58 sec
Video Overview
Creators:
Unknown
Sonam and an old classmate talk about changes in Lhasa since their childhood.
དགེ་རྒན་བསོད་ནམས་དང་ཁོང་གི་སློབ་གྲོགས་རྙིང་པ་ཞིག་གིས་ཁོང་ཚོ་ཆུང་དུས་ནས་ད་ལྟའི་བར་གྱི་ལྷ་སའི་འགྱུར་ལྡོག་སྐོར་གྱི་ལབ་གླེང་།
索纳老师和她的一位老同学聊她们从小到现在的拉萨的变化。
- Lhasa
- བསོད་ནམས Sonamདེང་སང་གང་རེད་ལྷ་ས་ང་རང་ཚོ་ཆུང་ཆུང་སྐབས་དང་བྱས་ན་འགྱུར་ལྡོག་ཞེ་པོ་ཕྱིན་འདུག་The Lhasa city had undergone a sea change compared to when we were kids.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateའོ་རེད།I agree.
- བསོད་ནམས Sonamསྔས་མ་གང་རེད། ང་བསླབ་གྲྭ་ཡཱ། ང་ཚོ་བསླབ་གྲྭར་འགྲོ་དུས་ཏང་གྷ་རི་བཞོན་བྱས་འགྲོ་གི་རེད་པ། ཕར་ཚུར་འགྲོ་དུས།We used to go to the school by riding our bicycle to and fro.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateའོ།Yes.
- བསོད་ནམས Sonamམི་སེ་ཡོག་མ་རེད་པ།And there were not many people.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateའོ་རེད།Right.
- བསོད་ནམས Sonamཕར་ཚུར་ཡང་ས་ཁལ་ཁག་ཚོ་གང་རེད། གཙང་སྦྲའི་འཕྲོད་བསྟེན།Then we used to have zone wise periodic area cleaning time.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateགད་ཕྱིས་ར་བྱས་བྱས། སྒོ་འགྲམ་འདི་པ།We had to clean our surrounding.
- བསོད་ནམས Sonamགད་ཕྱིས་བྱས། བར་ལ་གསེང་ལ། ཛོར་པོ་ཡོད་མ་རེད་པ། གཙང་མ་ཡོད་པ།We keep our area clean, and there were no dirty places.
- བསོད་ནམས Sonamའོ། ཆུང་ཆུང་དུས་ལ།Yes, that was when we were young.
- བསོད་ནམས Sonamཨཱ་ནི། ཨང་། ཆུང་ཆུང་གོང་དུ་ལྟ་ད་ལྟ་བྱས་ནས་ཛོར་པོ་ཞེ་པོ་ཆགས་འདུག་ག མི་མང་བ་ཞིག་འདུགComparing now and then, now the areas are filthy. And the city has a lot of people.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateལྟ་མ་རེད། གང་ས་གང་ནས་མི་འོང་བ་རེད་པ། ས་ཕྱོགས་གང་ས་གང་ནས། འོ་འདི་རེད་ཤག ཏིག་ཙམ་ཛོར་པོ་ཆགས།That's is because many people are coming from different parts of the country. So it got dirty.
- བསོད་ནམས Sonamཨཱ་ནི་སྔས་མ་ནང་བཞིན་ཕར་ཚུར་འགྲོ་དུས་པཱ་སེ་ལེན་དགོས་ཀྱི་མ་རེད་པས།Like in the old days, do we have to get a letter when we travel around the country?
- ཅིག་ལེན་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་ས་ཁུལ་ནས་ངོ་སྤྲོད་བཟོ་ལྟ།Do you remember, we have to request a letter from the regional office?
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateག་པར། ག་པར་འགྲོ་དུས། ཏིག་ཙམ་ཞིག་ཕྱི་ལོགས་ལ་ཡ།Where exactly? We need one for traveling outside the country.
- བསོད་ནམས Sonamཕྱི་ལོགས་མ་རེད་ལྟ་ཕྱི་རྒྱལ་ལ་འགྲོ་དུས་པཱ་སེ་བཟོ་དགོས་ཀྱི་རེད་པ།Not outside the country. If you travel aboard, you need one.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateའོ་རེད་རེད།You are right.
- བསོད་ནམས Sonamསྔས་མ་གལ་སྲིད་ལྟ་ལྷ་ས་ནས་གཞིས་ཀ་རྩེ་བར་དུ་ཕྱིན་ན། ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་ནས།In the past, say if we travel from Zhikatsé to Lhasa, we need to request a letter from the regional committee.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateལྟ་དགོས་མ་རེད།We no longer need one.
- བསོད་ནམས Sonamངོ་སྤྲོད་ཡི་གེ་ཞིག་ལེན་དགོས་ཀྱི་མ་རེད་པས།Isn't that we need one reference letter?
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateལྟ་འདི་གས་དགོས་མ་རེད།We no longer need that kind of letter.
- བསོད་ནམས Sonamདགོས་མ་རེད་པས།We don't need them?
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateལྟ་ཕྱི་ལོགས་ནས་ཚུར་ཡོང་ན་འདི་བྱེད་ཀྱི་འདུག་ག་ས་ཁུལ་ནས་གང་རེད་འདི་བྱེད་དགོས་ཀྱི་འདུག གང་རེད། ངོ་སྤྲོད་བཟོ་ལྟ་བྲིས་ཀྱི་འདུག་གIf you come from other states, you need to do, what's that? You need something like a reference letter.
- བསོད་ནམས Sonamཐོ།Registration?
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateཐོ། ཐོའི་ནང་།You have to register.
- བསོད་ནམས Sonamའགྲུལ་ཐོ་བཀག་དགོས་ཀྱི་རེད་པས།Do you have to register?
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateའོ། འགྲུལ་ཐོ་བཀག་དགོས་ཀྱི་རེད།Yes, you have to register as a traveler.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateཕྱི་ལོགས་ནས་མི་ཡོང་མཁན་གཞན་མ་གཞི་བཀག་དགོས་ཀྱི་མ་རེད།Only those coming from outside the city need to register.
- བསོད་ནམས Sonamཨང་།I see.
- བསོད་ནམས Sonamའོ།Okay.
- ཨཱ་ནི་གང་རེད་ད་དུང་རྒྱ་མིའི་ཟ་ཁང་དང་། རྒྱ་མིའི་ཚོང་ཁང་ཞེ་པོ་འདུག་གNowadays, the city is now dotted with Chinese restaurants and shops.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateའོ།Right.
- བསོད་ནམས Sonamས་ཆ་ཁ་ཤས་ལ་གང་ཟེར་དགོས་ཀྱི་རེད། ཁྲན་ཏུ་སླེབས་པའི་བཟོ་ལྟ་འདུགSome parts of the city is like Chengdu.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateཁྲན་ཏུ་ལས་སྡུག་གི་རེད། ཀུ་ཅི།I think they are worse than Chengdu.
- བསོད་ནམས Sonamརེད་པས།Really?
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateབུད་མེད་: འོ། ཛོར་ར་ཡོག་ཡོད།Yes, it is dirtier here.
- ཁྲན་ཏུ་ཡང་གཙང་མ་ར་ཅིག་འདུག་གChengdu is much cleaner.
- བསོད་ནམས Sonamཨཱ་ནི་ད་དུང་འདི་བྱས། གླིང་བསྐོར་མཐའ་འདའི་གང་ག་གཞང་ཁང་རེད་ཟེར་གྱི་འདུག་གBesides, there are many brothels around outer circumambulation road.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateའོ་རེད། གཞང་ཁང་དང་ཨཱ་ནི་འདི་རྩེད་མོ་རྩེ་ས། ཨན་མོའོ་(ཕུར་མཉེ་)གཏོང་ས། ཨེ་འདྲས་ཞེ་པོ་བཟོས་འདུག་གYes. Brothels, games, and massage parlors. There are a lot of them.
- གཟུགས་པོ་ཨེ་འདྲས་བྱས་ས། གང་ཟེར་དགོས་ཀྱི་རེད།And fitness centers. What do you call it (in Tibetan)?
- བསོད་ནམས Sonamབོད་སྐད་ནང་ལ་ཡོག་མ་རེད། རྒྱ་སྐད་ནང་ལ་ཡ་འོ་ནང་བཞིན།We don't have a word for that yet as in the Chinese language.
- འདི་བྱས། ཨཱ་ནི་གང་རེད་ཨེ་འདྲས་གཞང་ཁང་དེ་ཚོ་བཙུགས་ཡག་དེ་ཁྲིམས་ནས་བརྒལ་བ་མ་རེད་པས།That is one thing. And is it legal to operate brothel?
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateཨཱ་ནི་ལབ་སེ་མེད་པ།There is no place to report it.
- བསོད་ནམས Sonamཡོད་མ་རེད་པས།None at all?
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateལབ་ས་ཡོག་མ་རེད། ཁོ་རང་ཚོས་བཟོས་པ་རེད།There is no place to voice your concern. They made them.
- བསོད་ནམས Sonamམ་གཞི་འོ་ཁོ་རང་ཚོས་རྒྱ་མོ་གཞང་ཁང་ཚོ། གང་རེད་ཕ་གི་དམག་སྒར་དང་འབྲེལ་བ་ཡོག་རེད་ཟེར་གྱི་འདུག རེད་པས་འདི།They said, those prostitutes have a connection with the military encampment. Is that true?
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateའོ་ཟེར་གྱིས། ཅུན་ཆུའུ་དམག་སྒར་དང་འབྲེལ་བ་ཡོག་རེད་ཟེར་གྱི་འདུག་གI heard it too. They have a relation with military command.
- བསོད་ནམས Sonamཨང་།I see.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateགཞང་ཁང་ནང་ལ་གནས་ཚུལ་བཟོ་ལྟ་བྱུང་བ་ཡིན་ན་དམག་མི་ལམ་སེང་ཡོང་གི་རེད་ཟེར་གྱི་འདུག་ག དམག་མི་དང་ཨེ་འདྲས།They said, if an incident happens at a brothel, army personnel will immediately arrive at the scene.
- བསོད་ནམས Sonamརེད་པས།Really?
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateདམག་མི་ལམ་སེང་ཡོང་གིས་ཟེར་གྱིས། འོ།Yes, soldiers will arrive in no time.
- གལ་ལབ་སེ་མེད་པ་འདྲ།There is no other place to report.
- ཨཱ་ནི་བོད་རིགས་གང་ག་ལོགས་འོ་ཨེ་འདྲས་སེ་འཕྲོ་བརླག་འགྲོ་གི་འདུག་གAnd many Tibetans' lives were ruined like this.
- བསོད་ནམས Sonamཨང་།Oh.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateར་བཟི། བོད་རིགས་ཟེར་ཡག་ཆང་རག་ལ་དགའ་པོ་རེད་པཱ། ཨཱ་ནི་ཆང་བཏུངས་ར་བཟི། ཨཱ་ནི་ཡེ་པ་ཕྱིན། ཨཱ་ནི་བཟའ་ཚང་དང་མ་འཆམ་པ་ཆགས་ནས།Tibetans like drinking alcohols. They get drunk and then visit those brothels. As a result, arguments began between life partners.
- རྒྱག་རེད་བརྒྱབ་བྱེད་ཀྱིན་བསྡད། ཨཱ་ནི་སང་ཉིན་གནངས་ཉིན་ཁ་ཁ་བྱེད་ཀ་ཕྱིན།They fight each other and get divorced the following day.
- བསོད་ནམས Sonamལྟ་ཁོ་རང་ཚོ་སྡིག་པ་ལྟ་ཞེ་པོ་ཡོག་རེད་པ། ཨེ་འདྲས་བྱས་བྱས་བཟའ་ཚང་ཁ་ཁ་བཏང་བྱས།Those prostitutes are real sinners for splitting families.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateའོ།Yes.
- བསོད་ནམས Sonamལྟ་སྤྱི་ཚོགས་ཁོ་ར་ཨེ་འདྲས་ཆགས་འགྲོ་གི་འདུག་ག སྔས་མ་བསླབ་གྲྭ་འགྲོ་དུས་ཐེར་ཀ་མཐོང་ཡོག་ཡོད་པ། རྟ་དྲེལ་ཐེར་ཀNow the whole society is becoming like this. During our school days, there was a lot of carts pulled by either horse or mule.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateམཐོང་ཡག་ཞེ་པོ།Yes, there were a lot.
- བསོད་ནམས Sonamཡོད་རེད་པས་ལྟ།Are there any left?
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateདེང་སང་ཡོད་མ་རེད།Nowadays, we don't have any.
- བསོད་ནམས Sonamགྲོང་གསེབ་ལའང་ཨ་ཡོད།How about in the villages?
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateགྲོང་གསེབ་ལ་ཁག་ལ་ཡོག་རེད།You will find them in the village.
- བསོད་ནམས Sonamཡོད་རེད་པས་ཐེར་ཀAre there?
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateའོ་འོ། ལྟ་འདི་པ་མི་འདུག གྲོང་ཁྱེར་ནང་ལོགས་ལ་མི་འདུག གཅས་མི་འདུག་དེང་སང་།Yes, but not here in the city, you won't find any animal carts.
- བསོད་ནམས Sonamགྲོང་ཁྱེར་ནང་གཅིག་རྟའི་འབོར་རེས།How about if we need to transport in the city?
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateལྟ་འདི་འདུག མི་དྲུད་ཟེར་གྱི་འདུག་ག ཐེར་ཀ་ལག་པས་དྲུད་ཡག་ཞིག་འདུག་གThese days, we have something called midrü (cart or trolley), one that you need to push.
- བསོད་ནམས Sonamའོ་འོ།Yes.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateའོ་འདི།We have that.
- བསོད་ནམས Sonamའདི་ཡོག་རེད་པས།Is it there?
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateའདི་ཆོག་ཏེ་རེད། འདི་བཟའ་འབྲུ་བཙོངས་སའི་སྒོ་འགྲམ་བསྡད་ཀྱི་འདུག་གWe have a lot of them. Often you will find them outside the grain’s shops.
- བསོད་ནམས Sonamཨའང་།I see.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateརྩམ་པ་དང་ཨེ་འདྲས་ཉོས་ན།Like places where you buy tsampa and other grains.
- བསོད་ནམས Sonamའོ་འོ།I see.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateཨཱ་ནི་ཕར་ཚུར་འཁྱེར་བྱསའགྲོ་གི་འདུག་ག ཁོང་ཚོར་གླ་ཏིག་ཙམ་སྤྲད།You have to pay a small fee to the owners, and they help you to carry them.
- གླ་སྒོར་མོ་ལྔ་ཙམ། དྲུག་ཙམ་སྤྲད་བྱས།It is about five or six Renminbi.
- བསོད་ནམས Sonamཨཱ་ནི་ཁེ་པོ་རེད་པ།Then it is cheap.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateཁེ་པོ་རེད།It is cheap.
- འདའི་ཡང་གྲོང་གསེབ་ཁག་ནས་རེད།There are from the village areas.
- བསོད་ནམས Sonamལྷ་ས་མི་བྱེད་མཁན་ཡོག་མ་རེད་པས།Do the Lhasa city people do that kind of work?
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateཡོག་མ་རེད། མི་འདུགNo, they don't do that job.
- བསོད་ནམས Sonamའོ་འོ།I see.
- བསོད་ནམས Sonamཨཱ་ནི་འདི་ནས་ཡང་འདི་གཏོང་མཁང་མང་པོ་འདུག་ག གང་རེད། རིག་ཤོའོ།Then there are lots of rickshaw drivers.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateའོ་འོ། འདི་ལ་ཆོག་ཏོ་ཡོག་རེད། སན་ལུན་(བོད་སྐད་ འཁོར་ལོ་གསུམ་ལྡན)Yes. They are many of them - the rickshaw drivers.
- བསོད་ནམས Sonamའོ་འོ།Yes.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateསན་ལུན་ཟེར།It is senlün.
- བསོད་ནམས Sonamསན་ལུན་ཟེར།Yes, it is senlün.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateང་ཚོས་སན་ལུན་ཟེར། སན་ལུན་ཟེར་ན་རྒྱ་སྐད་མིན་འགྲོI call it senlün. I think senlün is a Chinese word.
- བསོད་ནམས Sonamརྒྱ་སྐད་རེད། འཁོར་ལོ་གསུམ་ཡོག་རེད་པས།Yes, it's. It means one with three wheels.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateའོ་རེད།You are right.
- བསོད་ནམས Sonamརིག་ཤོའོ་བྱས་བྱས་ཕལ་ཆེར་དབྱིན་ཇི་ཡིན་ནམ་བལ་པོ་ཡིན་ནམ་གཅིག་གི་སྐད་ཡིན་གྱི་རེད།The word rickshaw must be either English or Nepalese word.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateརིག་ཤོའོ་སེ་འོ་བལ་ཡུལ།In Nepal, they call it rickshaw.
- བསོད་ནམས Sonamཁ་ཤས་ཀྱིས་རིག་ཤོའོ་ལབ་ཀྱི་འདུག་ག ལྷ་ས་ཡཱ།Some people in Lhasa call it rickshaw.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateསན་ལུན་སེ། མང་བས་སན་ལུན་ཟེར་ག་བྱེད་ཀྱི་རེད།Majority of the city people call it senlün.
- བསོད་ནམས Sonamཨཱ་ནི་དེང་སང་མོ་ཊ་དེ་ཚོ་ཕར་ཚུར་བསྡད་དུས་གོང་ཁེ་ལོད་ཡོག་རེད། མོ་ཊའི་ནང་ཕྱིན་ན།If you hire a taxi, is the rate is cheap?
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateགོང་ཁེ་པོ་ཁེ་པོ་རེད། མོ་ཊ་ད་ལྟ་འདི་རྡི་སི་ཟེར་ཡག་འདའི་གང་ཟེར་གྱི་ཡོད་ན་མིང་ལ་ཡ།The fare is very cheap. The taxi service, is it called Disi?
- བསོད་ནམས Sonamཊེག་སེ།Taxi?
- བསོད་ནམས Sonamཊེག་སེ་ཟེར་བ་རེད་པ།It is called a taxi, right?
- བསོད་ནམས Sonamའོ།Yes.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateཊེག་སེ་ལ་ཡ་ཐག་རིང་ཤོས་ལའི་སྒོར་མོ་བཅོ་ལྔ།The maximum taxi fare is 15 Renminbi.
- བསོད་ནམས Sonamཨའང་།I see.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateཉུང་ཚོས་སྒོར་མོ་བཅུ།And the minimum fare is 10 Renminbi.
- གྲོང་ཁྱེར་ནང་ལོགས་ལ་ཡིན་ན་སྒོར་མོ་བཅུ་རེད་ཤགThe fare inside the side is 10 Renminbi.
- བསོད་ནམས Sonamའོ་འོ།I see.
- འཛིན་གྲོགས་རྙིང་པ Old Classmateདེ་ནས་གྲོང་ཁྱེར་བརྒལ་བ་ཡིན་ན་ཨཱ་ནི་སྒོར་མོ་༡༥ལེན་གྱི་འདུག་ག ༡༥དང་༢༠ཙམ།Then if you travel beyond the city, then the fare is between 15 and 16 Renminbi.
Loading ... Collection:
Subcollection
- Tibetans in America
Subject
- Domestic Life in Tibet
- History of lha sa
Referenced Places
- Lhasa
Recording Location
- Charlottesville
Language
- Tibetan
Creator:
Unknown
Contributing Transcriber:
Dorjee Tsetan
Contributing Translator:
Dorjee Tsetan
Publisher:
Tibetan and Himalayan Library
Data Entry:
Visibility:
Public (group default)
Shanti AV Id:
1444
thlib.org
1121
Versions:
Date Created:
Tuesday, January 31, 2012
Encoding Scheme:
svq1
File Size:
29081 (KB)
Data Rate:
811 (kbps)
Frame Size:
320x240
Frame Rate:
15 fps
Format Id:
Format Id:
1_6f6q4x6l
Format Id Source:
Kaltura.com
Annotation:
LANGUAGE INFO Dialect Family: dbus gtsang Specific Dialect: Lhasa Speech Type: Conversation Situation Method: improvised MASTER TAPE INFO Master Tape Label: NDRP Master 1 Recorded: 1969-01-01