ཧེ་མ་ ང་རང་ལུ་ ང་གིས་ཨ་ནི་གིས་སྐོར་ལས་ཞུ་བ་ཅིན་ ཆུང་ཀུ་ཅིག་ ང་དང་པ་ར་ ཨ་པ་གིས་སྐྱེས༼གསོ ༽་བའི་སྐབས་ལུ་ དེ་ལས་ ཁ་ཙ་ཁ་ཉིནམ་ ཁ་ཙ་ཞུ་དོ་བཟུམ་འབད་ ཆོས་ལུ་མ་བཙུགསཔ་མས། ཧེ་མ་སློབ་གྲྭ་ལྷབ་པའི་སྐབས་ལུ་ འཐུ་ནི་གིས་སྡོད་ཅི་སློབ་གྲྭ་ ཧེ་མ༼ད་ལྟོ༽་འདི་ ཞབས་ཀྱིས་གཞི་བཙུགས་གནང་སྟེ་ དེ་ལས་ སློབ་གྲྭ་རང་རང་སོ་སོ་བཙུགས་འབད་དོ། ད་ལྟོ་ ཁྱིམ་ནང་གིས་མི་གིས་བཙུགས་དོ་ ཨཔ་དང་ཨའི་གིས་ དེ་ལས་ ཧེ་མ་ལས་འདི་ བཙུགས་བཙུགསཔ་མེད།

Before I speak about myself little first of all when i was brought up by my father, as i have mentioned before I was not admitted in the school. Before there was selection for schooling. Today our king had established the schools therefore, children are put individually. Now people of the family and the parents put their child in the school before it was not.

དེ་ལས་ ཞབས་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་གིས་ དེ་འཕྲོ་ལས་ར་ ད་ལྟོ་ ཕྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ དང་པ་དང་པ་ར་ ཁྱོད་ཚུ་གིས་མཁྱེན་ཏེ་ཡོད་ ཨ་ནི་འདི༼གཏམ༽་དེ་ལས་ ཕྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ ང་བཅས་ནཱ་ ནང་པ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ ག་སྟེ་འགོ་དང་པ་ར་ རྒྱལ་ཁབ་ ག་སྟེ་ལུ་བསྟེན་ཡི་ཟེར་བ་ཅིན་ ཕྱི་རྒྱལ་ལུ་བསྟེན་ནུག་བ་ལགས། འགོ་དང་པ་ ཨ་ནཱ་ཕྱི་གླིང་པ་ལུ་བསྟེན་ནུག ཕྱི་གླིང་པ་ལུ་བསྟེནམ་ད་ལུ་ བསྟེན་དགོ་པའི་རྒྱུ་མཚན་འདི་ ག་ཅི་ཟེར་བ་ཅིན་ ང་བཅས་ནཱ་ལུ་ སློབ་གྲྭ་འཐུ་སྟེ་ སློབ་གྲྭ་ནང་འཐུ་ཞིནམ་ལས་ ང་བཅས་ར་གྱི་ ཤར་ཕྱོགས་པ་གི་གཅིག་ འབྲུག་པའི་བློ་གཅིག་གིས་ མི་བཏུབ་ནི་མས་ཟེར་ སྟེ་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་བློ་འདི་ཡང་ ད་ལྟོ་ ག་ཅི་སྨོ་ཟེར་བ་ཅིན་ ཨིང་ལིཤ་གི་བློ་དགོཔ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ སྟེ་ཨིང་ལིཤ་གི་བློ་ལྷབ་མི་ མི་ ༡༦ Here in our Bhutan after selecting the students for the schooling, it was not efficient with only sharchop and dzongkha language. Therefore, there was requirement of the foreign language today known as English. Sixteen people were selected and send to foreign to learn english. Today there is a map of foreign country as a first and foremost country to help Bhutan so, you all may have known this.

ཨ་ནཱ་ལས་(ཨ་ནཱི་གི) ཤུལ་ལས་རྐྱངམ་ཅིག་ རྒྱ་གར་ཨིན་བ་ ཨ་ནཱ་། དེ་ལས་ ཨ་ནཱ་ལས་ ཤུལ་ལས་འདི་ རྒྱ་གར་དང་ ང་བཅས་འབྲུག་ལུ་དང་ ཉེ་འདབས་ར་ རྒྱལ་ཁབ་སྦོ་ལོག་ཁ་ར་ཁོ་ཨིན་མས། དེ་འབདཝ་ལས་བརྟེན་ཏེ་ ས་མཚམས་ཧེ་མ་ང་ཆུང་ཀུ་སྐབས་ལུ་ ང་བཅས་ཀྱི་ས་མཚམས་འདི་ འབྲུག་པ་གི་ས་མཚམས་འདི་ རོང་གི་ཡ་ལས་ཡར་བཅད་དེ་ཨིན། འོ་་རང(རོང་)་གི་ཡ་་།རོང་གི་ཡ་ལས་ཡར་བཅས་དེ་འབྲུག་པའི་ཨ(ས)་མཚམས་ཨིན།་ད་ལྟོ་ཨ་ནཱ་ལས་མར་ ཧེ་མ་ཁོང་གཉིས་ལུ་ ཡར་རྒྱས་མེདཔ་ད་ལུ་ འབྲུག་རྒྱལ་དང་པ་དང་གཉིས་པ་གིས་སྐབས་ལུ་ ཡར་རྒྱས་མེད་རུང་ ས་ཆ་ཨ་ནི་ལས་མར་ མ་ཤོར། རང་ཅག་ར་(ཡོངས་རྫོགས)རང་གི་དབང་སྟེ་སྡོད་ཅི་ལགས། སྟེ་ཤུལ་ལས་ འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པའི་ལས་མར་ ཨ་ནཱི་ས་ཆ་འདི་མར་ རྒྱ་གར་ལུ་ཤོར་སོང་ནུག

After this only comes India. Then it is followed by India which is close to Bhutan. Therefore, when i was small our boundary, the bhutan's boundary was having partition from the upper 'Rong'. Ho...upper Rong. The area from the upper Rong was Bhutan's boundary. Today from here, before when there was no development to them- Though there was no development during the reign of the first and second king, they didn't lost any area from here rather it was all under their domination. Then later from third king onwards this area was lost to India.

རྒྱ་གར་ལུ་ཤོརསྟེ་ ནཱ་ཀུ་ལི་ཀཱ་ཀྲ ཟེར་ཡོད་བ་ ཀུ་ལི་ཀཱ་ཀྲ་ བསམ་གྲུབ་ལྗོངས་མཁར་ལས་མར་ཡོད། ཨ་ནཱ་ཀུ་ལི་ཀཱ་ཀྲ་ལུ་ དེ་ལས་ཚར་གཅིག་ ཁོང་རྒྱལ་པོ་ཚུ་འཛོམས་ཏེ་ རྩིགཔ་བརྐྱབ་སྟེ་ ས་མཚམས་བཟོ་སྟེ་ཡོད་ ས་མཚམས་བཟོ་སྟེ་སྡོད་ནུག་ ང་ལྷོད་ཅི་ ཨ་ནཱ། ང་ག་དེ་སྦེ་ལྷོད་ཅི་ཟེར་བ་ཅིན་ ནཱ་དམག་མི་སྦྱོང་བརྡར་འབད་དེ་ ནཱ་ལས་ བཀྲ་ཤིས་སྒང་རྫོག་ཁག་གིས་ ངེ་གིས་ཨ་པ་དང་ཨའི་གིས་ སློབ་གྲྭ་བཙུགས་ཞིནམ་ལས་ཚུར་ སློབ་གྲྭ་ནང་འཐུ་བར་ལྷོད་དེ་ ང་ཚུད་ཅི། ཚུདཔ་ད་ལུ་ སྟེ་འབག་སྟེ་བཀྲ་ཤིས་སྒང་ལུ་འབག་ཡི། བཀྲི་སྒང་ལུ་ དཔེ་ཆ་ནང་འབད་རུང་མ་གཏང་ ཚུད་ཅི།

After the area was lost to India, there is a place called Culcutta downward from Samdrup Jongkhar. Once all the king assembled and made boundary by building wall in that Culcutta. The boundary was build, i had reached there. If i tell about how i reached there- After doing Army training here, after i was put in the school by my parents, there came a people from Trashigang for the selection and i was slected. Then i was taken to Trashigang and was not send back.

ཚུད་ཞིནམ་ལས་ དེ་ལས་ ཨ་པ་དང་ཨའི་གིས་ ཨ་ནཱ་སྐབས་ལུ་ དཔོན་འདི་ཚུ་ལུ་༼ནང་གསུག་༽འགྱོ་དེས་ ག་སྟེ་ལུ་ཡང་ ༼ནང་གསུག༽།ཨ་ནཱ་༼ནང་གསུག༽ལུ་ ཕགཔ་སྦོམ་ཅིག་བསད་འབག་འོང་སྟེ་ དེ་ལས་ ངེ་གི་ཕོ་རྒནམ་དང་༼ཁོད་ཀིན༽ གཉིས་སྡོད་ཆི། ཨ་ལྕོ་གཅིག ང་གི་ལྟག་ལས་ང་བཅས་སྤུན་ཆ་གཉིས་སྡོད་ཅི་ལགས། ཨ་ཅོ་འདི་ཧེ་མ་ལས་ཤི་ཡི། དེ་ལས་ ཨ་ཞིམ་ཧེ་མ་ལས་ཤི་ཡི། སྲིསམོ་ན་ཧིང་ཤི་ཡི། ང་བཅས་སྤུན་ཆ་བཞི་རྐྱངམ་ཅིག་ཨིན། ང་བཅས་སྤུན་ཆ་ལས་ ང་རྐྱངམ་ཅིག་ལུས་ཏེ་ཡོད་ ད་ལྟོ། དེ་ལས་ ཨ་ནཱ་ཨ་ཅོ་དང་༼ཁོད་ཀིན༽ལུ་སླབ་སྟེ་ ཨ་པ་དང་ཨའི་གིས་ ང་མ་བཏང་ལགས། མི་བཏང་ཟེར།

During that time there was bribery every where and high ranking officials too prefered bribe. Therefore, my parents as a bribe for the officials killed one big pig and brought there. There was my brother and brother-in-law. The two sibling- I and my brother who was elder than me were there. My elder brother and sister died before itself. My younger sister died last year. we were only four siblings. Now out of four siblings, I am the only one who is alive. Then my parents told my brother and brother-in-law to not to send and that they will not send me.

དེ་ལས་ ང་བཅས་ཀྱིས་ དྲུང་པ་ཟེར་ ཧེ་མ་ ང་བཅས་ཀྱི་གཡུས་ནང་ དྲུང་པ་སྡོད་ཡི་བ། ཨ་ནཱ་དྲུང་པ་དང་ དེ་ལས་ཡར་ལས་དཔོན་ཚར་ཅིག་བྱོན་ནུག དྲག་ཤོས་གཅིག ཨ་ནཱ་ལུ་ ཕགཔ་ཅིག་སྒྲིགས་ཏེ་ ང་བཏོན་ཏེ་འབག་འོང་ཡི། བཏོན་ཏེ་འབག་འོངམ་ད་ལུ་ དྲུང་པ་གིས་གསུང་དེས་ དབའི་ ང་གི་ཨ་པ་གིས་མིང་ནག་མདོག་ཟེར་འོང་།དབའི་ནག་མདོག་ ཁྱོད་སློབ་གྲྭ་ལས་མ་བཏོན་ དམག་མི་འཐུ་བར་ལྷོད་ནི་ཡོད་མས་ ད་རུང་། དམག་མི་འཐུ་ད་ལུ་ ཁྱོད་ཀྱི་ཚུད་འོང་། སློབ་གྲྭ་ནང་དྲག་འོང་མས་ཟེར། སྟེ་དྲག་ཤོས་ཡང་ སྔ་ལོང་ཨིན། ཨ་ནི་གིས་ སློབ་གྲ་དྲག་འོང་ས་ཟེར་གསུངས་དེས། དེ་ལས་ཏེ་ སྐུ་ཆེན་གསུང་ཆེན་ལ་དྲག་ཤོས་ ཁྱོད་ཀྱིས་བཀའ་བཞིན་གྲུབ་ནི། ཁྱོད་ལུ་ཡང་ཆ་འཇོག་འབད་ནི། ང་ལུ་མ་པ་ལས་ར་ འབད་མི་མེད། བཏོན་གནང་དགོ་ཟེར་ཏེ་ དེ་ལས་ཕགཔ་གཅིག་བྱིན་ཞིནམ་ལས་ བཏོན་འབག་འོང་ཡི།

Before in our village there was a sub- district officer. One day one of the official came along with this sub- district officer and during that time my parents arranged one pig and I was withdrawn form there. During my withdrawal sub- district officer told "Oy! Nadho(actuall my father name is Nadho) don't withdraw him from school, soon there will be selection of Army. He will be picked up while selection. It will be best in the school" to my father. So, the official is also 'Ngalong' and he too told that school will be best. Then my father begged infront of dasho and told " will do according to your order and will respcet what you say but I have no one to help. You have to give the permission". Then he withdrawn me by giving one pig.

བཏོན་འབག་སྟེ་ ལོ་གཅིག་ནང་ལུ་ དམག་མི་འཐུ་མི་ལྷོད་ཅི། དམག་མི་འཐུ་མི་ལྷོདཔ་ད་ལུ་ སྟེ་སྐྱིད་སྡུག་ཞུ་བལྟཝ་ད་ལུ་ རྟས་ཐག་བླུགས་ནི་འབདཝ་ད་ ཞུ་བར་ཙ་ཚུགས་ཏེ། རེ་རེ་གཉིས་གཉིས་འདི་ ༼དྲངས་༽ནུག་སྟེ། ཨ་ནཱ་ ༼དྲངས་༽ཏེ། འཐུ་ སླབ་ར་མ་ཚུགས། དེ་ལས་ འབག་ཡར་སོང་ཡི། འབག་སོང་སྟེ་ ཁོང་ཚུ་ སྔུ་སྟེ་ ང་ཡང་སྔུ་ཡི། དེ་ལས་ དམག་མི་འབག་སྟེ་ བཀྲིསྒང་ལུ་ ཟླཝ་ ༣ ལྷབ་ཅི། ཟླཝ ༣ ལྷབ་སྟེ་སྡོདཔ་ད་ལུ་ ནཱ་རྫོང་ནང་སྒྲིགས་འཇུག༼རྒྱུག༽་ཡི་སྟེ་ ད་རུང་ རྫོང་ནང་སྒྲིགས་འཇུག་༼རྒྱུག༽་སྟེ་ དེ་བསྒང་ རྫོང་གིས་ རྫོང་བདག་བཟུམ་ཅིག་འདི་ བ་བུ་ཁོ་ཙ་ཟེར་སྡོད་ཅི། བ་བུ་ཁོ་ཙ་འདི་ གདུང(གདུང)་བསམ་ལས་ཨིན། དེ་ལས་བ་བུ་དཀར་ཅུང་འདི་ ཁྲིམས་དཔོན་བཟུམ་ཅིག་སྡོད་ཅི། ཁྲིམས་དཔོན་བཟུམ་ཅིག་སྡོད་ཅི།ཁོ་འདི་རམ་སྦྱར་ལས་ཨིན་ལགས། རམ་སྦྱར་ལས་

One year after my withdrawal from the school, there arrived the selectors of Army. I went to request for welfare when the selectors arrived but I couldn't request as they were about to hit me. Some of them were beaten. I couldn’t request and was taken, there they cried so, I also cried. Then we were taken as Army and studied at Trashigang for three month. I had followed the discipline of the dzong during that three month study. At that time Babu Khotsa was like dzongda in that dzong. He was from Dungsam. Then Babu Karchung was like judge in that dzong and was from Ramjar.

ཨ་ནི་བསྒང་ལུ་ ང་གིས་ཁ་ཙ་ཞུ་ཡི་བ་ལགས། རམ་སྦྱར་ལས་ཡར་༼འགྱོཝ་ད་ལུ༽ཆུ་འཐུང་ནི་མེད། ཨ་ནཱ་དྲག་ཤོས་ཀྱིས་ ཁྱིམ་ནང་འགྱོཝ་ད་ལུ་ ཨེང་ ཕྱག་ཞུ་སྟེ་ ཨ་ནཱ་འགྱོཝ་ད་ལུ་ ཨ་ནཱ་ ཆུ་འཐུང་ནི་ཅིག་ར་མི་བྱིན། སྟེ་ཁོང་གི་ དྲག་ཤོས་བཞུགས་ས་ལུ་ ཆུ་ཨ་ཙི་ཙི་འདུག་ ཨ་ནེམ་ཅིག ཆུ་ཨ་ནི་༼ཨ་ནེམཆུ༽ཅིག་འདུག་ ཁོ་གི་ས་ཡང་སྟོང་༼སྟོང་པ་ཅིག་ཡོད༽ ཨ་ཙི་ཅིག་ཡོད་ ཨེ་ཀར་ལྔ་དེ་ཅིག་ཡོད་ ག་སྟེ་ལས་ཡང་སྦྱག་༼བྱག༽འདུག་ ཕར་ལས་ཡང་སྦྱག༼བྱག༽་ ཚུར་ལས་ཡང་སྦྱག༼བྱག༽་ ཨ་ནཱ་ས་སྒོ་སྙོམ(སྙོམས)ཏོག་ཏོག་ ཨེ་ཀར་ལྔ་དེ་ཅིག་གིས་ས་ནང་ ཁོ་གིས་གཟིམ་ཅུང་བཟོ་སྟེ་འདུག

During that time like I said yesterday, we don't drink water while going from Ramjar. Here when we go to the Dasho's house, while going there as a attendant, we were not allowed to drink even a water. There was little water(this much)at the residence of their dasho. He also had a empty land of five acre with cliff from all the direction. His residence was built there in the plane area of five acre.

བཱ་བུ་དཀར་ཅུང་གི་ཨམ་སྲུ་ཚེ་དབང་བཟང་མོ་ཟེར་སླབ་འོང་ ༼སྔ་མ༽། ཤུལ་ལས་ཏེ་ དགྲམ་འགྱོཝ་ད་ གཡུ་ཁྲ་ཟེར་མི་འདི་ ཨམ་ཅུང་༼ཨམ་ཅུངམ༽་ཨིན། ནཱ་ ཨ་ནཱ་ལས་ཨིན། ར་སྡེ་ལས་ཨིན་ གཡུ་ཁྲ་ཨམ་ཅུང་༼ཨམ་ཅུངམ༽འདི། དེ་ལས་ ཤུལ་ལས་ ཨམ་ཅུངམ་གནམ་མེད་ས་མེད་མཁས་པ་ཡོདཔ་ལས་ སྔ་མ་ལུ་ཡང་ལེགས་ཤོམ་འབད་མ་བཅུག་ སྟེ་སྔ་མའི་ཨ་ལོ་ཚུ་ཡང་མ་འགྲིགཔ་འབད་ ཨམ་ཅུངམ་གྱིས་འབདཝ་ལས་ ཨམ་ཅུངམ་ ཤུལ་ལས་འཆོལ་ལོ་འབད་ར་ཤི་ཡི་ ནཱ་བཀྲིས་བསྒང་ལུ། ད་ལྟོ་ ཕར་མཆོད་རྟེན་གཅིག་འདུག་མས་ན་བཀྲིས་བསྒང་ལུ་ འ་ནཱི་མཆོད་རྟེན་ཕར་ཁ་ཐུག་ལུ་ བཱ་བུ་དཀར་ཅུང་གི་ ཨ་མ་གི་ཁྱིམ་ གསང་ཡུམ་གྱི་ཁྱིམ་ གཡུ་ཁྲ་ཟེར་མི་གི་ཁྱིམ་ ཨ་ནཱ་སྡོད་ཡི། ཕར་ལས་དྲང་ ཚུར་ལས་དྲངམ་ལས་ ཨ་ནཱ་ཁྱིམ་བཟོ་བཟོ་སྡོད་ཡི། ཨ་ནཱ་ལུ་ དང་ཕུ་ང་བཅས་ཆུང་ཀུ་བསྒང་ལུ་ ཁྱིམ་གཅིག་ཡང་མེད་ ཚོང་ཁང་མེད་ ག་ཅི་རང་ ཚལ་མ་ཨིན། འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་ རྡོས་སྒོར་རྩེད་ནི་ མདའ་རྩེད་ཀྱི་ཕྱག་ལཱ་གནང་ནི་ ཨ་རྟག་ར་ཕྱི་རུ་ ཚར་གསུམ་གསུམ་ནཱ་བྱོན་འོང་། ཏེ་དེ་བསྒང་ལུ་ སློབ་གྲྭ་གི་ཁྱིམ་ཅིག་ ད་ལྟོ་སྡོད་ས་སློབ་གྲྭ་ཅིག་ཡོད་ ཁྱིམ་ཅིག་ཡོད། སློབ་གྲྭ་གི་སློབ་དཔོན་ག་སྨོ་ཟེར་བ་ཅིན་ ཧེ་མ་ཁྲིམས་ཁང་གོང་མ་གི་ ཁྲིམས་དཔོན་ཀརྨ་སླབ་མི་སྡོད་ཅི་ འ་ནཱི་ཁྲིམས་དཔོན་ཀརྨ་ ཁོ་ཡང་ཤར་ཕྱོགས་པ་ཨིན་ གདུང་སམ་ཁ་ཐུག་ལས་ཨིན་མས། སྟེ་བཱ་བུ་ཁོ་ཙ་མེན་བ་ ཨཱ་དོན་སྒྲུབ་སླབ་མི་སྡོད་ཅི་ ཁོ་སྔ་ལོང་ཨིན། དེ་ལས་བཱ་བུ་འཇིགས་མེད་སྡོད་ཡི་ ཁོང་བཱ་བུ་ར་བཞི་སྡོད་ཅི། འ་ནཱི་བཞི་གིས་ སློབ་གྲྭ་འདི་ཚུ་ སློབ་རིམ་བརྒྱད་བརྒྱད་ཚུན་གི་བར་ ཁོང་བཞི་གིས་སྟོན་ཡི་ སྟོན་ཏེ་ ཏེ་བཱ་བུ་དོན་སྒྲུབ་ཟེར་མི་ཡང་ བཀྲིས་བསྒང་ལུ་རང་ཤི་ཡི་ ལོ་རྒས་འབད། ལོ་རྒས་འབད། ཏེ་བཱ་བུ་ཀརྨ་སླབ་མི་འདི་ ཁྲིམས་ཁང་གོང་མ་གི་ ཁྲིམས་དཔོན་གོང་མ་འབད་ཕོག་ཅི། འ་ནཱི་སྦེ་ ཤུལ་ལསནི་ཁྲིམས་དཔོན་དང་པ་ར་ཁོ་ཨིན་མས། ཀརྨ། ཏེ་འ་ནཱི་བཟུམ་ཅིག་ འགོ་བཙུགས་པའི་སྐབས་ལུ་ ཏེ་དམག་མི་འབད་དེ་ ཏེ་ཨ་ནཱ་ལས་ཡང་ རྟེན་ལྕོག་གླིང་ལུ་སྦྱོང་བརྡར་ནང་བཙུགས་ནི་སླབ་དེ། འ་ནཱ་ལུ་འཐུ་འབག་སྟེ་ལྕོག་གླིང་ལུ་དམག་སྦྱང་ནི་གི་དོན་ལུ་འཐུ་སྟེ་ ང་བཅས་ཁལ་གཅིག་འབག་ཡར་སོང་ཡི། ཁལ་གཅིག་འཐུ་འབག་སྟེ་ རྟེན་ལྕོག་གླིང་ལུ་ ཁྱིམ་རྐྱབ་ ཚར་འཐེན་ཏེ་ ཁྱིམ་རྐྱབ་ཏེ་ དམག་སྦྱང་སྟེ་ ལོ་དྲུག་སྡོད་ཅི། རྟེན་ལྕོག་གླིང་ལུ་རང་ལོ་དྲུག འ་ནཱ་ལུ་པཱལ་དཔོན་གི་གོ་ས་ཅིག་ཐོབ་ཅི། འ་ནཱི་ལུ་དམག་མི་འབད། ད་རུང་ ཨ་ནཱ་ལས་སྤོ་སྟེ་ ནཱ་སག་སྟེང་ལུ་ ལོ་གཅིག་སྡོད་ཡི། ཡར་ཏོ་བྲང་ལུ་ལོ་གཅིག་སྡོད་ཅི། ཡར་ཏོ་བྲང་ལུ། རྒྱ་མི་ས་མཚམས་ལུ་ ཏེ་མི་ས་མཚམས་ལུ་ཡར་ པད་མ་གླིང་མཚོ་ཟེར་མི་ཅིག་ཡོད་ ང་བཅས་འབྲུག་པའི་ས་མཚམས་ འ་ནཱ་ལུ་འགྱོ་དགོ། འ་ནཱ་འགྱོ་སྦེ་ ལོ་གཅིག་སྡོད་དེ་ ཏེག་སྟེ་ འབྲུག་རྒྱལ་རྫོང་ནང་ འབྲུག་རྒྱལ་རྫོང་གི་ཡར་ཏ་འབད་ འ་ནཱ་ལུ་སྡོད་ཅི། ཨ་ནཱ་ལས་མར་ སྡོད་བ་ཅིན་ དེ་ལས་རྐྱངམ་ཅིག་ ནཱ་གླིང་མའི་ཐང་གི་དམག་མི་ ཁྱིམ་གུང་གྲངས་ལས་ ཕོ་རྒྱ་ག་བཟུམ་ཡོད་རུང་ཅིགཔ་ ཐམས་ཅད་རང་དམག་མི་འབད་འཐུ་ཡི། སྐབས་ཅིག་ལས་ ཏེ་གཡུས་ཁ་ གནམ་མེད་ས་མེད་དམག་འཁྲུག་འཐོནམ་ལས་ འ་ནཱི་བསྒང་ག་ར་དམག་སྦྱང་ཡི། སྟེ་མི་གནགཔ་ཚུ་ཧེ་མ་ལས་ ཧེ་མ་ཨ་ལོ་ཚུ་མེད་ ཧེ་མ་ལས་རྒན་རྒས་ཚུ་ང་བཅས་དང་འདྲན་འདྲ་ ག་ར་ཁྱིམ་ནང་གི་མི་ཚུ་ ཚར་རེ་རེ་ལྷབ་ཅི་ག་ར།

The name of Babu Karchung's first wife is Tshewang Zangmo. Yuethra was his second wife and she was from Radhi. (continue Transcribe) Then later as the second wife was very expert, she didn't let Babu Karchung to treat his first wife well as well as [00:06:24:03] སྐུ་དྲུང་ Kudrung [00:07:29:21] སྐུ་དྲུང་ Kudrung

ཨ་ནཱ་ལུ་སློབ་དཔོན་འབད་ གླིང་མའི་ཐང་ལུ་དྲིམ་དཔོན་ལེ་ཤ་ལྷོད་ཅི། ཨ་ནཱ་ལུ་སློབ་དཔོན་འབད་ སློབ་དྲིམ་དཔོན་ཐམས་ཅད་རང་ ན་སག་སྟེང་ནང་སྡོད་མི་འབྱོགཔ་དང་ མེ་རག་ཁོང་གཉིས་ རྒེད་འོག་གཉིས་ཀྱི་ རྩ་ལས་རང་ག་ཅི་ཡང་འབད་མི་ཤེས་ དམག་ལྷབ་ནི་མི་ཤེས་ཟེར་ ཏེ་གཞུང་ལུ་གཡག་ཁལ་ལྔ་ ལུག་ཁལ་ལྔ་ སྟེ་ཕུལ་ཆ་སྒྲིག་སྟེ་ ད་རུང་ གཡག་དང་ལུག་ག་ར་ མར་གླིང་མའི་ཐང་གི་དམག་མི་ཚུ་ལུ་འབག་སྟེ་ ག་ར་ཕར་ལུ་བསད་འབད་ ཚོདམ་ ཚོདམ་ཐམས་ཅད་ཚལ་མ་ནང་གི་ཤིང་ ག་ར་བཏོག་བཟའ་ཚར་ཡི་མས་ ཚོདམ་མེད་བ་ བཟའ་ནི་གི་མེད་པ་གནམ་མེད་ས་མེད་ འ་ནཱ་གནམ་མེད་ས་མེད་ ཚར་གཅིག་འདི་དཀའཝ་སྤྱད་ཅི་ འདི་བཟུམ་དཀའཝ་སྤྱད་འབད་ ཏེ་འ་ནཱ་ལས་ལོག་ཐིམ་ཕུ་ལྷོད་དེ་ ཐིམ་ཕུ་ལྷོད་དེ་ དེ་ལས་རྐྱངམ་ཅིག་ ང་གི་ཨ་མ་ཤི་ནུག་ ང་གི་ཨ་མ་ཤི་ནུག་ཟེར་ལྷོད་ཅི། སྟེ་ནཱ་ཁྱིམ་ནང་མགྱོགས་པར་མགྱོགས་ཁྱིམ་ནང་འོང་བལྟཝ་ད་ མགྱོགས་པར་མགྱོགས་ཁྱིམ་ནང་འོང་བལྟཝ་ད་ལུ་ ངོ་མ་ར་ཨ་མ་ཤི་ནུག། དེ་ལསནི་ལོག་འགྱོ་འབད་ ག་གི་ཡང་འབད་ནི་མིན་འདུག་ ཕོ་རྒནམ་གི་ནི་གོ་མི་ཆོད་པས་ ཏེ་དངུལ་ཕོགས་ཡང་ ཏི་རུ་གཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་རྐྱངམ་ཅིག་ཨིན་ དྲིམ་དཔོན་ལུ་རང་ དངུལ་ཕོགས་ཟུར་རུང་ག་ཅི་ཡང་མེད་ དེ་བསྒང་ཏི་རུ་དཀོན་པའི་སྐབས་ཨིན།

དེ་ལས་ད་ལྟོ་ དེ་བསྒང་ལུ་ང་གིས་ཡར་པད་མ་གླིང་མཚོ་ན་ རྒྱ་མི་གི་ས་མཚམས་དང་འབྲུག་པའི་ས་མཚམས་ནང་ སྡོད་པའི་སྐབས་ལུ་ ཡར་མཚོ་ལས་བཅད་དེ་ ང་བཅས་འབྲུགཔ་གི་ཨིན་དང་པོ། ད་ལྟོ་རྒྱ་ནག་ལུ་ཤོར་ཡི། ཏེ་ནཱ་ཡར་ལས་ས་མཚམས་དེམ་ཅིག་ཤོར་སོ་ཡི། ཏེ་རྟ་དབང་ཡང་ རྒྱ་ནག་ལས་མར་རྟ་དབང་ཡང་ ང་བཅས་འབྲུགཔ་གི་ཨིན། ཨ་ནཱི་ཡང་རྒྱ་གར་ལུ་ཤོར་སོ་ཡི། ད་རྟ་དབང་ཡང་རྒྱ་གར་ལུ་ཤོར་ཡི། ང་བཅས་ཀྱི་ས་མཚམས་ ཨ་ཡ་ལུ་ ཨ་ཡ་ལུ་ད་ལྟོ་ ཨ་ཙི་ཙི་རྐྱངམ་ཅིག་ཡོད། མར་ལས་འབད་བ་ཅིན་ ད་ལྟོ་བསམ་རྫོང་ན་ལྷོད་ཅི། ཨ་ནཱ་ལས་མར་ཐར་ཅི། མར་ཀུ་ལི་ཀ་ཀྲ་ལུ་ར་བ་རྐྱབ་པའི་བསྒང་ལས་རང་ ད་ལྟོ་འབད་བ་ཅིན་ ང་བཅས་ཀྱི་གོམ་ཐག་ལས་ ཨ་ནཱ་ཚུན་ཆད་བསྡམ་པའི་བསྒང་ལས་རང་ འབྲུག་པའི་ས་མཚམས་ རྩིགཔ་ཡང་རི་བཟུམ་ཅིག་ར་བཟོ་བཟོཝ་སྡོད། རོགས་དམངས་ ང་གི་ཨཔ་ཐམས་ཅད་རང་ཚོགས་བཟོ་སྟེ་ བཟོ་ཡི།

འོ་ འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པའི་སྐབས་ལུ་ ཤུལ་ལས་ཨ་ནཱི་ཡང་ཡར་ལས་མར་འབག་ནི་འབད། ཏེ་ད་ལྟོ་ཨཱིན་ད་ར་གྷན་ཌི་དཔོན་ཨིན་མས་བ་ལགས་ ཨམ་སྲུ་རྒྱ་གར་གྱི་ ཨ་ནཱི་གི་མཐུན་ལམ་འབད་ དེ་ལས་ འབྲུག་རྒྱལ་བཞི་པ་ འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པ་གིས་ ཨ་ནཱི་སྐབས་ལུ་འདི་མ་འགྱོ་ད་ལྟོ་ ཨ་ནཱ་ལས་བཟུང་སྟེ་ཡོད་ ད་ལྟོ་བསམ་ལྗོང་ལས་རང་། སྟེ་ནཱ་བསམ་ལྗོང་ལས་ ད་ལྟོ་ས་དོང་རྐྱབ་འབད་ ནཱ་བསམ་ལྗོང་ན་ ཨ་ནེམ་ཅིག་རྒྱ་གར་ལུ་ཤོར་སོ་ཡི། ཏེ་ང་ནཱ་ག་དེ་སྦེ་ལྷོད་ཅི་ཟེར་བ་ཅིན་་ རྒྱ་གར་ལུ་དམག་སྦྱང་ནིའི་དོན་ལུ་ ཟླཝ་གསུམ་བསམ་ལྗོང་ལུ་དམག་སྦྱང་ཡི་ རྒྱ་གར་ ཁ་ཐུག་ལས། དམག་སྦྱང་སྟེ་ ང་བཅས་སློབ་དཔོན་སློབ་དཔོན་ཚུ་ག་ར་དམག་སྦྱང་བ་འགྱོ་ཡི། ཏེ་ནཱ་ལུ་དམག་སྦྱང་སྟེ་ ཨ་ནཱ་བསྒང་ལུ་ ང་གིས་ཨ་ཙི་རེ་ཧ་གོ་ཡི་མར་གི་སྐོར་ལས། ཏེ་ནཱ་ལས་ཡར་བལྟ་ ཏེམ་ལས་ ཤུལ་ལས་ཨ་མ་ཤི་འབད་ དེ་ལས་ཨ་མ་གི་སྐྱིད་སྡུག་ཞུ་ཡི་ སྐྱིད་སྡུག་མ་གནང་བར་ཐབས་རང་མིན་འདུག་ལགས་ང་ ཕོ་རྒནམ་དང་ཨ་ཞེམོ་གི་ནི་ ག་ནི་ཡང་གོ་མི་ཆོད་པས། ནཱ་ལས་ཕར་ང་རྐྱངམ་ཅིག་གི་ ག་ཅི་འབད་རུང་ ང་རང་གཅིག་གིས་འབད་ནི་ར་ཨིན་མས་ཟེར་ ཨ་པ་གིས་སྔུ་མས། ཏེ་པ་གིས་ ཁྱོད་རང་འགྱོ་འབད་ཞུ་ཤོག་ཟེར། ཨ་མ་གི་དགེ་བ་སྒྲུབ་ནི་གི་དོན་ལུ་ ང་བཅས་ཀྱིས་ ག་ནི་ ཡང་འབད་མི་ཚུགས་ནི་མས་ཟེར་སླབ་སྟེ་ ང་སྐྱིད་སྡུག་ཐོབ་ཅི།

དེ་ལས་སྐྱིད་སྡུག་ཐོབ་སྟེ་ འ་ནཱིའི་ཤུལ་ལས་ ང་གིས་དམག་མི་ནང་སྡོདཔ་ད་ ཨ་ནཱི་བཟུམ་གྱི་བཟོ་ཚུ་ཤེས་ང་གི། འ་ནཱི་ཤིང་གི་ བཟོ་ཚུ་ལྷབ་ནི་འདི་གིས་ རྩིགཔ་གི་བཟོ་ཡང་ཤེས་ང་གིས་ ཧེ་མ་ལས་རང་། ནཱ་གཡུས་ཁ་ལུ་ཡང་ ང་གིས་ཁྱིམ་བཅོ་ལྔ་བཅུ་དྲུག་ དེ་ཅིག་བརྐྱབས་ཅི། ཤུལ་ལས་ར་དཱི་དམག་ཁང་ནང་ ཨ་མ་གི་དགེ་བ་ཚར་འབད་ སྟེ་ང་མི་གནགཔོ་འབད་ སྡོད་ནི་ཟེར་ སྟེ་ར་དཱི་དམག་ཁང་ནང་མཆོད་རྟེན་བརྐྱབ་ནི་གི་ སྐྱབས་གནས་འདི་གདུང་སྲས་རིན་པོ་ཆེ་ཨིན། སྐྱབས་རིན་པོ་ཆེ་གི་སྲས་ གདུང་སྲས་རིན་པོ་ཆེ་ཡོད་མས་ན་ ད་ལྟོ་ཞིང་བཤགས་ཅི། འ་ནཱི་གདུང་སྲས་རིན་པོ་ཆེ་གིས་བཞེངས་ནི་ཨིན་མས། ཏེ་ནཱི་གི་ བཟོཝ་ཚུ་ག་ར་ མིང་ཐོ་ཡོད་མི་ཚུ་ག་ར་ བཟོ་ཤེས་མི་ཚུ་འོང་དགོ་ཟེར་ ཏེ་རུང་ང་ཚུད་ཅི། འ་ནཱ་ལུ་ལོ་གཅིག་མཆོད་རྟེན་ བཞེངས་ཏེ་ལོ་གཅིག་སྡོད་ཡི། ཏེཆོད་རྟེན་བཞེངས་སྟེ་ལོ་གཅིག་ནང་བསྒྲུབས་ཅི། མཆོད་རྟེན་བཞེངསམ་ད་ལུ་དགེ་བའི་ ལཱ་ཨིན་མས། ཉིནམ་གཅིག་ལུ་ཏི་རུ་ལྔ་ལྔ་རེ་སྡོད་ཡི།

ཨ་ནཱི་མཆོད་རྟེན་བསྒྲུབས་ཅིག་ རྫོང་ནང་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ཡོད། ཐིམ་ཕུ་རྫོང་ནང་། རྫོང་ནང་ལོ་གསུམ་འགོར་ཡི་ལགས། རྫོང་ན་ལོ་ལྔ་དེ་ཅིག་འགོར་ནི་སྡོད་ཡི་ ཏེ་ལོ་གསུམ་གི་ ཏི་རུ་ཐོབ་ཅི། ལོ་གསུམ་གྱི། འ་ནཱི་འབད་སྡོད་དེ་ འ་ནཱ་ལས་ཡར་བལྟ་ ཐིམ་ཕུ་ལས་ཡར་བལྟ་རྫོང་ཁ་ཡང་ཨ་ཙི་རེ་ཧ་གོ་ཡི། རྫོང་ཁ་ཡང་ཨ་ཙི་རེ་ཤེས། ཏེར་གྱི་མི་ཚུ་ཡང་ ཧེ་མ་ལས་རེ་རེ་གཉིས་ རྐྱངམ་ཅིག་སྡོདཔ་མ་གཏོགས་ མང་ཤོས་རང་བཙོག་པ་ ནང་ལུ་སྔ་ལོང་འདི་ཚུ་ཡང་ ཁྱིམ་ག་ར་རྩིག་པ་མེད། གྱང་ཨུར་ཨིན་ག་ར་ ས་གི་ཁྱིམ་གྱང་ཨུར་ས་གི། འ་ནཱི་བཟུམ་ཁྱིམ་འདི་སྦོམ་ཨིན་ རིངམ་འདུག་ཐོག་གཉིས་གསུམ་གསུམ་རེ་ སྟེ་ཁྱིམ་ནང་ན་འདི་ ཁམས་ལོག་སི་སི་ཙང་ཙ་འདུག། གཙང་སྦྲ་ག་ནི་མེད་འདི་བསྒང་ལུ། འ་ནཱི་བསྒང་ལུ་ལཱ་ཨ་ནཱིམ་ཅིག་ལས་མར་ དཀའཝ་སྤྱད་ འབད་སྡོད་ཡི། འདི་བཟུམ་འབད་དེ་ དེ་ལས་དཔེ་ཆ་འདི་ རོགས་བླ་མ་དང་སློབ་དཔོན་ལུ་བརྟེན་ཏེ་མ་ལྷབ་ ཨ་པ་དང་ཨ་མ་གིས་ བཙུགས་ཡང་མི་བཙུགས། འོ་འ་ནཱ་ལུ་ཡི་གུ་ཨ་ཙི་རེ་ ད་ལྟོ་ང་བཅས་རང་དགོ་པའི་ཡི་གུ་ཅིག་ དམག་མི་འབད་སྡོདཔ་ད་ཨ་ཙི་རེ་ ལྷབ་ནི་འདི་གིས་ འ་ནཱི་འབད་ ཨ་ནཱི་ལས་མར་བལྟ་འདི་ང་གིས་ནཱ་ ཨ་ཕ་སྒྲུབ་རྗེས་བསྒང་ལྷ་ཁང་གཅིག་ འདུག་མས་ ན་ལགས། འ་ནཱི་ལྷ་ཁང་ཧེ་མ་རྙིངམ་ཧ་ལམ་ཆུང་ཀུ་ཅིག་སྡོད་ཅི། འ་ནཱི་ལྷ་ཁང་ནང་འགྱོ་དགོཔ་འཐོན་ཅི་ད་རུང་རང་ང་། ཨ་ནཱི་ལྷ་ཁང་ཡང་བཞེངས་ཚར་ཡི། ཨ་ནཱི་ལྷ་ཁང་བཞེངས་ཚར་བའི་ ས་འཕྲལ་རང་ དེ་ལས་འབདན་ང་གིས་བླ་མ་གཅིག་ལུ་ ཕྱག་དབང་ཕྱག་ཕྱག་འབུལ་ཕུལ་ཏེ་ འདི་འཕྲོ་ལས་རང་ཕྱག་འབུམ་ཕུལ་ཏེ་ ཕྱག་འབུམ་བརྒྱད་ཕུལ་ཡི་ང་གིས། ཕྱག་འབུམ་ར་བརྒྱད།

སེམས་བསྐྱེད་འབུམ་བརྒྱད་ མན་ཌྲལ་འབུམ་བརྒྱད་ འབུམ་བརྒྱ་བརྒྱ་བརྒྱ་ཐམ་པ་བརྒྱ་ཐམ་པ་འབད་རང་ ཧ་ལམ་བརྒྱ་བརྒྱད་དེ་ཅིག་འབུལ་ཡི། འ་ནཱི་འབད་དེ་ བླ་མ་ཕར་མོང་སྒར་བཀའ་གདུང་མགོན་པ་ནང་ ཀརྨ་དབང་འདུས་ཟེར་སླབ་ཨིན། འ་ནཱི་བླ་མ་འདི་ཕར་ལོ་དྲུག་སྡོད་ཅི་ ཕར་ལོ་དྲུག་སྡོད་དེ་ དེ་ལས་ང་བཅས་ཀྱིས་ཕར་བླ་མ་ལུ་ཞུ་ཡི་ ནཱ་བླ་མ་བཟུམ་ཅིག་མིན་འདུག་ཟེར་ ཡར་གྱི་བླ་མ་འདི་ ཡར་གྱི་ཁ་འགན་མ་བཀལ་བས། སྟེ་ནཱ་ལུ་བྱོན་བ་ཅིན་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ནི་མས་ཟེར་ གཏན་རྐྱང་གི་ཆོས་འདི་དར་ཤིང་རྒྱས་ནི་གི་དོན་ལུ་ ཏེ་མ་འདི་བྱོན་བ་ཅིན་ཟེར་ ང་བཅས་ཀྱིས་གསོལ་བ་བཏབ་ལས་བརྟེན་ བླ་མ་གིས་བྱོན་ནི་ཟེར་ཁས་བླངས་ བྱེལ་སྐད་བཞེས་ཡི། བྱེལ་སྐད་བཞེས་བའི་བསྒང་ལས་ ད་ཆོས་ལུ་བར་ཆད་ཡོད་ཟེར་ཞུ་མི་འདིནི་ འ་ནཱི་བཟུམ་ཅིག་འཐོན་མས་ བར་ཆད་འདི། སྟེ་ག་གིས་ཞུ་ཞུཝ་ཨིན་ན་ མི་འདི་ཁ་མང་དྲགས་འབད་ ཏེ་དགོ་ཟེར་ཞུ་ནུག་ ལ་ལུ་གིས། དེ་ལསནི་སྙན་འབུལ་ཞུ་ནུག་ ང་བཅས་ཀྱིས་ནི་མ་ཤེས། མ་ཤེས་ནི་འདི་གིས་ ཕྱི་གི་སྟོན་པ་དར་མི་ཚུགས་ནི་མས་ ནཱ་གཏེར་ས་ལུ། ནཱ་བླ་མ་ར་མེད་ ཐམས་ཅད་ར་མེད།

ཏེ་ང་བཅས་ཚུ་ལས་ ང་བཅས་དྲུག་འགྱོ་ཡི། ང་ཧེ་མ་རང་ང་འགྱོ་ཡི། ཤུལ་ལས་ཁོང་བཞི་བལྔ་དེ་ཅིག་ལྷོད་ཅི། ཏེ་ང་བཅས་དྲུག་དེ་ཅིག་འགྱོ་ཡི་ཡར་ ཏེ་ང་བཅས་དྲུག་གིས་གསོལ་བ་བཏབ་སྟེ་ ཨ་ནཱི་བླ་མ་འདི་རྩ་ལས་ར་མི་བྱོན་ ཁྱོད་དྲུག་གི་བཀའ་དྲིན་ ངོ་ཚ་བལྟ་དགོ་པས་ཟེར། དེ་ལས་རྐྱངམ་ཅིག་ བླ་མ་གི་དབུ་མཛད་ལུ་བཀའ་གནང་སྟེ་ རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་གྱིས་བཀའ་གནང་སྟེ་ ད་ལྟོ་ཆོས་ཀྱི་སྟོན་པ་ གཏེར་ས་ལུ་ཆོས་དར་ཏེ་ ད་ལྟོ་ཨ་ཕ་འོག་ལུ་ཡོད་མི་ སྒྲུབ་སྟེ་ཡོད། དེ་ལས་ འ་ནཱ་ལུ་ད་རུང་རིགས་གསུམ་ཅིག་རྐྱབ་ཅི་ང་གིས། ཨ་ནཱ་ལས་འབད་ ད་ལྟོ་ལོ་བརྒྱད་རྐྱངམ་ཅིག་ འགྱོ་དོ ནཱ་སྒོམ་དར་ལྷོད་དེ། ལོ་བརྒྱད་རྐྱངམ་ཅིག། ཏེ་ཨ་ལུ་ཡང་ འབྲས་བུ་བྱུང་ཐབས་ལུ་ འབད་ཚུགསཔ་འབད་ གནས་ཚང་ཡང་ལྔ་དེ་ཅིག་འཚོལ་ཡི། འབྲས་བུ་གཅིག་ཡང་མ་བྱུང་། དེ་ལས་ང་ འབྲས་བུ་མི་བྱུང་ནི་མས་ ང་ག་ཅི་འབད་ཨིན་ན་ཟེར་ ཏེ་ང་གིས་བླ་མ་དེ་ཚུ་བརྟེན་ཏེ་ བལྟཝ་ད་ལུ་ མི་ལུས་ལན་གསུམ་ཕྲང་ཕྲང་རང་ཕོགཔ་འབད་ཐོབ་ནུག་ ཕྲང་ཕྲང་རང་ཆོས་འབད་ནུག། དགེ་སློང་མེན་བས། དགེ་སློང་འབདཝ་ལས་བརྟེན་ ཏེ་ད་ལྟོ་ང་ན་ ཤུལ་ལས་ང་སྐྱེ་བའི་སྐབས་ལུ་ཡང་ ནཱ་ཅན་སྟེགས་དང་ དེ་ལས་གོ་ལ་ཡང་ དམར་པོའི་རིགས་ དྲིལ་བུ་ཀྲང་ཀྲིང་ཚུ་ལེ་ཤ་འབད་ ཏེ་ཁྱིམ་ནང་ལས་ ཆུང་ཀུ་ཨ་ནཱིམ་ཅིག་ལས་བྱོག་འགྱོ་སྟེ། ཏེ་ཧེ་མ་འདི་ གྲྭ་ཚང་བཀྲིས་བསྒང་ལུ་ལེ་ཤ་ར་མ་བཙུགས་ནུག་ བཙུགས་ནི་འདི་བཙུགས་ནུག།

དང་པ་རང་ ཤར་སྟོད་ ཤར་སྟོད་རིགས་གསུམ་དགོན་པ་ ཤར་སྨད་ཡོངས་ལ་མགོན་པ་ཟེར་ ཏེ་གྲྭ་ཚང་སྦོམ་ དགོན་པ་སྦོམ་རང་ ཡར་ཡོངས་ལ་དང་རིགས་གསུམ་དགོན་པ་ཨིན་མས་དང་པོ། ཏེ་གྲྭ་ཚང་ཡང་ ཨ་ནཱི་གཉིས་ན་རྐྱངམ་ཅིག་བཙུགས་ནུག་དང་པ་རང་ གཞན་ག་ཏེ་ར་མ་བཙུགས་ནུག། འ་ནཱི་བསྒང་ལུ་དགེ་སློང་ ནཱ་བའི་ནང་ཁར་ཟེར་སླབ་ཨིན། ཕར་སྒོམ་སྐོར་ར་ཕར་ཁ་ཐུག་ བའི་ནང་ཁར་ཟེར་ཡོད། འ་ནཱ་ལས་དགེ་སློང་གཅིག་ ཡར་རིགས་གསུམ་དགོན་པ་གི་ དགེ་སློང་སྡོད་ནུག། ཁོ་འདི་དགེ་སློང་འབད་ སྐུ་དྲུང་འབད་དེ་ར་ ལོ་རྒས་ཏེ་ཤི་ནུག། ལོ་རྒས་ཏེ་བཤག་ཞིནམ་ལས་ དེ་ལས་ཨ་ཕི་གི་ཁེལ་བ་ཚུ་ ང་གིས་བཤིག་བཤིགཔ་ཨིན་མས། ཁོ་གི་འདི་ བུཚ་བུམོ་གཅིག་ངོ་ཤེས་སྦེ་ ཏེ་ཅ་ལ་ཚུ་ག་ར་ངོ་ཤེས་ཏེ་ཅ་ལ་ཚུ་ཐམས་ཅད་ར་འབག་འོང་ཡི། ཅ་ལ་ཐམས་ཅད་ར་བྱིན་ཏེ་ ས་ཡང་བརྒྱ་ཆ་གཉིས་དེ་ཅིག་བྱིན་ཡི། བྱིན་ཏེ་ ས་ཡང་ང་ལུ་ཨ་ལོ་མེདཔ་ལས་ ང་གིས་མ་ལེན་ ལོག་བྱིན་ད་ཡི། ཏེ་ཨ་ནཱི་ཅ་ལ་ཐམས་ཅད་རང་ ང་གིས་ཨ་ཕ་ ང་ཕོག་ས་གི་ཁྱིམ་གྱི་ཕར་ཁ་ཐུག་རང་ མཆོད་རྟེན་གཉིས་རྐྱབ་སྟེ་ཡོད། མཆོད་རྟེན་ག་གི་ཡང་རྐྱབ་རྐྱབ་མེད་ ང་གིས་རྐྱབ་ཅི་མཆོད་རྟེན་གཉིས། འ་ནཱི་མཆོད་རྟེན་གཉིས་ཡང་ ང་གིས་རྐྱབ་ཤེས་ནུག། ད་ལྟོ་ང་རང་གནམ་མེད་ས་མེད་ ངལ་རངས་མས། མཆོད་རྟེན་ཡར་ལས་མར་མ་རྐྱབ་པ་ ཁྱིམ་ནང་ར་ གཡུས་ཁ་རང་རྐྱབ་ཅི་ང་གིས། འ་ནཱི་འབད་ནི་འདི་གིས་ འབག་མི་ག་ཡང་མ་འཐོན་ ག་གི་ཡང་བརྐོ་བརྐོཝ་མེད། གཞན་མཆོད་རྟེན་ཚུ་ག་ར་ཨརཝ་གིས་འབག་ཚར་ཡི། ང་གིས་བརྐོ་བརྐོཝ་མེད་ ང་གི་ཨ་ནཱི་གཉིས། ང་གི་ཨ་ནཱི་དཔེ་ཆ་ཚུ་ དེ་ལས་དུང་དཀར་རི་མོ་ ཀྲང་ཀྲིང་ དྲིལ་བུ་ག་ར་ ཤམ་ཐབས་ དེ་ལས་ཕྱེངམ་ནི་ཤན་གུ་རུ་སྡོད་ཡི། ཏེ་ང་གི་མིང་ད་ལྟོ་ཡང་སྐུ་དྲུང་ཨིན། སྐུ་དྲུང་ཟེར་སླབ་མི་འདི་ ཧེ་མའི་དགེ་སློང་གི་མིང་ལུ་ལུས་སོངཔ་ལས་ཨིན་མས། ཏེ་འ་ནཱི་འབད་ནི་འདི་གི་ འ་ནཱ་གི་ཅ་ལ་ཚུ་ག་ར་ ང་གིས་མཆོད་རྟེན་ནང་ལུ་བཙུགས་ཅི།

ད་རེས་ཅིག་ མཇུག་ལུ་མཆོད་རྟེན་ དཀོན་གཉེར་གསུམ་མ་འགྱོ་ནུག་ཟེར་ ང་གིས་ཕར་ ང་གི་རྩ་བ་བླ་མ་ ཕར་མོང་སྒར་ལུ་བླ་མ་ཀརྨ་དབང་འདུས་ལུ་ཞུ་ཡི། མཆོད་རྟེན་གསུམ་ ཁས་བླངས་ཡོད་ལགས་ང་ཟེར། གསུམ་བརྐྱབས་དགོ་པས་ཟེར་ ཞུཝ་ད་ལུ་ མཆོད་རྟེན་གསུམ་མ་རྐྱབ་ད་ལྟོ། མཇུག་ལུ་བལྟ་ཞིནམ་ལས་རྐྱངམ་ཅིག་རྐྱབ་ བྱིན་རླབས་སྦོམ་ཨིན། བྱིན་རླབས་བཟེད་མི་ ཚུགས་ བར་ཆད་ཡོད་ཟེར་ མཇུག་ལུ་རྐྱངམ་ཅིག་བརྐྱབས་ཟེར་གསུངས་ཡི། ཁ་ཙ་ཁ་ཉིནམ་ཅིག་ཁ་ བརྒྱུད་འཕྲིན་གཏང་ཡི། འགྱོནི་མ་ཚུགས། ཏེ་དུས་ཅི་བརྐྱབས་ཟེར་གསུངས་དེས། དུས་ཅི་བརྐྱབས་ཅི་མཆོད་རྟེན། སྦོམ་སྦེ་བརྐྱབས་ཏེ་ཡོད། དུས་ཅི་སྦོམ་སྦེ་བསྒྲུབས་ཏེ་ཡོད། ཁོང་ཆ་ཁྱབ་ཀྱིས་རོགས་རམ་འབད་ཡི་ ནཱ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། རྩི་ས་ཐུམ་སུམ་ཅུ་འགྱོ་ཡི། རྩི་ས་ལུ་རྡོ་ག་ར་ ནང་ན་བརྐོ་དོ་བཟུམ་ར་ རྡོ་ཆུ་རྡོ་ཨ་ནཱི་བཟུམ་ར་གཞོག་སྟེ་ དེ་ལས་པ་ལང་གི་ཆུ་བླུགས་ཏེ་ ཞིང་ང་བཅས་རའི་ཞིང་ ས་ཞིང་མེན་པ་ རྩི་ས་གི་ར་བརྐྱབས་ཅི། རྩི་ས་གི་བརྐྱབས་འབད་ བསྒྲུབས་ཏེ་ཡོད། ཏེ་ང་གི་དཔེ་ཆ་ཚུ་ ང་ཤི་བའི་ཤུལ་ལསནི་ བདག་འཛིན་འབད་མི་མིན་འདུག་ ཏེ་དཔེ་ཆ་འདི་ཚུ་ཐམས་ཅད་ མེདཔ་འགྱོ་ནི་མས། མཆོད་ཆས་ནི་ ཕྱེད་ཀ་ཅིག་ཨ་ནཱ་ལུ་བཙུགས་ཏེ་ཡོད། ད་ལྟོ་ཕྱེད་ཀ་འདུག་ ད་ལྟོ་ཕྱེད་ཀ་བརྐྱབས་ནི་ཟེར་བ་ཅིན་ ཅ་ལ་ཨ་ཙི་མི་ལང་ནི་མས། ད་རུང་དཔེ་ཆ་ལ་ལུ་ཅིག་ མི་ཅིག་ལས་ རོགས་རམ་ ལེན་དགོ་པས།

དེ་ལས་ཅ་ལ་ད་རུང་ཡོད། སྟོང་ཕྲག་གཉིས་གཉིས་གསུམ་གསུམ་རེ་ མེད་པ་གི་རྐྱངམ་ཅིག་ར་ཡོད་ ཆོས་ཁང་ནང་ཡོད། ད་ང་ཤི་ནི་གི་ དུས་ཚོད་རནམ་ད་ ཨ་ནཱི་ཅ་ལ་ཚུ་ག་ར་ མེདཔ་གཏང་ནི་མས། ད་རུང་ཨ་ནཱི་ བསྒྲུབས་དགོ་པས་ མཆོད་རྟེན་ཟེར་བ་ཅིན་ ཁས་བླངས་མ་འབད་བ་སྡོད་དེ་ཡོད། ཨ་ཙི་ རྩི་ས་ཐུམ་ཁལ་སུམ་ཅུ་དགོ་པས་ ད་རུང་རང་། དེ་ལས་ལཱ་འབད་མི་ཚུ་ལུ་ གླ་ཆ་དགོ་ནི་མས། ཏི་རུ་ སྟོང་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་རྫོགས་ཡི་ ད་ལྟོ་མཆོད་རྟེན་བརྐྱབས་ས་ལུ། གཞན་གྱི་རྩིས་ར་མ་རྩིས་ ང་རང་ལས་ར་ དེམ་ཅིག་རྫོགས་ཡི། ཏེ་ད་ཏི་རུ་ ད་རེས་ལཱ་འབད་མི་ལུ་གསུམ་བརྒྱ་རེ་སྤྲོད་དགོ་པས། དེ་ལས་བཞེས་སྒོ་ཡང་གནམ་མེད་ས་མེད་ མ་བཏུབ་བཏུབ་འབད་བྱིན་དགོ་པས། ཏེ་འ་ནཱི་འབདཝ་ད་ལུ་ ཟད་འགྲོ་ལེ་ཤ་འགྱོཝ་མས། ཏེ་ད་ལྟོ་ཅ་ལ་ལེ་ཤ་བཙུགས་ནི་ལུས་དེ་ཡོད་ ད་རུང་། ཏེ་ད་ཁོང་ཆ་ཁྱབ་ཀྱིས་ སླབ་པ་ཅིན་ རོགས་རམ་འབད་མི་་འོང་ནི་འདི་འོང་མས། འོང་མས་ བྱིན་མས། ཏེ་ད་ལྟོ་འདི་ དེམ་ཅིག་འབད་སྡོད་དེ་ཡོད། ཨ་ཙི་ཙི། ཏེ་ད་འབདན་ང་ལོ་བདུན་ཅུ་ བརྒྱད་ཅུ་རྫོགས་ཏེ་ བརྒྱད་ཅུ་གྱ་ལྔ་ གྱ་དྲུག་ལང་སོ་ཡི། ད་རེས་ ད་དགུ་བཅུ་ནང་ན་འཛུལ་འབད་ དེམ་ཅིག་འགྱོ་ཡི། ད་སྡོད་ནི་གི་གོ་སྐབས་ རྩ་ལས་ར་མིན་འདུག། ད་འགྱོ་ནི་རནམ་ཨིན། ཏེ་ང་གི་མི་ཚེ་གཅིག་ནང་ ང་གིས་ཆ་འཇོག་ དེམ་ཅིག་གོ་མ་ཆོད་ ནེམ་ཅིག་ཚུན་ཚོད་ཆ་འཇོག་གྲུབ་ཅི། ཧ་ལམ་ཅིག།