12 Feb 2014
2 min 59 sec
Video Overview
Creators:
Unknown
A Gyalsumdo male from Chame village describes the positive impact that the construction of a mineral water factory has had on the region
- Nepal
- TEKatʃo tʃhen koदाई को शुभ नाम के हो ?What's your good name, brother?
- DAMŋa miŋ saŋdo lamaमेरो नाम साङ्दो लामा (हो)।My name is Sangdo Lama.
- DAM
- TEKloवर्ष ?How old are you?
- DAMlo ɖhuktʃu raŋiवर्ष बैसठ्ठी।I am sixty two years old.
- TEKɦo ti tʃhu tʏnke kolaयो पानि निकाल्नेमाSpeaking of managing water,
- TEKghanʈe ghanʈe dʒhuŋ adzola tʃha jøʈo kəle ŋi ŋaki ghjapaकस्तो कस्तो भयो दाईलाई थाहा होला दुख चाहिँ त मैले गरें।How did you find it? It must have been difficult.
- TEKadzoki rokram tʃheʃuŋदाईले सहयोग गर्नु भयो।You helped us.
- TEKɦotikola tʃatʃi ghanʈe dʒhuŋʃuŋत्यो विषयमा अलिकति कस्तो भयो ?Will you tell us how it happened ?
- DAMɦintʃeko dha dhiयो वास्तवमाActually...
- DAMtʃhulə tʃiki tʃaptʃhimpu dhu nena niपानि कति महत्वपूर्ण छ भन्ने कुरा भन्ने हो भनेLet me explain to you how important water is.
- DAMtʃhu dhuru ɦjaŋdi ɦjokəeयहाँ पानि धेरै भएको (छ)।The water is much more important here.
- DAMdhene ɦja ɦoraŋ dhuru luŋbalə tʃhu jøte jøteअनि हाम्रो यहाँ खोलामा पानि हुँदा हुँदैAlthough there is water flowing here in the streams...
- DAMphilone kher ɦoŋdi dhuru tʃoŋkeबाहिरबाट ल्याएर यहाँ बेच्ने ।Water is sold by bringing it from outside.
- DAMtʃebəraŋ dhi tʃa ɦjakpu min duत्यसो भएर यो चाहिँ त्यति राम्रो छैन।This is not practical.
- DAMʈãŋako tʃe tʃeti lolə philolə tʃaŋkeपैसा चाहिँ किन वाहिर पठाउने ?Why send money to the outside,
- DAMbhəru ɦoraŋ dhururaŋ tʃhu dʏntʃe dhorna neke tʃenaहुनलाई हाम्रो यहीं पानि उत्पादन गर्न सके भन्ने भएif we can produce water right here?
- DAMdhene kosis dʒheke dʒheke tʃiləअनि कोशिस गर्दा गर्दाWhile testing the water,
- DAMdhene mala tʃhu katolə thuŋkeki tʃhuko mala kherti ʈes dʒheka lamuयहाँ देखि तल पनि कोतोमा पिउने गरेको पानि तल लगेर जाँच्दा खेरिit is taken and examined before the water is used for in drinking in
- DAMmula philʈər tʃhe ʃinʃinpaतल फिल्टर गरिसकेकोThe filtered water is better.
- DAMminərəl botəl tʃhu nenaमिनरल बोतलको पानि भन्दाIt is better than the mineral water in bottles.
- DAMdhi ʈesʈ matʃeke tʃhukoयो जाँच नगरेको पानि पोThis water is not examined.
- DAMtʃi na ta tʃulo ghanaके भने यो पानि दशौं गुनाIt is tested ten times.
- DAMɦenʈe ɦjakpu dʒhuŋkəre ɦina phelamयति राम्रो भएर पनि फेरिIt is very good, but
- DAMbidesija thuŋ ghokəeविदेशीले पनि पिउनु पर्यो।foreigners also drink it.
- DAMdzhuŋbəraŋ ni ɦjaŋ kiraभएर पनि अनि किराEven if it is so, and then there are contaminants.
- DAMmi mothuŋke bhu ra ʃe ghokəeआँखाले नदेख्ने किरा हरू मार्नु पर्ने।We should kill the contaminants which are not visible.
- DAMdʒhuŋbəraŋ ɦodiki tʃetiraŋ misin kher ɦoŋke thuʃuŋभएर त्यही भएर मेशिन ल्याउन पर्ने बाद्यता भयो।Therefore, it was compulsory to buy a machine.
- DAMmisin kher ɦoŋkəe tə ɦjoŋ bəreमेशिन ल्याउन त ल्यायौं।We bought a machine.
- DAMphelam mesinko kher ɦjoŋkelə tʃja ʃiŋpu moʈər lam meʃuŋफेरी मेशिन ल्याउनलाई पनि धेरै झन्झटिलो, मोटर बाटो छैन।It was not convenient to bring machine, there was no motor way.
- DAMbesisəhər thu moʈər lam jøʃuŋबेशी शहरसम्म मोटर बाटो छ।There is a motor road upto Beshi sahar.
- DAMɦone ɦjalə moʈər lam meʃuŋत्यहाँ देखि माथि मोटर बाटो छैन।There is no motor road from there.
- DAMdhi mi ni kher ŋekelə ni əpthjaro tʃjalə kherkela niयी मान्छेले बोक भन्नलाई त अप्ठ्यारो सामान बोक्नलाई पनिIt is not convenient for these people to carry the goods.
- DAMkale ghapu tʃjalə kherkelə ni maŋima ʈaŋa gho lapʃuŋअप्ठ्यारो सामान बोक्नलाई त अति धेरै पैसा चाहियो भन्छन्।It costs much more money to carry inconvenient things.
- DAMdhene tʃjala ɲjo sindi misin ɲjo sinti mela niअनि सामान किनि सकेर मेशिन किनि सके पछिAfter having buying the machine...
- DAMla ghatʃena teraŋ ghoʃuŋज्याला जति भने पनि तिर्नै पर्यो।we had to pay the wages despite its high cost.
- DAMla terdilə lakherke terdilə ghatʃe khuku tertilə ɦalam medi lapʃuŋज्याला दिएर दिन सक्ने दिएर जति सक्दो दिएर करिव भन्ने हो भनेAfter having paid the wages, having paid as much as can be paid,
- DAMmoʈər jøʃuŋ nena ɖrəm tʃikla ale toŋ ɲi menekelaमोटर भएमा एउटा ड्रमको दुई हजार रूपैयाँ पनि नपर्नेA drum would cost less than one thousand when trucks are available.
- DAMtoŋ tʃhu tʃhu terdilə kher ɦoŋkko thuʃuŋदश दश हजार दिएर ल्याउनु पर्यो ।We had to pay ten thousand for each one when it was carried by men.
- DAMpe tʃhjasa ɦonte kale ghjapdiləउदाहरण यस्तो दुख पाएरFor example, we had hardships like this.
- DAMdhanta dhi tʃhuko dəअनि यो पानि चाहिँThis water, in particular,
- DAMdhuru ɦoŋke bidesija taयहाँ आउने विदेशीहरू रis drunk by foreigners and
- DAMdha pəretakəjə thuŋkera thuŋkeaŋ thuŋʃuŋयहाँ पर्यटकहरू त पिउने नै भए।tourists here also drink the water.
- DAMdhi tʃhuko dha men uddesjəkoniयो पानिको मूल उद्देश्य तThe main purpose of this drinking water
- DAMphelam mala səplai tʃhe ɖhonaफेरि तल पूर्ति गरेमाis to supply to lower villages.
- DAMdhanda petʃhjaʃaअहिले उदाहरणNow for example,
- DAMkeroŋ lamtʃhjoləधुन्चे (केरोङ्) को बाटोतिरon the road around Dhunche,
- DAMhodi thʏntʃeki tʃhu tʃik duत्यहाँ धुन्चे भन्ने ठाउँमा एउटा पानि छ।in a village called Dhunche, there is a small place.
- DAMdhanta phaib isʈar hoʈeltaŋ bideslə ɖhoduअहिले फाइभ स्तार होटलमा र विदेशतिर पूर्ति हुन्छ।Water from there is supplied to five star hotels and to foreign
- DAMtʃhu dhi tʃokʈaraŋ reपानि यो पानि जस्तै हो।This is like water.
- DAMnena dhi tʃhuko bhəbisjələभने यो पानि पनि भविष्यमाIn the future of this water
- DAMphu namsjulə ghjalkhəp ghəru kəru taŋtʃeki kosis reभविष्यमा राज्यले कहाँ कहाँ कुन कुन देशमा पठाउने कोशिस हो।the country will attempt to export it to some foreign country.
- DAMɦjampulə abəsjəkta pəripurti dʒheke reकाठमान्डुमा आवश्यकता परिपूर्ति गर्ने हो।We will supply it to Kathmandu.
- DAMɦjambulə ɲeʃuŋ ɲeŋani tʃhu ghatʃe ghoko tʏn duकाठमान्डुमा भन्ने हो भने पानि जति पनि निकालेका (उत्पादन गरेका) छन्।If you look at Kathmandu, water is produced from many sources.
- DAMdʏnkeni boriŋ tʃhuनिकाल्न त बोरिङ् गरेको पानि (निकालेका छन्)।There is also water from bore wells.
- DAMtʃemeki tʃhu re lapdilə botəl ɦjokəe tʃikraŋ mananiचामेको पानि हो भनेर बोलतमा भएको बाहेकAs for the water of Chame, other than the water in bottles,
- DAMtʃhu tʃaŋma ghatʃe jø lapdi ɦjapu gjarenʈi tʃhjaŋ min duसफा पानि कस्तो सफा पानि छ भनेर राम्रो ग्यारेन्टी केही छैन।there is no guarentee of whether the water is very clean.
- DAMdhene ɦoraŋ dhi tʃhu koअनि हाम्रो यो पानि चाहिँOn the other hand, the water we have,
- DAMɦoraŋ mənaŋ dzillane dʏnke tʃhukoहाम्रो मनाङ् जिल्ला बाट निस्कने पानि चाहिँthe water which flows in Manang is clean.
- DAMtʃinedi malə metʃaŋkeके भनेर हामीले तल नपठाउने ?Why do we not to send it below?
- DAMsəplai tʃi tʃedi metʃekeके भनेर पूर्ति नगर्ने ?Why not to supply it?
- DAMdhi tʃeʃuŋ ŋenani raŋlaयो गरेमा आफूलाई पनिIf we do this, it will be good for us.
- DAMkəmai dʒhuŋkəe milə leka tʃorkeकमाई हुने मान्छेहरूलाई काम मिल्ने (पाउने)।The people involved in it get jobs.
- DAMɦoraŋ dhuru ɦoraŋki ɦʏllə thʏnkekiहाम्रो यहाँ आफ्नै गाउँमा हाम्रो आफ्नै गाउँमाIn our own village,
- DAMsrotlə ɦjarke ɖhokəeयहाँ श्रोतको पनि विकाश हुन्छ (हुने)the local resource is also used.
- DAMghanʈe dhu ɲetilə dhe dhi tʃhu ɦjaŋdiकस्तो छ भनेर यो पानि बेसरीThinking about this water,
- DAMghe tʃhimpu tʃhik dhu ɲedilə nekekoमहत्वपूर्ण छ भनेर भनेhow important it is.
- DAMməhəsus tʃe tʃepa reमहशुश गर्ने गरेका छौं।We have been realizing this.
- DAMdhi dhanta da laktshjə te ɖhodze leoŋयो अहिले चाहिँ लक्ष हेर्दै जाउँला।We will see its benefits.