Audio Overview
People of Kamdra Sali Chiwog share about the celebration of Bjawa Kam Nyaru. It is a New Year celebration held on the 15th day of the 10th lunar month of the Bhutanese calendar. People say it is about a man from their village who went on a business trip in India. On his way back home, he looked up at the moon, and noticed that the moon and a star were moving towards each other. He kept on watching the phenomenon until the night he got home. On the 15th day, he noticed that the moon and the star had met in the sky and he considered it to be an auspicious sign. From that day forward, people of Dogar considered it an important day to celebrate.
སྤ་རོ་རྫོང་ཁག་ རྡོ་སྒར་རྒེད་འོག་ ཁམས༌བྲག་ས་ལི་སྤྱི་འོག་གི་ མི་ཚུ་གིས་ བྱ་འོག་སྐམ་ཉ་རུ་ཟེར་བའི་ དུས་སྟོན་བརྩི་སྲུང་གི་སྐོར་ལས་ ལོ་རྒྱུས་བཤདཔ་ཨིནམ་ད་ རྡོ༌སྒར༌གྱི༌མི༌སེར༌ཚུ༌གིས༌ རང་ཟླ ༡༠ པའི༌ཚེས༌ ༡༥ འདི་ ལོ༌གསར༌གྱི༌ཉིནམ༌སྦེ༌ བརྩི༌སྲུང༌འབདཝ༌མས། མི་སེར་ཚུ་གིས་ ལོ་རྒྱུས་བཤད་མི་དང་འཁྲིལ་བ་ཅིན་ ཉིནམ་བརྩི་སྲུང་འབད་དགོ་མི་འདི་ དང་ཕུགས་ཁོང་གི་གཡུས་ཚན་ལས་ ཕོ་སྐྱེས་ཅིག་རྒྱ་གར་ལུ་ ཚོང་བཏོན་པར་སོང་སྟེ་ ལོག་ཁྱིམ་ནང་འོང་པའི་ལམ་ཁར་ ཟླཝ་དང་ སྐར་མ་གཉིས་་ རང་སོའི་ཕྱོགས་ལུ་ འགྱོ་ས་མཐོང་སྟེ་ ཁོ་རང་ཁྱིམ་ནང་མ་ལྷོདཔ་ཚུན་ཚོད་བལྟ་སྟེ་ འོང་ནུག་ཟེར་མས། ཏེ་ཚེས་ ༡༥ འི་ཉིན་མར ཁོ་གི་ ཟླཝ་དང་སྐར་མ་གཉིས་་གཅིག་ཁར་མཐོང་སྟེ་ ཉིནམ་འདི་ རྟེན་འབྲེལ་བཟང་པོའི་ རྟགས་མཚན་ཅིག་ཨིནམ་སྦེ་ ཆ་བཞག་སྟེ་ དུས་འདི་ལས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ གཡུས་ཁའི་མི་ཚུ་གིས་ ཉིནམ་འདི་གལ་ཅན་ཅིག་སྦེ་ བརྩིཝ་ཨིནམ་དང་ ལོ་གསར་འདི་ཡང་ ཉིནམ་འདི་ཁར་བརྩི་སྲུང་འབདཝ་ཨིན་མས།
- ལྷགཔ་ཚེ་རིང་ Lhab Tsheringད་ད་རེས་ང་བཅས་ར་ ནཱ་རྡོ་དཀར་རྒེད་འོག་ནང་གི་ཉ༌རུ༌འདི༌ ཏེ་ཟླཝ༌བཅུ༌པའི་ཚེས༌བཅོ༌ལྔ༌ལུ༌བརྩི༌སྲུང་འབདཝ་ཨིན་ཟེར་ཞུ་ནི་ཨིན་ལགས།Today the new year 'Bjawa-kam Nyaru' of Dogar gewog is celebrated on the 15th day of the 10th month (Bhutanese Calendar).
- ལྷགཔ་ཚེ་རིང་ Lhab Tsheringཏེ་ ད་ང་བཅས་རའི་ཉ་རུ་འདི་ བརྩི་དགོ་པའི་དོན་དག་དུམ་གྲ་ཅིག་ ང་ར་གི་ཧོངས་ལས་ཞུ་བ་ཅིན་ ཏེ་ད་སྔོན་མ་མར་བྱག་འོག་སྐརམ་ཉ་རུ་ཟེར་ ཏེ་དེ་སྦེ་དར་དརཝ་མས་ཟེར་ཞུ་ནི། ད་བྱག་འོགཔ་ཟེར་སླབ་དགོ་མི་འདི་ ཏེ་ང་བཅས་ར་ནཱ་གཡུས་ཁ་ལུ་ ཏེ་གཡུས་གཅིག་ཡོད་ས་ལགས། ང་བཅས་རྡོ་དཀར་རྒེད་འོ་གི་འོག་ལུ་ བྱག་འོག་ནུབ་རིཔ་དང་ཤར་རིཔ་ཟེར་བརྩི་ནི་ཡོད་ཟེར་ཞུ་ནི།If I share my views on why it is called as Bjawa-kam Nyaru, we have one village in our gewog, which is known as Bajwa-west and bjawa-east.
- ལྷགཔ་ཚེ་རིང་ Lhab Tsheringཏེ་འ་ནཱི་ནུབ༌རིཔ་གི་ཧོངས་ལས་རོགས་ཧེ་མ་ ཚོང༌དཔོན༌གཅིག༌གིས་མར༌ ཚོང་རྐྱབ་པར་མར་རྒྱ༌ལུ༌འགྱོ་སྦེ་ མར་ལས་ཡར་ ཏེ་ད་ཕྱི་རུ་སྒར་ཁྱིམ་ནང་སྡོདཔ་ད་ལུ་ ཏེ་ཟླཝ་དེ་དང་སྐརམ་སྨིན་དྲུག་འདི་ ཏེ་འ་ནཱི་སྦེ་མཇལ་འབདཝ་ད་ལུ་ ཏེ་ཁོ་ནུབ་རེ་ཆད་ར་ ཁོ་ར་ཡར་ལོང་ འ་ནཱི་སྦེ་ ད་མི་མཁས་པ་ཅིག་འབད་ནི་འདི་གིས་ ཏེ་ཁོ་ཡར་ལོང་ ཁོ་ཡར་གནམ་ཁ་ལུ་བལྟཝ་ད་ལུ་ ཏེ་ཟླཝ་དེ་དང་སྐརམ་སྨིན་དྲུག་འདི་ ཏེ་ལམ་ཐག་ཉེ་སུ་ཉེ་སུ་སྦེ་སྡོདཔ་མས་ཟེར་ ཏེ་ཁོའི་ཧོངས་ལས་ ཏེ་འ་ནཱི་སྦེ་རྟག་བུ་ར་བརྟག་དཔྱད་འབད་དེ།So, Once there was a business man in that place called Bjawa-west who, on the back from his business in India saw the moon and the star coming closer to each other when he watched it from his camp. He kept on watching the star and the moon and noticed that the distance between them were reducing so quickly.
- ལྷགཔ་ཚེ་རིང་ Lhab Tsheringཏེ་གཡུས་ཁར་ལྷོད་པའི་ཚེ་ ཏེ་ཟླཝ་བཅུ་པའི་ཚེ་བཅོ་ལྔའི་ཚེ་ཕྱི་རུ་ཡང་ ཏེ་ཁོ་གིས་ ད་འདི་མ་འདྲཝ་ཅིག་ཨིན་མས་ཟེར་ ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ཚེ་ཕྱི་རུ་ གནམ་ཕྱེད་ཆུ་ཚོད་བཅུ་གཉིས་དེ་ཅིག་ཁར་ ཏེ་ཁོ་གིས་ཕྱི་ཁར་འཐོན་སྦེ་ ཡར་ཟླཝ་དང་སྐརམ་འདི་མཇལཝ་ད་ལུ་ ཏེ་ཟླཝ་དང་སྐརམ་འདི་ ཏེ་གཅིག་ཁར་སྦེ་སྡོད་སར་མཐོང་སྟེ་གི་སྦེ་ ཏེ་ཁོ་འ་ནཱ་ལས་ ཏེ་སྤ་འ་ནཱི་ གནམ་མེད་ས་མེད་རྟེན་འབྲེལ་མ་འདྲཝ་ཅིག་ཨིནམ་པས་ཟེར་ ཏེ་ཁོ་འ་ནཱ་ལས་དགའ་ཚོར་བསྐྱེད་དེ་གིས་སྦེ་ ཏེ་ཁོ་གིས་འབད་ ཏེ་དང་པ་ར་བརྩི་སྲུང་འདི་ཁོ་གིས་འབད་འགོ་བཙུགས་བཙུགསཔ་ཨིན་ཟེར་ཞུ་ནི་སྦེ་ཨིན་ལགས། ད་སྔོན་མ་ང་བཅས་ར་གི་རྒས་ཤོས་ཚུ་གི་ ཏེ་ཁ་རྒྱུན་ལས་འབད་བ་ཅིན་ ཁོང་གིས་འ་ནཱི་སྦེ་བཤདཔ་མས་ཟེར་ཞུ་ནི།On the 15th day of the 10th month, he reached at his village. As he found the moon and the star's movement so unsual, he didn't forget to watch it even while reaching home. At the mid of the 15th day, he again looked up at the sky where he found that the moon and the star was together. He considered that as a good sign and he was the first person to celebrate with pleasure and happiness.This is how our old parents narrated to us orally.
- ལྷགཔ་ཚེ་རིང་ Lhab Tsheringཏེ་ད་ ད་རེས་ཨ་ནཱ་ལུ་ ང་བཅས་ར་ཟླཝ་བཅུ་པའི་ཚེ་བཅོ་ལྔ་ལུ་ དང་པ་ར་ང་བཅས་ར་གཡུས་ཁ་ལུ་ ཏེ་ཁྱིམ་ཐོག་ ཡར་ཁྱིམ་ཐོག་ཁ་ལུ་དར་ཤིང་བཀལ་ དར་ཤིང་བཀལ་ཚརཝ་ད་ དེའི་ཤུལ་ལས་ང་བཅས་ར་ནཱ་ ཨ་ནཱ་ལུ་འོང་མི་འདི་ ང་བཅས་ར་ཨ་ནཱ་གི་གནསཔ་ ཏེ་བཙན་ཟེར་བཏང་ནི་ཡོད་ལགས། ཏེ་ཨ་ནཱ་གི་བཙན་འདི་ ང་བཅས་ར་ནཱ་བདུད་བཙན་ཟེར་སླབ་ཨིན། དེ་ལས་ ནཱ་ལས་ཡར་གྱི་སྔ་ཤར་བཙན་ཟེར་ འདི་ཡང་མཆོག་དགོ་ དེ་ཡང་སྔ་ཤར་བཙན་ཟེར་མཆོད་དགོ་མི་འདི་ཡང་ སྔ་ཤར་བཙན་འདི་ང་བཅས་ར་ནཱ་བཙན་ཆ་ཁྱབ་ཀྱི་རྒྱལཔོ་ཨིན་ཟེར་ དེ་སྦེ་བཤདཔ་ཨིན་མས་ལགས།So, today, on the 15th day of the 10th month, firstly, we host flage on the roof of each house, then we all gather here to worship our local deities and tsen [spirit]. The tsen [spirit] of this place is called as Nang-dhue tsen and we also worship another tsen called Ngar-sha tsen and this is also because Ngar-sha tsen is considered as the king of other tsen (spirits).
- ལྷགཔ་ཚེ་རིང་ Lhab Tsheringཏེ་དགྲ་ལྷ་ ཨཔ་དབང་འདུས་དགྲ་ལྷ་ཟེར་ ང་བཅས་ནཱ་དགྲ་ལྷ་ཡང་མཆོད་དགོ དེ་ལས་ང་བཅས་ར་ནཱ་ ད་རེས་ ད་ལྟོ་ཨ་ནཱ་ལུ་ཆོས་སྲུང་དཔོན་གཡོག་གསུམ་འདི་ ཏེ་དེ་སྦེ་བཏང་སྦེ་འབད་ཚར་ཞིན་ན་ལས་ ཏེ་ང་བཅས་ར་ནཱ་གཡུས་སྒོ་ནང་ལུ་ ཏེ་གནམ་མེད་ས་མེད་དགའ་ཏོག་ཏོ་ ཞི་བདེ་ལེགས་ཤོམ་འབྱུང་ནི་གི་ འབྱུང་ཐབས་ཀྱི་དོན་ལས་ ད་ལྟོ་ནཱ་བརྩི་སྲུང་འབད་དགོ་མི་འདི་ འདི་ལས་ཨིན་ འ་ནཱི་ལས་ཨིན་ཟེར་ཞུ་ནི།We also have to worship a Dra-lha (deity of war) named Aup Wangdi Dra-lha. The three local deities which is here are also worshipped and these are mainly celebrated here in order to accumulate infinite happiness and peace for the village and the people.
- ལྷགཔ་ཚེ་རིང་ Lhab Tsheringཏེ་ནཱ་ལས་ཕར་ ན་གི་བརྩི་སྲུང་འབད་ཚར་ཞིན་ན་ལས་ ཏེ་ནཱ་ལས་ཕར་ བྱ་འདུ་སྒང་ཟེར་མི་འདི་ཁ་ལུ་ ང་བཅས་ནཱ་གི་ ཏེ་སྤྱི་འོག་གཉིས་ཀྱི་མི་སེར་ག་ར་ནཱ་ལུ་ བྱ་འདུ་སྒང་ལུ་སྦེ་བརྩི་སྲུང་འབད་ནི་ཡོད་ཟེར་ཞུ་ནི་ལགས་ད་ལྟོ་ འ་ནཱིམ་ཅིག་ཨིན་ལགས།། །།We then move to another village called Bjadey gang for the celebration and there, people from two chiwogs will gather for the celebration, thats all.
Loading ... - Oral Traditions
- History of Events
- Dogar
- Dzongkha
ཤེས་རིག་དང་ལམ་སྲོལ་གྱི་དོན་ལུ་ཕབ་བཟུང་ཞུས། ཤེས་རྒྱུན་ལས་སྡེ་ལས་གནང་བ་མེད་པར་བསྒྱུར་སྤེལ་འབད་མི་ཆོག།
For educational and cultural use only. Reproduction is strictly prohibited without permission from Shejun.